Του Πέτρου Ι. Μηλιαράκη*
Όποιος ισχυρισθεί ότι οι Βουλευτικές
ή Προεδρικές Εκλογές της Κυπριακής Δημοκρατίας, ειδικώς για την Ελλάδα, δεν
αφορούν ζήτημα ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος, ευρίσκεται εκτός πραγματικότητας.
Ασφαλώς ουδείς μπορεί να επέμβει στα
«εσωτερικά» της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, ιδιαιτέρως
για την Ελλάδα το ζήτημα των πολιτικών εξελίξεων στην Κύπρο είναι πάντοτε κρίσιμο.
Οι Προεδρικές εκλογές της περασμένης
Κυριακής ανέδειξαν (δυστυχώς) ένα «μεγάλο νικητή»: την ΑΠΟΧΗ! Μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος αποφάσισε να μην προσέλθει στις
κάλπες. Η μη προσέλευση αυτή οφείλεται στην απογοήτευση του εκλογικού σώματος
για τα όσα λαμβάνουν χώρα στην εσωτερική πολιτική ζωή καθώς και στη
διαχείριση των κρίσιμων εθνικών θεμάτων. Ωστόσο, πρέπει πάντοτε να επισημειώνεται
ότι η αποχή των πολιτών ειδικώς σε κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις, αφορά
εξέλιξη εξαιρετικώς επικίνδυνη για όσους πιστεύουν και αγωνίζονται για την
επικράτηση της δημοκρατικής αρχής και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας ως του
μόνου υγιούς πολιτεύματος στο σύγχρονο πολιτισμό.
Τα αποτελέσματα της περασμένης
Κυριακής, ανέδειξαν κατ’ αρχήν και κατ’ αρχάς νικητή τον Πρόεδρο Νίκο
Αναστασιάδη με ένα ποσοστό 35,64% και δεύτερο το Σταύρο Μαλά με ένα ποσοστό
30,15%. Ακολουθεί όμως με το πολύ σημαντικό ποσοστό του 25,69% ο Νικόλας
Παπαδόπουλος, ενώ κατά βάση σεβαστό είναι το ποσοστό για το Χρίστο Χρίστου και
αντιθέτως απογοητευτικά είναι τα ποσοστά για τους Γιώργο Λιλλήκα, Ανδρέα
Ευστρατίου, Χάρη Αριστείδου, Μιχαήλ Μηνά και Χριστάκη Καπηλιώτη. Ειδικώς ο
Γιώργος Λιλλήκας με τη «Συμμαχία Πολιτών», απέδειξε ότι δεν ελκύει το «μεσαίο
χώρο». Κατ’ ουσίαν δε η αυτοτελής παρουσία του «εξυπηρέτησε» τον Πρόεδρο Νίκο
Αναστασιάδη και τον υποψήφιο του ΑΚΕΛ Σταύρο Μαλά. Ως εκ τούτου κατά το μέρος
που ο Γιώργος Λιλλήκας απέτυχε παταγωδώς, είναι πρόδηλο ότι «περιθωριοποιείται»
στην πολιτική ζωή της Κύπρου, προκειμένου στο εξής να διαδραματίσει ηγετικό
ρόλο.
Οι δύο επικρατέστεροι της περασμένης
Κυριακής 28/1, θα αναμετρηθούν την Κυριακή 04/02, όχι μόνο με βάση τις ενδεχόμενες
«συμμαχίες», που μέχρι σήμερα δεν είναι ορατές, αλλά και με βάση τα κριτήρια: α) της ενδεχόμενης αποχής (ή όχι),
καθώς και β) της αποδοχής των θέσεων των δύο «μονομάχων» από το εκλογικό σώμα. Θα
αναμετρηθούν δηλαδή οι δύο «μονομάχοι» αναφορικώς με το κατά πόσον: α) θα συσπειρώσουν τους πολίτες για να
τους αναδείξουν, και β) με το κατά πόσον έχει γίνει αντικείμενο επεξεργασίας από το εκλογικό σώμα
και έχει μεταβολισθεί από τον κυρίαρχο αυτό οργανισμό η πολιτική τους πρόταση,
ώστε ο κάθε ψηφοφόρος με την ψήφο του να τοποθετηθεί και να αποφασίσει
συνειδητώς.
Ειδικότερα όσον αφορά στους δύο
«μονομάχους», ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης πολιτεύεται στη βάση για μια νέα
διεθνή διάσκεψη για το Κυπριακό, η οποία θα πρέπει να είναι καλά
προετοιμασμένη. Υποστηρίζει δε ότι ο ενδοκοινοτικός διάλογος μπορεί να
συνεχιστεί, καθώς παραμένουν διαφορές οι οποίες πρέπει να επιλυθούν. Σε ότι
αφορά στις προτάσεις του που κατέθεσε στο Κραν Μοντανά, υποστηρίζει πως
«κατατέθηκαν» με την προϋπόθεση ότι «τίποτα δεν συμφωνείται, εάν δεν
συμφωνηθούν όλα». Επισημειώνει δε ότι «δεν χάσαμε καμία ευκαιρία στο Κραν
Μοντανά, διότι η διάσκεψη απέτυχε λόγω της τουρκικής επιμονής σε εγγυήσεις και
επεμβατικά δικαιώματα». Βεβαίως,
παραλείπει να αναφέρει τη σθεναρή στάση του Έλληνα ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά, πράγμα
που αναγνωρίσθηκε ως ιδιαιτέρως θετική και αποφασιστική για την αποτροπή
δυσμενών αποτελεσμάτων.
Από την άλλη ο Σταύρος Μαλάς,
υποστηρίζει πως «η Κύπρος οδηγείται σιγά-σιγά προς την οριστικοποίηση της
διχοτόμησης», και ερωτά «εάν τα προβλήματα της Τουρκίας με τη Συρία θα τα
κληρονομήσουμε;». Επισημαίνει δε τη θέση ότι «φάσκουμε και αντιφάσκουμε με το
τι επιδιώκουμε είτε με τις νέες στρατηγικές είτε με σχοινοβασίες». ΟΜΩΣ:
Η προσεχτική παρατήρηση για τις θέσεις αμφότερων των «μονομάχων», είναι ότι
και οι δύο είναι υπερασπιστές της «Διζωνικής», η οποία είναι άκρως επισφαλής
και οδηγεί στον κίνδυνο «Λιβανοποίησης» της Κύπρου.
Σε κάθε περίπτωση τα αποτελέσματα
της περασμένης Κυριακής έχουν τις παρακάτω παραμέτρους:
- α’ παράμετρος: η αποχή
Ας επανέλθουμε όμως στο αποτέλεσμα
των εκλογών. Η αποχή και μάλιστα της τάξης του 34%, είναι (όπως προαναφέρθηκε) ένα σημαντικό
ζήτημα. Λόγω δε της κατά τόπους επιρροής των υποψηφίων, θα διαμορφωθεί σε
μεγάλο ποσοστό το τελικό αποτέλεσμα με βάση (και) τη συμμετοχή. Τα ποσοστά δε συμμετοχής της
περασμένης Κυριακής ανά Επαρχία έχουν ακριβώς ως εξής:
Στην Επαρχία Λευκωσίας: η συμμετοχή
ήταν 67,6% σε σύγκριση με το 77,4 % των Προεδρικών εκλογών του 2013.
Στην Επαρχία Λεμεσού: η συμμετοχή
ήταν 63,4 % σε σύγκριση με το 76,4% των Προεδρικών εκλογών του 2013.
Στην Επαρχία Αμμοχώστου: η συμμετοχή
ήταν 66,7% σε σύγκριση με το 79,7% των Προεδρικών εκλογών του 2013.
Στην Επαρχία Λάρνακα: η συμμετοχή
ήταν 67% σε σύγκριση με το 79,6% των Προεδρικών εκλογών του 2013.
Στην Επαρχία Πάφου: η συμμετοχή
ήταν 68% σε σύγκριση με το 79,3% των Προεδρικών εκλογών του 2013.
Τέλος, στο Εξωτερικό: η συμμετοχή
ήταν 66,2% σε σύγκριση με το 69,1% των Προεδρικών εκλογών του 2013.
- β’ παράμετρος: το κρίσιμο ποσοστό του Νικόλα Παπαδόπουλου
Ο Νικόλας Παπαδόπουλος έλαβε ένα
σημαντικό ποσοστό της τάξης του 25,69% που αφορά 93.293 ψηφοφόρους. Εάν δε
λάβουμε υπ’ όψιν ότι ο Νίκος Αναστασιάδης έλαβε 129.416 ψήφους και ο Σταύρος
Μαλάς 109.482 ψήφους, το ποσοστό που έλαβε ο Νικόλας Παπαδόπουλος είναι ο ρυθμιστικός παράγοντας σε συνδυασμό με
την αποχή.
Ασφαλώς το αποτέλεσμα δεν είναι
ικανοποιητικό για το Νικόλα Παπαδόπουλο, όταν ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη, και
Οικολόγοι στις Βουλευτικές εκλογές του 2016 έλαβαν ποσοστό 32%. Ωστόσο ο Νικόλας
Παπαδόπουλος, σύμφωνα με τις προθέσεις και δηλώσεις του, «δεν εγκαταλείπει τον
αγώνα που ανέλαβε να διεκπεραιώσει».
Σε κάθε περίπτωση όμως, για τις
εκλογές της 4ης Φεβρουαρίου το
κρίσιμο είναι προς ποιά κατεύθυνση θα προσχωρήσει το εκλογικό σώμα των 93.293
ψηφοφόρων που στήριξαν το εγχείρημα του «μεσαίου χώρου» υπό το Νικόλα Παπαδόπουλο. Εξ αντικειμένου η μερίδα
αυτή του εκλογικού σώματος είναι ο κατά βάση ρυθμιστικός παράγοντας των όποιων
εξελίξεων στην Κυπριακή Δημοκρατία –πάντοτε αναφορικώς με το εύρος της συμμετοχής ή της αποχής.
Σε κάθε περίπτωση η προσεχής
αναμέτρηση για την εκλογή του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, λαμβάνει
χώρα ανάμεσα σε δύο κατ’ ουσίαν «συστημικά κόμματα» στο πλαίσιο ενός «κατεστημένου της πολιτικής ζωής της Κύπρου». Ασφαλώς δε, ουδείς μπορεί να προβεί σε βεβαία πρόβλεψη για το αποτέλεσμα
των εκλογών της 4ης Φεβρουαρίου.
Φυσικά την απάντηση θα δώσει ο κυπριακός λαός. Ευχή όλων μας είναι να προκύψει ό,τι καλύτερο για την
Κύπρο και το ελληνικό έθνος!
- * Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).