Καταλονία, Ισπανία, Αυστρία, Ευρώπη …η εκτροπή

Του Σαμίρ Αμίν

1. Το χάος που εκφράζεται στην Καταλονία με μια κοινή γνώμη διχασμένη ανάμεσα στους «ανεξαρτησιακούς» και τους «ενωτικούς» δεν έχει λογική. Γιατί το κάθε στρατόπεδο είναι κι αυτό μοιρασμένο ανάμεσα σε μια δηλωμένη συντηρητική νεοφιλελεύθερη δεξιά και σε διάφορες αριστερές δυνάμεις που είναι περισσότερο ευαίσθητες στις αξιοθρήνητες συνθήκες που επιφυλάσσονται στους εργαζόμενους. Βέβαια, ορισμένα από αυτά τα αριστερά κόμματα έχουν προσχωρήσει στον φιλελευθερισμό (πράγμα που από μόνο του είναι μια αντίφαση!). Άλλα όμως είναι εν δυνάμει αντικαπιταλιστικά, έστω κι αν έχουν τις αυταπάτες –που είναι πλειοψηφία στην Ευρώπη– για τη δυνατότητα αναθεώρησης των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία εντούτοις είναι φτιαγμένοι από μπετόν αρμέ ώστε αυτό να είναι αδύνατον.

Ωστόσο, παρά τις διαφορές αυτές, και οι μεν και οι δε δίνουν προτεραιότητα στην εθνική (ή καλύτερα εθνικιστική ) τους επιλογή. Είναι μάλιστα διατεθειμένοι να κυβερνήσουν μαζί σε μια ετερόκλητη συμμαχία «ανεξαρτησιακή» ή «ενωσιακή». Έχω ακούσει μόνο έναν Καταλανό απ’ όσους συμμετέχουν σ’ αυτές τις συζητήσεις, τον εκπρόσωπο των Podemos, να τολμά να δηλώνει ξεκάθαρα ότι δεν διανοείται την υποστήριξή του σε οποιαδήποτε συμμαχία της οποίας θα ηγείται η δεξιά.

2. Το Καταλανικό δράμα είναι το δράμα της Ισπανίας. Όταν πέθανε ο Φράνκο φαινόταν πιθανό να δει κανείς εκείνους που είχαν υπερασπιστεί την Δημοκρατία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, αν όχι να πάρουν με βίαιο τρόπο την ρεβάνς, τουλάχιστον να ξεριζώσουν τον φρανκισμό. Τότε όμως η Ευρώπη έδειξε, επί τη ευκαιρία, το πραγματικό αντιδραστικό της πρόσωπο: έπρεπε να διασώσουν τον φρανκισμό από την καταστροφή. Η Ευρώπη λοιπόν επέβαλε τον φρανκικό βασιλιά, την προσχώρηση της Ισπανίας στο ΝΑΤΟ, την απαγόρευση ακόμα και να γίνεται αναφορά στα εγκλήματα του φασισμού. Η αλήθεια είναι ότι, άλλοι από πεποίθηση και άλλοι από οπορτουνισμό, το σύνολο σχεδόν των πολιτικών δυνάμεων της Ισπανίας αποδέχτηκαν αυτούς τους επαίσχυντους όρους.

Ο φρανκισμός εξακολουθεί να είναι ζωντανός και κυριαρχεί στην δεξιά. Η τελευταία συνεχίζει να συμφωνεί με τον φρανκισμό στην άρνησή του να δώσει τη θέση που της αρμόζει στην ποικιλότητα των εθνικών συνιστωσών της κοινωνίας. Ο Ραχόι αποτελεί λαμπρό παράδειγμα! Όμως, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, η πλειονότητα των Καταλανών είχε υποστηρίξει με μεγάλη αποφασιστικότητα τη Δημοκρατία. Δεν ήταν άλλωστε η μόνη. Η δημοκρατική Μαδρίτη αποτελεί ένα άλλο παράδειγμα.

3. Η σελίδα του φασισμού δεν έχει λοιπόν γυρίσει ακόμα, ούτε στην Ισπανία ούτε άλλωστε και αλλού στην Ευρώπη. Διότι εδώ δεν πρόκειται για «εξαιρετικό λάθος κρίσης» των Ευρωπαίων. Η δεξιά που κυριαρχεί στους θεσμούς της Ένωσης και την κατασκεύασε από μπετόν αρμέ ώστε το μονοπώλιό της να μην μπορεί να αμφισβητηθεί, αποδεικνύει κάθε μέρα και παντού «ότι προτιμά το φασισμό από το λαϊκό μέτωπο» (στμ: συνθηματολογία του παρελθόντος της γαλλικής δεξιάς). Η παταγώδης είσοδος των φασιστών σε θέσεις κλειδιά της κυβέρνησης της Αυστρίας, στο πλευρό ενός άθλιου νεαρού ηλίθιου της δεξιάς που επιλέχθηκε για αυτό τον σκοπό αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. Δεν είναι το μοναδικό. Η Ευρώπη υποστηρίζει τους φασίστες στην Ουκρανία και στις Βαλτικές χώρες. Η Μαρί Λεπέν έγινε ένα αποδεχτό πρόσωπο κτλ.

Η εξουσία στον σύγχρονο καπιταλισμό των μονοπωλίων έχει γίνει απολυταρχική. Βασισμένος στην φιλελεύθερη προσχώρηση των ιστορικών κομμάτων της αριστεράς που πλειοψηφούν, αυτός ο απολυταρχισμός εκδηλώνεται με την ανάδυση ενός μοναδικού πρακτικά κόμματος (εκείνου των μονοπωλίων) που φοράει διάφορες μάσκες και ασκεί την πλήρη και αποκλειστική εξουσία του σε όλους τους τομείς: την διαχείριση της οικονομίας, των ΜΜΕ και της πολιτικής. Αυτός ο απολυταρχισμός που είναι ακόμα «soft» είναι αποφασισμένος να γίνει σκληρός αν οι λαϊκοί αγώνες κατορθώσουν να θέσουν υπό αμφισβήτηση το μονοπώλιό του.

Αυτή η εκτροπή της κοινωνίας σε ολόκληρη την Ευρώπη πρέπει να μας ανησυχεί και καλεί σε επαγρύπνηση όλους όσοι το έχουν συνειδητοποιήσει. Δεν προμηνύει τίποτα καλό.

Το κείμενο αναρτήθηκε στο προσωπικό ιστολόγιο του Σαμίρ Αμίν στις 24 Δεκεμβρίου 2017.
Μετάφραση: Μαρία Μαλαφέκα

Ανάρτηση από: https://www.e-dromos.gr