Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2014

Ρούβλι και ερωτευμένος Πούτιν

Του Σπύρου Μαστροδήμου

Πολλές κυβερνητικές γλώσσες σπεύδουν να συνδέσουν και να εξηγήσουν την πορεία του εθνικού νομίσματος της Ρωσίας με την τρομολαγνεία τους απέναντι στην προοπτική εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑστις επερχόμενες εθνικές εκλογές.
Η κούρσα καθόδου της τιμής του μαύρου χρυσού έχει φέρει πράγματι σε μειονεκτική θέση τη ρωσική οικονομία. Από την άλλη, σε μια τέτοια οικονομική συγκυρία ο Πρόεδρός της, φαίνεται να νοιώθει τόσο χαλαρός ώστε στην πιο βαρυσήμαντη δέσμη γενικότερων δηλώσεών του προς τους δημοσιογράφους βρήκε τη διάθεση να ‘τιτιβίσει’ αποκαλύπτοντας πόσο ερωτευμένος είναι! Η λαϊκή σοφία υποστηρίζει βέβαια ότι ο έρωτας σε απογειώνει από την γήινη πραγματικότητα και καμμιά φορά ακόμα κι αν γύρω σου όλα είναι δύσκολα εσύ τα βλέπεις όμορφα κι αισιόδοξα!
 Αν αυτό ισχύει και για τον Πούτιν, προβλέπω γρήγορο και άδοξο τέλος στον ‘τελευταίο’ ηγέτη της Ρωσίας. Συνήθως όμως άνθρωποι σε τέτοιες θέσεις κι ειδικά με τη διαδρομή ζωής του Ρώσου Προέδρου είναι πολύ σκληρόπετσοι για να τρυπηθούν από τα βέλη του φτερωτού θεού. Κι αν αυτό δείχνει ο Πρόεδρος, ίσως κάτι άλλο κρύβει. Κάτι άλλο, που του επιτρέπει να απολαμβάνει ύπνο το βράδυ, και ψυχαγωγικές δραστηριότητες τη μέρα. Μήπως λοιπόν ο ‘τύπος’ όχι μόνο δεν έχει κανένα λόγο να ανησυχεί, αλλά μάλλον έχει λόγο να χαίρεται; Μια διαφορετική οπτική θα παρατηρούσε:

  • Η Ρωσία δεν επιβίωσε απλά μετά το θανατηφόρο ιό του πράκτορα γκορμπατσόφ, και μετά από το λυσσαλέο δάγκωμα του μέθυσου γιέλτσιν, αλλά κατάφερε να βρεθεί κατά την άποψή μου σήμερα σε ισχυρότερη –κι όχι εκ παραδόσεως μόνο στρατιωτικά- οικονομικοπολιτική θέση από οποιαδήποτε άλλη στιγμή της ιστορίας της. Τα κοινωνικά βαρίδια του σιδηρούν παραπετάσματος αποτελούν θυσίες άλλης εποχής, και η διάβαση του Ρουβίκωνα από τη Ρωσία δημιούργησε στη παγκόσμια σκακιέρα νέα δεδομένα (τα οποία οι Ελληνικές κυβερνήσεις –αν υπάρχουν- θα έπρεπε να τα είχαν ήδη εκμεταλλευτεί).
  • Το ουκρανικό ζήτημα πιστεύω από μόνο του δεν επαρκεί για να δικαιολογήσει την γιγαντιαία προσπάθεια επιβολής κυρώσεων κατά της Ρωσίας με αιχμή του δόρατος, τη συντονισμένη και μακροχρόνια πτώση τιμής του πετρελαίου. Η θυσία τόσου κέρδους από τους ‘πετροδολλαριοδιαβόλους’!..στον παγκόσμιο ‘τρωϊκό’ πόλεμο της στρατηγικής επιρροής αποκλείεται να γίνεται για την τιμή οποιασδήποτε ωραίας Ελένης - Ουκρανίας. Μια αυτοκρατορία στη δύση της, (όπως είναι οι ΗΠΑ μαζί με την αποικία τους την Ευρώπη), αυτό που θα προσπαθούσε να προλάβει, θα ήταν η συμφορά της παγκόσμιας πρακτικής δραστηριοποίησης ενός δεύτερου και διαφορετικού πόλου <<πραγματικής δύναμης>>.
  • Η πραγματική δύναμη μιας χώρας, οικονομίας, κοινωνίας, σίγουρα μέχρι σήμερα παρουσίαζε μια ισχυρή συσχέτιση με την νομισματική της αναγνώριση. Η εφεύρεση κι εφαρμογή όμως του παγκοσμιοποιημένου μοντέλου στον πλανήτη, δημιούργησε συνθήκες ‘μεταλλικών’ δεσμών ανάμεσα σε φαινομενικά αντίθετα εθνικά οικονομικά συμφέροντα. Εννοώ ισχυρούς δεσμούς οικονομικής αλληλεξάρτησης, των οποίων η ελασιμότητα μπορεί να δημιουργεί νομισματικές παραμορφώσεις χωρίς ωστόσο να απειλείται η συνοχή και συνέχεια του συστήματος. Ο Πρόεδρος της Ρωσίας λοιπόν γνωρίζει πολύ καλά ότι το φθηνό πετρέλαιο ζημιώνει τη χώρα του κι αυτό τον ‘στενοχωρεί’. Πολύ ή Λίγο άραγε; Σίγουρα περνούν από τη σκέψη του και πολλά και διάφορα, αλλά και περισσότερα από την παρατήρηση της σπασμωδικής καταναλωτικής αντίδρασης του λαού του – και παρόμοια για όλους μας-. Η αντίδραση αυτή βασίζεται σε μια κοινή μικροαστική αντανακλαστική καπιταλιστική αντίληψη καταναλωτικής σάρωσης της αγοράς όταν προβλέπουμε ότι η πραγματική αγοραστική μας δύναμη θα φθίνει. Λες και τα καταναλωτικά προϊόντα τεχνολογίας αιχμής, εμπεριέχουν αφενός μεν ‘ουσία’ αφετέρου δε αν αγοραστούν σήμερα σε τιμή ‘ευκαιρίας’ δεν θα απαξιωθούν γρήγορα εξανεμίζοντας, την έτσι κι αλλιώς ελάχιστη οριακή χρησιμότητα που προσφέρουν.
  • Βεβαίως με την πολιτική του φθηνού πετρελαίου ζημιώνονται κι οι υπόλοιποι πετρελαιοπαραγωγοί, άρα αυτό το παιχνίδι θα έχει σύντομη ημερομηνία λήξης. Βεβαίως όσο διαρκεί, η Ρωσία ζημιώνεται περισσότερο, κι αυτό αντικατοπτρίζεται στο υποτιμημένο ρούβλι, το οποίο όμως όσο πέφτει, τόσο λιγότερα δυτικά εμπορεύματα αγοράζει κάτι που με τη σειρά του γονατίζει οικονομικά κάθε εθνική οικονομία στο μέτρο που η Ρωσία αποτελεί για την οικονομία αυτή εξαγωγικό προορισμό. Επιπλέον το υποτιμημένο ρούβλι δημιουργεί ωφέλεια –έστω πολύ μικρότερη σε σχέση την ασύγκριτη ωφέλεια της ακριβής ενέργειας, σαφώς όμως υπαρκτή- στους αντίστοιχους εξαγωγικούς στόχους της Ρωσίας, οι οποίοι σήμερα ξεπερνούν το επίπεδο της εμπορικής ανάπτυξης κι είναι κυρίως στόχοι γεωστρατηγικής παγκόσμιας εξισορρόπησης.
  • Το φθηνό ρούβλι αποτελεί το ισχυρότερο εμπορικό όπλο της Ρωσίας για την -κατά πολλούς ειδικούς κορυφαία παγκοσμίως- πολεμική της βιομηχανία. Ας φανταστούμε για παράδειγμα πόσο κερδισμένοι οικονομικά, και πόσο ασφαλείς θα νοιώθαμε στη χώρα μας απέναντι σε εξωτερικές απειλές, αν η άμυνά μας βασιζόταν στα υπερόπλα της Ρωσίας σε σχέση με τα πανάκριβα αστεία υποβρύχια που μας προμηθεύουν υποχρεωτικά οι σύμμαχοί μας.
Επιπλέον το φθηνό ρούβλι δημιουργεί ιδανικό οικονομικό υπόστρωμα καρποφορίας τόσο για τη συνεργασία των τεσσάρων κρατών στην πρόθεση δημιουργίας της ευρασιατικής ένωσης όσο και στη διευκόλυνση συνεργασίας μεταξύ των χωρών του συνασπισμού BRICS. Είναι ζήτημα βραχύ χρόνου η δημιουργία ενός αντίρροπου κυκλώματος αγοράς απέναντι στη φούσκα των Ευρω‘μάρκου’ και Δολλαρίου με χώρες πρωταγωνιστές σε υποχρεωτική συνεργασία ως ανάγκη άμυνας στην προσπάθεια ΝΑΤΟποίησης όλου του πλανήτη. Χώρες πρωταγωνιστές όπως οι, Ρωσία Κίνα Λατινική και Νότια Αμερική, Νότιος Αφρική, Ιράν, Ινδία (κι άλλες μικρότερης οικονομικής ακτινοβολίας), προφανώς αποτελούν βαρύτερο οικονομικό ζύγι στη παγκόσμια κοινότητα. Και μάλιστα αντιπροσωπεύουν πραγματικό πλούτο (μεγαλύτερη παραγωγική ικανότητα, περισσότερες πρώτες ύλες, τεχνολογική και ενεργειακή αυτονομία) σε σχέση με τον πλασματικό που διαθέτει η παραδοσιακή Δύση στη μορφή μιας χρηματοπιστωτικής τερατοποίησης που πλέον καταβροχθίζει τα παιδιά της.
  • Σε κάθε υπόθεση όμως υπάρχει και το ακραίο σενάριο. Αν το σημερινό οικονομικό γαργάλημα των κυρώσεων στην αρκούδα γίνει πιεστικότερο και προκαλέσει πληγή για την επούλωση της οποίας δεν φθάνει το οικονομικό απόθεμα-μαξιλάρι στο οποίο πρακτικά ακουμπά τώρα η Ρωσία τα πράγματα ΑΓΡΙΕΥΟΥΝ. Αν το <<κόκκινο κουμπί>> της συντέλειας του κόσμου είναι λογικά αδύνατο να δεχθεί πίεση, κάτι άλλο αναμένεται ως λογική αντίδραση. Ο ‘ερωτευμένος’ κλείνει τις ενεργειακές στρόφιγγες Δυτικά. Ο πρώτος ‘τσαμπουκάς’ που θα παγώσει είναι αυτός της Γερμανίας. Κι αν παγώσει ο τσαμπουκάς της Γερμανίας, τότε κι η υπόλοιπη αποικία των ευρωπαϊκών χωρών θα πέσει στα γόνατα να παρακαλά για ενέργεια δηλ. για ζωή. Διότι ΚΑΙ με υποτιμημένο νόμισμα ζεις για πάντα ..χωρίς ενέργεια όμως εφόσον στη δανείζει ‘‘άλλος’’ πεθαίνεις σε ένα χειμώνα. Εκτός κι αν η μαμά ΗΠΑ μας στέλνει υδρογονάνθρακες! Ίσως με bluetuth και viber. Κι εμείς θα αποπληρώνουμε με ‘like’ στο Facebook της μοίρας μας.
*Ο Σπύρος Μαστροδήμος είναι οικονομολόγος-εκπαιδευτικός
Ανάρτηση από: http://iskra.gr