Του Δημήτρη Χρυσικού
Η επίσκεψη
του κ. Ε. Βενιζέλου, ως υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, στην Άγκυρα και η
συνάντηση του με τον ομόλογο του υπουργό εξωτερικών της Τουρκίας κ. Αχμέτ
Νταβούτογλου, δεν φάνηκε να απασχόλησε σοβαρά τα αντιμνημονιακά και αριστερά
μας κόμματα. Μόνο η πανταχού παρούσα και τα πάντα «πληρούσα» βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ
κ. Ρένα Δούρου, φρόντισε να σχολιάσει το ταξίδι του κ. Βενιζέλου στην Τουρκία. Διαμαρτυρήθηκε
γιατί ο κ. Βενιζέλος ασκεί αδιαφανή εξωτερική πολιτική και δεν την ενημέρωσε σχετικά
με τον πραγματικό σκοπό της επίσκεψης του. Αλλά όταν ενημερώθηκε όπως όλοι μας από
την κοινή συνέντευξη τύπου, δεν μίλησε. Έτσι και αλλιώς το πρόβλημα μας δεν
είναι οι ανακοινώσεις ή οι σχολιασμοί τους των εκπροσώπων των κόμματων. Αλλά το
τι είπανε οι δύο υπουργοί εξωτερικών.
Στην κοινή συνέντευξη
τύπου που παραχώρησαν αμέσως μετά το πέρας των συνομιλιών τους, είπανε
πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Πρώτα – πρώτα μάθαμε πώς εκτός από συνάδελφοι είναι
και «φίλοι». «Φίλο» αποκάλεσε ο κ. Αχμέτ Νταβούτογλου τον κ. Βενιζέλο και
φυσικά ο «δικός» μας του το ανταπέδωσε. Τώρα πότε πρόλαβαν να γίνουν φίλοι, ένας
Θεός και ένας Αλλάχ το ξέρουν. Όσο και αν αυτές οι προσφωνήσεις αποτελούν μέρους
του διπλωματικού τρόπου επικοινωνίας, ουσιαστικά ρηχαίνουν την έννοια της φιλίας.
Και κάνει πολύ κακό στη διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς. Αλλά το θέμα μας δεν είναι
η φιλία. Γι αυτό πάμε παρακάτω.
Μας διαβεβαίωσαν και οι δυο
ότι η επίσκεψη του κ. Βενιζέλου στην Τουρκία – ύστερα από σχετική πρόσκληση του
Τούρκου συναδέλφου του, όπως και η επικείμενη επίσκεψη Νταβούτογλου στην Ελλάδα
- «αποτελεί μια σαφή εκδήλωση των καλών σχέσεων των δύο χωρών», που αναπτύχθηκαν
«ακόμα περισσότερο τελευταία και ως συνέπεια των συνόδων του Ανώτατου Συμβουλίου
Συνεργασίας» που πραγματοποιήθηκαν τελευταία.
Το ερώτημα βέβαια είναι πως και πότε αναπτύχθηκαν αυτές οι καλές σχέσεις
όταν η Τουρκία κατέχει εντελώς παράνομα το 40% περίπου της Κύπρου, έχει αναγνωρίσει
το ψευδοκράτος του Ντενκτάς, απειλεί με casus belli την χώρα
μας εάν εφαρμόσει το Νέο Δίκαιο της Θάλασσας και επεκτείνει στα 12 ν.μ. τα χωρικά
της ύδατα ή όταν μας απειλεί σε περίπτωση που ανακηρύξουμε την ΑΟΖ. Υπάρχουν και
άλλα μερικά «προβληματάκια», όπως αυτό με τη μουσουλμανική μειονότητα στη
Θράκη, τον διορισμό των μουφτήδων κλπ.
Ο γνωστός δημοσιογράφος κ. Αθ. Έλλις ρώτησε για την περίπτωση απλά της ανακήρυξης
(όχι οριοθέτησης) της ΑΟΖ από πλευράς Ελλάδας. Ο μεν Τούρκος Υπεξ δεν απάντησε
συγκεκριμένα ο δε κ. Βενιζέλος είπε «Τώρα, ως προς την ερώτησή σας, για την ΑΟΖ
και γενικότερα για τις θαλάσσιες ζώνες, η απάντηση είναι πάρα πολύ απλή. Όλες οι
χώρες γνωρίζουν ποιοι είναι οι κανόνες του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Όλες οι
χώρες προστατεύουν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου την εθνική τους κυριαρχία και
τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Όλες οι χώρες, όχι μόνο στην περιοχή μας αλλά παντού
στον κόσμο έχουν υποχρέωση να συζητούν και να διαπραγματεύονται, όπου χρειάζεται,
καλόπιστα και στο πλαίσιο της διεθνούς έννομης τάξης, ώστε να βρίσκονται κοινά συμφωνημένες
λύσεις». Απέδρασε δηλαδή δια της γνωστής μεθόδου του: της πολυλογίας χωρίς να
λέμε κάτι συγκεκριμένο. Το ότι «όλες οι χώρες, κλπ» είναι γνωστά. Το ερώτημα τι
γίνεται όχι με όλες τις χώρες αλλά απλά, απλούστατα με την Τουρκία. Που δεν εννοεί
να εφαρμόζει όσους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου δεν την συμφέρουν. Και να απειλεί
μάλιστα όποια χώρα – την Ελλάδα και την Κύπρο – δηλώνει ότι προτίθεται να τους εφαρμόσει.
Κι ενώ η συμπεριφορά έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου είναι απαράδεκτη, ενώ
περιφρονεί ακόμα και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, εμείς – δηλαδή η κυβέρνηση την οποία υπηρετεί
ο κ. Βενιζέλος, όπως και όλες οι προηγούμενες – εξακολουθεί να μένει πιστή στην
«ιστορική επιλογή να στηρίξει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας». Γιατί;
Διότι η ανέκαθεν μυωπική και συμπλεγματική απέναντι στην Τουρκία ελληνική πολιτική
ηγεσία νομίζει ότι θα «εξημερώσει» την Τουρκία αν στηρίξει την είσοδος της στην
Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα επαναλάβει ο κ. Βενιζέλος το ποίημα που έχει συνθέσει
χρόνια τώρα αυτή η περιδεής πολιτική ηγεσία ότι «Για την Ελλάδα, μια ευρωπαϊκή
Τουρκία, μια Τουρκία που κινείται μέσα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού νομικού και πολιτικού
πολιτισμού και του ευρωπαϊκού κεκτημένου είναι ένας γείτονας που μπορεί να παίξει
σημαντικό ρόλο, όχι μόνο για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, αλλά και για την
ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, της περιοχής της ΝΑ Ευρώπης και της Ανατολικής
Μεσογείου». Και βέβαια δεν τολμάει να απαιτήσει τη συμμόρφωση της Τουρκίας στον
ευρωπαϊκό νομικό και πολιτικό πολιτισμό ως προϋπόθεση για να γίνει δεκτή στην Ε.Ε.
Θυμόμαστε πως αντέδρασε η Τουρκία στο παρελθόν στην παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας
στις Συνόδους που θα αποφάσιζαν ακριβώς την είσοδο της στην ΕΕ.
Ο μακαρίτης Σάμιουελ Π. Χάντινγτον σε ομιλία του στην Κωνσταντινούπολη – προσκεκλημένος
της ΑΚΒΑΝΚ – τον Ιούλιο του 2005 με τίτλο «Πολιτισμός, ισχύς και πόλεμος: ο ρόλος
της Τουρκίας το νέο παγκόσμιο πολιτικό σκηνικό» (1) , επαναλαμβάνοντας
ουσιαστικά αυτά που είχε γράψει για τον σημερινό ρόλο της Τουρκίας στο πασίγνωστο
«Πόλεμο των Πολιτισμών» , έσπευσε από την αρχή να βάλλει τέλος στις όποιες ελπίδες
των ηγετών και του λαού της Τουρκίας: η Τουρκία δεν μπορεί να παίξει κανένα ουσιαστικό
ρόλο στην Ευρώπη. Σε αντίθεση με τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξει προς την
πλευρά της Κεντρικής Ασίας. Η στάση άλλων ευρωπαϊκών χωρών – π.χ. Γαλλίας – είναι
που μέχρι στιγμής έχει μπλοκάρει την είσοδο της. Αντί δηλαδή η Ελλάδα να απαιτήσει
τη συμμόρφωση της Τουρκίας στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο και κεκτημένα,
ώστε να προωθήσει την επίλυση προβλημάτων που έχουμε με τη γείτονα Τουρκία, παριστάνει
την καλόκαρδη και «υπεράνω» τέτοιων μικροτήτων γειτονοπούλα. Άλλωστε, όπως λέει
και η απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουμε να μοιράσουμε τίποτα με την Τουρκία. Ο ελληνικός
και τουρκικός λαός είναι αδέλφια. Οι άρχουσες τάξεις, τα κράτη και η ιστορία είναι
το ίδιο αδέλφια;
Επιφανειακά φαίνεται πώς προσπαθούν να τα «βρούνε» - ή τους επιβάλλουν να τα «βρούνε»
οι κυβερνήσεις και οι επιχειρηματίες Ελλάδας και Τουρκίας. Τα μεγάλα οικονομικά
συμφέροντα, τα μεγάλα ενεργειακά σχέδια, φαίνεται ότι φροντίζουν γι αυτό. Απομένει
να δούμε αν και πώς θα τα καταφέρουν μέχρι τέλος. Ποιος θα κληθεί να υποχωρήσει
ώστε να ικανοποιηθεί ο άλλος. Κι αυτός ο «συμβιβασμός» δεν αφορά ούτε περιορίζεται
μονάχα στις δύο κυβερνήσεις και τα ντόπια στηρίγματα τους. Αφορά και τους «διεθνείς»
παίκτες, συμφέροντα και επιδιώξεις τους.
Ο κ. Βενιζέλος
υπήρξε ιδιαίτερα χαρούμενος και ομιλητικός σχετικά με την οικονομική συνεργασία
Ελλάδας – Τουρκίας. Να μην υπάρξει απολύτως καμία παρεξήγηση: για τη συνεργασία
ελληνικού και τουρκικού κεφαλαίου, πάντοτε βέβαια υπό την ομπρέλα των μεγάλων μονοπωλίων
που ασχολούνται με την ενέργεια. Και τα οποία πρωτίστως θα εξυπηρετήσει η ελληνοτουρκική
συνεργασία. «Η οικονομική μας συνεργασία»,είπε «νομίζω ότι εμφανίζει τώρα
ενδείξεις πολύ μεγάλης προόδου, αλλά έχουμε μπροστά μας τεράστιες δυνατότητες, στον
τουρισμό, στις υποδομές, στις μεταφορές, στον χρηματοοικονομικό τομέα – σε όλα τα
πεδία της πραγματικής οικονομίας».Για συνεργασία
στην καταστολή των λαϊκών αγώνων στις δύο γείτονες χώρες δεν μας είπανε. Τέτοια
μυστικά δεν αποκαλύπτονται. Πάντως κανένας δεν τον εμποδίζει να ονειρεύεται τέτοιες
συνεργασίες, επενδύσεις και αντίστοιχη οικονομική ανάπτυξη.
Για να συνεχίσει λέγοντας πώς «Οι εξελίξεις σε
σχέση με τους αγωγούς διέλευσης φυσικού αερίου είναι πάρα πολύ σημαντικές, γιατί
και ο ΤΑP και ο ΤΑΝΑP αλλάζουν τα γεωγραφικά δεδομένα.
Αποτελούν μια νέα πρόσθετη
γέφυρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Είναι μια νέα παράμετρος όχι μόνο οικονομική,
αλλά θα μου επιτρέψετε να πω και γεωπολιτική». Εδώ κάτι
πολύ επικίνδυνο του ξέφυγε. Πια γεωγραφικά δεδομένα αλλάζουν οι αγωγοί; Μήπως αυτό
σημαίνει διχοτόμηση του Αιγαίου, στο όνομα της συνεκμετάλλευσης; Μήπως η νέα πρόσθετη
γέφυρα περνάει ακριβώς από κάποια «γεωγραφική» παραχώρηση προς την Τουρκία; Ή ο
κ. Βενιζέλος συνηθισμένος στη μπαρουφολογία, με σκοπό να εντυπωσιάζει και «ζαλίζει»
τους ακροατές του – συνήθως πασόκους – αμολάει ό,τι του κατέβει: ορολογίες που ίσως
καλά δεν καταλαβαίνει τι σημαίνουν, όπως π.χ. ότι αυτή πρόσθετη γέφυρα είναι
μια νέα παράμετρος όχι μόνο οικονομική αλλά και – αν του το επιτρέψουμε να το πει
– και «γεωπολιτική». Τι εννοεί με αυτό; Άγνωστο.
Και οι δύο υπουργοί είπαν ότι συζητήσανε σχετικά με την «επίλυση του Κυπριακού».
Όπως είπε ο Νταβούτογλου «προκειμένου να κυριαρχήσει η ειρήνη, η ευημερία και
η ηρεμία στη Μεσόγειο». Κι ο ημέτερος υπουργός συμπλήρωσε ότι ένα μεγάλο μέρος
των συζητήσεων το αφιέρωσαν σε «μια ευρεία ανταλλαγή απόψεων και για το Κυπριακό
και βεβαίως για το επίπεδο των πολιτικών σχέσεων των δύο χωρών. Αποφασίσαμε να συνεχιστούν
οι γύροι των διερευνητικών συνομιλιών ανάμεσα στις δύο Κυβερνήσεις».
Μα είναι δυνατό να μας λένε και να ακούμε απαθείς τέτοιες προκλητικές δηλώσεις;
Συζητήσανε για την επίλυση του κυπριακού ώστε να κυριαρχήσει η ειρήνη στη Μεσόγειο
– μήπως ειρήνη νεκροταφείου ; - ανταλλάσσοντας απόψεις !!! Λες και δεν ξέρουμε ότι
το Κυπριακό πρόβλημα – αυτή τη στιγμή – είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής της
Κύπρου από την Τουρκία. Λες και η λύση δεν πρέπει να αρχίσει από την αποχώρηση των
τουρκικών στρατευμάτων όπως έχει αποφανθεί ο ΟΗΕ. Λες και δεν έπρεπε η ελληνική
«εξωτερική» πολιτική για το εθνικό αυτό θέμα να ξεκινάει από αυτό που είπαμε πιο
πάνω: αν δεν εφαρμόσετε τις αποφάσεις του ΟΗΕ, αν δεν εφαρμόσετε το Διεθνές Δίκαιο
και το Ευρωπαϊκό, Ευρώπη γιοκ. Αλλά είπαμε η υποτελής
και ξενόδουλη πολιτική ηγεσία της χώρας τα τελευταία ….ήντα χρόνια συμπεριφέρεται
ως δορυφόρος και υποτελής της Τουρκίας. Θέλει η Τουρκία να μπει στην
Ευρώπη; Μην της χαλάσουμε το χατίρι: εμείς, πρώτοι εμείς να τη βάλουμε. Εκνευρίζεται
όταν προσπαθούμε να υπερασπίσουμε την Κύπρο; Εμείς να αποσύρουμε τις δυνάμεις μας,
τους πυραύλους, την εθνικότητα μας. Να τη διχοτομήσουμε έστω. Αν χρειαστεί να την
ξεχάσουμε. Να μη θυμόμαστε ούτε την εισβολή, ούτε την κατοχή, ούτε αν χρειαστεί
ότι υπάρχει εκεί κάτω μια συντριπτική παρουσία Ελλήνων τώρα και 3.200 χρόνια.
Μετά από όσα δήλωσαν οι δύο υπουργοί εξωτερικών, μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι.
Δεν ξεχάσανε βέβαια να ασχοληθούν και με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή – Αίγυπτο
και Συρία. Σε αυτά νοιώσαμε ικανοποίηση. Τάχθηκαν υπέρ των δημοκρατικών λύσεων,
υπέρ της Δημοκρατίας στην Αίγυπτο… Άλλωστε και στις δύο χώρες οι λαοί – ελληνικός
και τουρκικός – «σκάνε» από Δημοκρατία. Εύκολα μπορούν να την εξάγουν και στις γύρω
χώρες.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1 – Βλ.
Samuel P. Huntington «Ο ρόλος της Τουρκίας στο παγκόσμιο σύστημα»,
Monthly Review, Νο 10 Οκτώβριος 2005. Βλ. επίσης Immanuel Wallerstein «Η Τουρκία
στην Ευρώπη;» και την αντίθετη θέση του Ignacio Ramonet «Τουρκία: καλώς όρισες
στην Ευρώπη» στο Monthly Review, Νο 2 Φεβρουάριος 2005
Ανάρτηση από: http://istrilatis.blogspot.gr