Παραδείγματα:
1. 1254: Η πρώτη Ένωση Πόλεων του Ρήνου (59 πόλεις) από το κίνημα των amitas που δημιούργησε τους υστερομεσαιωνικούς δήμους σε όλη την Ευρώπη, στη βάση του αρχαιοελληνικού αθηναϊκού δήμου και της αθηναϊκής δημοκρατίας, στηριζόμενης στη μανιφακτούρα και τις αδελφότητες και εκφραζόμενη με το αυτοδιοίκητο των πόλεων και των γύρω χωριών, κόντρα στους τοπικούς άρχοντες ή τους κάιζερ.
2. Κοινότητες κοινοκτημοσύνης και κοινής χρήσης (Markgenossenschaft στον γερμανικό χώρο, Mir στον σλάβικο χώρο): χωρικές κοινότητες με κοινή ιδιοκτησία γης και κοινή χρήση αγαθών που περιλάμβαναν ένα χωριό ή περισσότερα ή και τους κατοίκους μια κοιλάδας-κυρίως στον γερμανικό χώρο, αλλά όχι μόνο-συνήθως στο «αυτοκρατορικό» δίκαιο του 13ου-14ου αιώνα στην Ευρώπη, ο κανόνας ήταν να περιλαμβάνουν 6-12 χωριά. Τα Μιρ ήταν κυρίως αγροτικά κοινόβια(στη σημερινή Ρωσία, Λευκορωσία, Ουκρανία), που λειτούργησαν συνεχώς για πολλούς αιώνες από τον 11ο και μετά, στη βάση της κοινοκτημοσύνης της γης, της αλληλεγγύης μεταξύ των μελών και της δημοκρατικής συγκρότησης.
3. Η πρώτη παρισινή κομμούνα του 1789 και η Δημοκρατία του Μάντς(1792-93)
Στη Γαλλία και πριν την επανάσταση(1789) και κατά τη διάρκειά της δημιουργήθηκαν παντού –και όχι μόνο στο Παρίσι- λαϊκές εταιρείες και λέσχες(societes populaires), οι οποίες πρωταγωνίστησαν στην ανατροπή της μοναρχίας. Οι συλλογικότητες αυτές που υπήρχαν σε πολλά διαμερίσματα του Παρισιού συγκρότησαν ένα είδος Συμβουλιακής Δημοκρατίας και απετέλεσαν στην ουσία την πρώτη παρισινή κομμούνα. Στη Γερμανία αυτήν την περίοδο δημιουργήθηκαν λέσχες των φίλων της Ελευθερίας και Ισότητας με στόχο την προώθηση όχι μόνον των σκοπών του διαφωτισμού- ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη-αλλά και τη δημιουργία μιας Γερμανικής Δημοκρατίας. Κύτταρα αυτής της δημοκρατίας θα ήταν οι νέες τοπικές διοικήσεις, οι δήμοι δηλαδή(„Munizipalitäten“) και τα τοπικά κοινοβούλια στα οποία θα εκλέγονταν εκπρόσωποι μετά από τοπικές εκλογές και μπόρεσε να συσταθεί-στα πλαίσια της απόλυτης Μοναρχίας που είχε συσταθεί από Αυστρία-Πρωσια και τα ενδιάμεσα γερμανικά Δουκάτα- η Γερμανική Εθνοσυνέλευση του Ρήνου στη Δημοκρατία του Μάιντζ (στις 17 Μαρτίου 1793).
4. Η κομμούνα του Παρισιού, 1871: Το πείραμα της Παρισινής Κομμούνας του 1871 κράτησε 72 μέρες και είναι ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα πολιτικού κοινοτισμού μέχρι σήμερα με βαθιές ρίζες στην κοινοτική ιδέα. Οι πολιτικοί στόχοι των κομμουνάρων ήταν η δημοτική ελευθερία και ο εκδημοκρατισμός των πολιτικών θεσμών, απαιτώντας μόνιμη συμμετοχή των πολιτών στη δημοτική κυβέρνηση μέσω της αποκέντρωσης των εξουσιών στις συνοικιακές επιτροπές. Σκόπευαν ένα ριζικό μετασχηματισμό των πολιτικών θεσμών που αντιπροσώπευαν την τοπική κοινωνία, τόσο στην εσωτερική τους οργάνωση, όσο και στη σχέση τους με το κεντρικό κράτος. Στην ουσία το διακύβευμα ήταν η επανασύσταση του κράτους στη βάση του κοινοτικού μοντέλου.
5. Το κοινοτικό ρεύμα στην Ισπανία του 1936-38: Το φασιστικό πραξικόπημα του Φράνκο στις 18 Ιουλίου του 1936, απέτυχε στο μεγαλύτερο μέρος της Ισπανίας, γιατί αντιμετώπισε την ένοπλη αντίσταση αγροτών και εργατών. Κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου, που ακολούθησε απαλλοτριώθηκαν πάνω από εξήντα εκατομμύρια στρέμματα γης και μεγάλο μέρος αυτών κολεκτιβοποήθηκαν από τουλάχιστον δυο χιλιάδες αυτοδιοικούμενες κολεκτίβες. Δημιουργήθηκαν επίσης διάφορες μεγάλες περιφερειακές ομοσπονδίες κολεκτίβων που αποτελούνταν από χωριά, περιοχές και επαρχίες, μεταξύ του Ιουλίου του 1936 και του Ιουνίου του 1937. Συνδεόμενες μεταξύ τους οι ομοσπονδίες, διευκόλυναν επίσης: τη μεταφορά των αγαθών ανάμεσα στις περιοχές τους, τη διανομή του πλεονάσματος στην πρώτη γραμμή του πολέμου αλλά και στις πόλεις, την αποφυγή των μεσαζόντων και της εκμετάλλευσης.Πολλά έχουν γραφεί για τον ισπανικό εμφύλιο, για το αν ήταν σύγκρουση της «δημοκρατίας κατά φασισμού», ή ήταν στην ουσία της μια κοινωνική επανάσταση, ανάλογα από ποια οπτική αντιμετώπιζε τα πράγματα ο κάθε συγγραφέας ή σχολιαστής.
6. Ο κοινοτισμός στον ελληνικό χώρο:
α) Η «κομμούνα» της Θεσ/νίκης: Στο ύστερο Βυζάντιο, οι συνθήκες σκληρής δουλοπαροικίας «ασιατικού τύπου», οδηγούσαν στη δημιουργία κοινοτικής οργάνωσης της καθημερινής ζωής των ανθρώπων, όταν ήθελαν να επιβιώσουν ξεφεύγοντας από τα δεσμά των γαιοκτημόνων, που «στερούσαν από τους φτωχούς ακόμα και τον ήλιο». Κατά τη περίοδο της δεκαετίας του 1340 υπήρχε σύγκρουση μεταξύ των Κατακουζηνών και των Παλαιολόγων για τον αυτοκρατορικό θρόνο. Αυτήν την ενδοεξουσιαστική σύγκρουση στο Βυζάντιο θέλησαν να εκμεταλλευθούν οι Ζηλωτές και εξεγέρθηκαν στη Θες/νίκη. Καταλαμβάνουν την εξουσία και ανακηρύσσουν την «Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Θες/νίκης», που πολλοί διανοούμενοι ονόμασαν «Κομμούνα της Θες/νίκης». Αν διαβάσει κανείς τις διακηρύξεις τους –από διάφορες πηγές-βγάζει το συμπέρασμα ότι δεν είχαν απλώς σα στόχο την ανακούφιση των «από κάτω», αλλά και την αλλαγή του βυζαντινού φεουδαρχικού συστήματος, διεκδικώντας ξανά το κράτος του δήμου της αθηναϊκής δημοκρατίας.
β) Των Ελλήνων οι κοινότητες ( εχουμε ασχοληθεί με ιδιαίτερες αναρτήσεις εδώ:http://www.topikopoiisi.eu/902rhothetarhoalpha/316 και http://www.topikopoiisi.eu/902rhothetarhoalpha/001044καθώς και http://www.topikopoiisi.eu/902rhothetarhoalpha/321 ):
i ) Η «Ομοσπονδία» Ζαγοροχωρίων κατά τη περίοδο 1684-1868 . Μια κοινοτική ομοσπονδία στα πλαίσια της Οθωμανικής Κυριαρχίας.
ii) Η αυτοδιοίκηση των χωριών του Πηλίου
iii) Τα Αμπελάκια, η ιστορική κοινότητα με τον πρώτο συνεταιρισμό παγκοσμίως
iv) Οι νησιωτικές κοινότητες στο Αιγαίο: Το παράδειγμα της Καλύμνου με τη Δημογεροντία και το αυτοδιοίκητο με τοπικό Σύνταγμα, Η κομμούνα της Άνδρου με ηγέτη τον αγρότη Δ. Μπαλή
v) Το παράδειγμα στ` Απεράθου: αναβίωση της έννοιας της νεοελληνικής κοινότητας στο χωριό Απειράνθου(τ` Απεράθου) στη Νάξο, τη δωδεκαετία 1987-1999 . Είναι ένα παράδειγμα για το πώς μπορεί να γεννηθεί ένας καλύτερος κόσμος με βάση την χωρική κοινότητα και την άμεση δημοκρατία, στον ελληνικό χώρο.
Ανάρτηση από: http://www.topikopoiisi.eu
Ευχαριστώ τον φίλο Μάκη Δ.