Του Γιάννη Ραχιώτη
Βρεθήκαμε στη Βενεζουέλα, τρεις Έλληνες ανάμεσα σε 910 διεθνείς παρατηρητές των προεδρικών εκλογών της 28/7, προσκεκλημένοι της κυβέρνησης της χώρας. Στην ομάδα των παρατηρητών υπήρχαν εκπρόσωποι του ΟΗΕ, του ιδρύματος Κάρτερ, εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων, κρατικών φορέων, κοινωνικών οργανώσεων, δημοσιογράφοι, νομικοί κλπ από 100 περίπου χώρες. Σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στη Βενεζουέλα καλείται μεγάλος αριθμός διεθνών παρατηρητών γιατί οι ΗΠΑ και οι δορυφόροι τους, παραδοσιακά αρνούνται να αναγνωρίσουν το εκλογικό αποτέλεσμα είτε πρόκειται για προεδρικές είτε για βουλευτικές είτε για περιφερειακές εκλογές, εκτός αν έχει νικήσει η φιλοαμερικανική αντιπολίτευση. Αυτό συμβαίνει εδώ και 25 χρόνια, απ’ όταν εκλέχθηκε για πρώτη φορά πρόεδρος ο Ούγκο Τσάβες που απελευθέρωσε τη χώρα από τον έλεγχο των ΗΠΑ, ακολούθησε ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και σοσιαλιστική κατεύθυνση στην οικονομία.
Μετά από κάθε αμφισβήτηση του αποτελέσματος από τις ΗΠΑ και τους δορυφόρους, η τοπική φιλοαμερικανική αντιπολίτευση καλεί τις δυνάμεις της να βγουν στο δρόμο, αρχίζουν αποκλεισμούς λεωφόρων, κάψιμο αυτοκινήτων κλπ προσπαθώντας να επιβάλουν ανατροπή του εκλογικού αποτελέσματος και «πορτοκαλί επανάσταση». Αυτό που έχουν μέχρι σήμερα καταφέρει είναι ένα πραξικόπημα που κατέρρευσε σε τρεις ημέρες το 2002, και το 2018 μια… αυτοαναγόρευση σε πρόεδρο, σε κάποια πλατεία του Καράκας, μιας μαριονέτας των ΗΠΑ, του Γκουαϊντό που σήμερα τον έχουν οι ίδιοι σε ποινική έρευνα για κατάχρηση των χρημάτων που του διέθεσαν για την ανατροπή της νόμιμης κυβέρνησης. Με πρόσχημα όμως την αυτοανακήρυξή του κατέλαβαν την πρεσβεία της χώρας στην Ουάσιγκτων, κατέσχεσαν τα διυλιστήριά της που ήταν σε βορειοαμερικανικό έδαφος και τα αποθέματά της σε χρυσό που βρίσκονταν στα χέρια ξένων τραπεζών.
Από την εμπειρία μου ως δικαστικός αντιπρόσωπος επί 30 και πλέον χρόνια σε ελληνικές εκλογές μπορώ να πώ ότι, συγκρίνοντας με την Ελληνική εκλογική διαδικασία, η Βενεζουελάνικη παρέχει πολύ περισσότερες δικλείδες αποτροπής νοθείας: Ο βενεζουελάνος ψηφοφόρος για να ψηφίσει εκτός από την επίδειξη της ταυτότητάς του δίνει δύο φορές δακτυλικό αποτύπωμα: Μία ψηφιακά σε ειδικό on-line μηχάνημα, για αποτροπή διπλοψηφίας και μία φυσικά, πάνω στο πρωτόκολλο ψηφοφορίας για αποτροπή παραποίησής του. Στο παραβάν κάνει την επιλογή του σε ειδικό υπολογιστή ο οποίος του τυπώνει επιτόπου το αντίστοιχο ψηφοδέλτιο. Έτσι η επιλογή γίνεται ταυτόχρονα με φυσικό τρόπο (στην κάλπη) και με ψηφιακό (στον ειδικό υπολογιστή). Το ίδιο και η μετάδοση των αποτελεσμάτων, αφενός γίνεται αυτόματα με την ψηφιακή επιλογή του ψηφοφόρου, αφετέρου με την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων στην κάλπη ,που πρέπει να συμφωνεί με το ηλεκτρονικό αποτέλεσμα και το πρωτόκολλο ψηφοφορίας. Σε επίπεδο κεντρικής εκλογικής επιτροπής αλλά και σε κάθε εκλογικό τμήμα όλοι οι υποψήφιοι δικαιούνται να έχουν εκπροσώπους , επόπτες κλπ. Όπως ξέρουν όσοι ασχολούνται με τις εκλογές στην Ελλάδα, ίσως και ο απλός ψηφοφόρος, τέτοιες δικλείδες ασφαλείας ούτε καν τις έχουμε φανταστεί εδώ.
Περιοδεύσαμε σε πολλά συγκροτήματα εκλογικών τμημάτων. Σε ορισμένα προγραμματισμένα, με λεωφορεία που μας διέθεσε η κυβέρνηση, σε άλλα αιφνιδιαστικά, 2-3 ξένοι παρατηρητές από κοινού, χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση κανενός. Καμία αξιόλογη παρατυπία δεν σημειώσαμε, πέρα από τα συνήθη σε εκλογές παράπονα για μεγάλες ουρές, ολιγόλεπτες διακοπές στο μηχάνημα ηλεκτρονικής επιλογής υποψηφίου κοκ. Τη σοβαρότερη καταγγελία την ακούσαμε από την ίδια την κυβέρνηση, για κυβερνοεπίθεση στο σύστημα μετάδοσης με συνέπεια την καθυστέρηση για 1-2 ώρες στην ανακοίνωση του συγκεντρωτικού αποτελέσματος επί του 80% των ψήφων.
Στις προεδρικές εκλογές συμμετείχαν 10 υποψήφιοι. Η επιλογή υποψηφίου γίνεται μέσω ενός από τα κόμματα που τον στηρίζουν, οπότε με κάποιο τρόπο καταγράφεται και η δύναμη των κομμάτων. Κάποιοι υποψήφιοι εκπροσωπούσαν συνασπισμούς κομμάτων, όπως ο Νικολάς Μαδούρο που εκπροσωπούσε το συνασπισμό «Μεγάλος Πατριωτικός Πόλος». Οι οκτώ από τους δέκα είχαν υπογράψει κοινή δήλωση εμπιστοσύνης στην εκλογική διαδικασία και αναγνώρισης του όποιου εκλογικού αποτελέσματος. Αρνήθηκαν να υπογράψουν ο ακροδεξιός υποψήφιος του μπλοκ που στήριζαν οι ΗΠΑ, Εντμούντο Γκονσάλες Ουρούτια και ο υποψήφιος ενός από τα δύο κομμουνιστικά κόμματα της χώρας. Το άλλο συμμετείχε στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλο.
Εδώ πρέπει να πούμε ότι ο Γκονσάλες είναι ένας άνθρωπος σε προχωρημένη ηλικία που πρακτικά δεν έπαιρνε μέρος στην προεκλογική εκστρατεία. Τον είδα στο εκλογικό τμήμα που ψήφισε να δυσκολεύεται να διαβάσει ακόμη και τις λίγες γραμμές της γραπτής δήλωσής του. Ο άνθρωπος των ΗΠΑ και πραγματική ηγέτης της ακροδεξιάς αντιπολίτευσης είναι η Μαρία-Κορίνα Ματσάδο, μεγαλοεπιχειρηματίας, νεοφιλελεύθερη, με πρόγραμμα επιθετικής ιδιωτικοποίησης της οικονομίας. Δεν ήταν η ίδια υποψήφια γιατί της έχουν αφαιρεθεί τα πολιτικά δικαιώματα επειδή όντας βουλευτής εμφανίστηκε σε διεθνή οργανισμό που δεν συμμετέχει η χώρα της (την Οργάνωση Αμερικανικών κρατών) σαν εκπρόσωπος άλλης (!) χώρας (του Παναμά) και ζήτησε να οργανωθεί στρατιωτική εισβολή κατά της πατρίδας της (!!!) για να ανατρέψει την εκλεγμένη κυβέρνηση!!! Αν βρίσκονταν στην Ευρώπη θα είχε δικαστεί για εσχάτη προδοσία. Δεν μπήκε ποτέ φυλακή γι' αυτό και παρ’ όλα αυτά ο Μαδούρο κατηγορείται σαν αυταρχικός ηγέτης…
Παρακολουθήσαμε όσο ήταν δυνατό την προεκλογική εκστρατεία. Το λαϊκό ρεύμα υπέρ του σημερινού προέδρου Νικολάς Μαδούρο ήταν ολοφάνερο. Ο Μαδούρο είναι ένα μείγμα λαϊκού ηγέτη που επικοινωνεί άμεσα και ζωντανά με το λαό και ώριμου αριστερού πολιτικού με αίσθηση της ιστορίας της χώρας του αποφασισμένου να υπερασπίσει την ανεξαρτησία της. Γεννημένος σε φτωχογειτονιά του Καράκας, οδηγός λεωφορείου στο επάγγελμα, με στοιχειώδη μόρφωση, θρησκευόμενος χριστιανός, με λαϊκό σουλούπι και ντύσιμο, ακριβώς σαν ένας από τους πολλούς Βενεζουελάνους που συναντάς στο δρόμο. Ανάλογα λαϊκά χαρακτηριστικά, συνδυασμένα με πολιτική ωριμότητα και ηγετικά προσόντα βλέπεις και σε αρκετά ακόμη κυβερνητικά και κομματικά στελέχη, σε απόλυτη αντίθεση με τους όμορφους, καλογυμνασμένους, σπορ-ακριβοντυμένους, απροσδιορίστου ηλικίας, σπουδασμένους σε ακριβά αμερικάνικα πανεπιστήμια πολιτικούς της δεξιάς που μοιάζουν περισσότερο με βορειοαμερικάνους αστούς παρά με τον κόσμο που θέλουν να κυβερνήσουν. Κυριολεκτικά απορείς πως βρέθηκαν σ’ αυτή τη χώρα. Το ίδιο ισχύει και με τις λιγοστές γειτονιές των πλουσίων ή της ανώτερης μεσαίας τάξης όπου ζουν τα στελέχη της αντιπολίτευσης: Είναι κάτι τελείως άλλο από την υπόλοιπη χώρα όπου το κυρίαρχο στοιχείο είναι η φτώχεια .
Στην προεκλογική περίοδο διαβάζαμε στα «έγκυρα» ΜΜΕ των ΗΠΑ συντονισμένες αναφορές για «δημοσκοπήσεις», που έφερναν τον Γκονζάλες 20 έως και 60 (!!!) μονάδες μπροστά από τον πρόεδρο Μαδούρο. Ηταν φανερό ότι δεν επρόκειτο για ενημέρωση αλλά για τη συνήθη προπαρασκευή για αμφισβήτηση του εκλογικού αποτελέσματος αφού ήταν γνωστό ότι δεν θα έμοιαζε καθόλου με αυτές τις «προβλέψεις». Το αποτέλεσμα που έδωσαν οι κάλπες ήταν 51,2% για τον Μαδούρο, 44,2 % για τον Γκονζάλες. Οι οκτώ άλλοι υποψήφιοι μοιράστηκαν τα υπόλοιπα. Το 44,2 % είναι δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό για τη σχέση της νεοφιλελεύθερης ακροδεξιάς με τα λαϊκά στρώματα, μπορεί όμως να ερμηνευθεί από τις δραματικές συνέπειες των 930 κυρώσεων που επέβαλαν οι ΗΠΑ στην βενεζουελάνικη οικονομία και οδήγησαν σε μεγάλη πτώση το βιοτικό επίπεδο.
Πριν ακόμη κλείσουν οι κάλπες, οι ελεγχόμενες από τις ΗΠΑ κυβερνήσεις της λατινικής Αμερικής με κοινή (!) δήλωσή τους ανακοίνωσαν ότι… έγινε νοθεία στις εκλογές της Βενεζουέλας και δεν θα αποδεχθούν το αποτέλεσμα. Βέβαια το ερώτημα που εγείρεται είναι ποιος τους ρώτησε και από πού αντλούν το δικαίωμα να παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις ενός άλλου κράτους. Αλλά όταν πρόκειται για τις υπαγορεύσεις του μεγάλου αφεντικού, το διεθνές δίκαιο παρακάμπτεται. Αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων βγήκαν και οι ΗΠΑ να πουν τα ίδια καθώς και αρκετοί ευρωπαίοι υποτακτικοί.
Την επομένη η Ματσάδο έκανε τη συνήθη δήλωση περί νοθείας που κάνει η δεξιά μετά από κάθε εκλογική διαδικασία. Δήλωσε ότι έχει… στοιχεία πως ο εκλεκτός της έχει κερδίσει με … 72 % (όσο ακριβώς έλεγαν προεκλογικά οι πιο ακραίες βορειαμερικανικές «προβλέψεις»), κάλεσε τους οπαδούς της να βγουν στο δρόμο και το στρατό να εξεγερθεί κατά του εκλεγμένου προέδρου. Αποτέλεσμα, ένας αστυνομικός νεκρός, αρκετοί τραυματίες, αποκλεισμοί δρόμων, κάψιμο σκουπιδιών σε κεντρικές οδικές αρτηρίες. Όμως τα επεισόδια ήταν σε έκταση πολύ μικρότερα από πολλές προηγούμενες αναμετρήσεις, ενώ το κυβερνητικό κόμμα φαίνεται να έχει πια μεγάλη εμπειρία στην κινητοποίηση του λαού για την αντιμετώπιση «πορτοκαλί εξεγέρσεων», για να ακριβολογούμε, αποπειρών για πραξικόπημα: Στις 30 Ιουλίου, εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρη τη χώρα βγήκαν στο δρόμο για να απαντήσουν στην ακροδεξιά, δείχνοντας σε ποια πλευρά βρίσκεται η πλειοψηφία. Ο στρατός από την πλευρά του, απέδειξε και πάλι ότι δεν ελέγχεται από τις ΗΠΑ.
Επιπλέον η οικονομική κατάσταση στη Βενεζουέλα είναι πλέον καλύτερη. Η θέση των φτωχών βελτιώθηκε και οι συνέπειες των κυρώσεων έχουν αρχίσει να εξουδετερώνονται. Η οικονομία έπαψε να στηρίζεται αποκλειστικά στα πετρελαϊκά έσοδα, η εσωτερική παραγωγή αναπτύχθηκε, οι εισαγωγές μειώθηκαν ο πληθωρισμός μειώθηκε, έπαψε να είναι σε επικίνδυνα επίπεδα παρά την αύξηση των κατώτατων μισθών.
Η βοήθεια του Παγκόσμιου Νότου στην αντιμετώπιση των κυρώσεων και στην ανάκαμψη της οικονομίας ήταν αποφασιστική. Το Ιράν, αναλαμβάνοντας μεγάλα ρίσκα, στήριξε αποφασιστικά στην κρίσιμη στιγμή την βενεζουελάνικη οικονομία με καύσιμα. Η Τουρκία κάλυψε πολλές ελλείψεις σε εμπορεύματα. Οι οικονομικοί δεσμοί με την Κίνα και τη Ρωσία ενισχύονται συνέχεια. Ο καιρός του στραγγαλισμού της χώρας μέσω κυρώσεων και των πραξικοπημάτων, φαίνεται να έχει περάσει παρά τις μεγάλες προκλήσεις που ακόμη αντιμετωπίζει. Ολες οι χώρες που σήμερα αντιστέκονται στις νεοποικιοκρατικές πολιτικές της Δύσης, με πρώτη την Κίνα, συνεχάρησαν τον νικητή των εκλογών και δήλωσαν τη διαθεσιμότητά τους για περαιτέρω σύσφιξη σχέσεων.
Η γεωπολιτική σημασία της Βενεζουέλας για την απελευθέρωση της λατινικής Αμερικής από το βορειοαμερικανικό έλεγχο είναι τεράστια, μεγαλύτερη από τα αποθέματα πετρελαίου που διαθέτει, τα μεγαλύτερα γνωστά στον κόσμο. Ολα δείχνουν ότι η Βενεζουέλα θα παραμείνει στο μπλοκ των ανεξάρτητων, ότι ο ρόλος της στον Παγκόσμιο Νότο θα ενισχυθεί αποφασιστικά και αυτό θα έχει θετικές συνέπειες και στην εσωτερική οικονομική κατάσταση και στις διεθνείς εξελίξεις.
* Γιάννης Ραχιώτης, Δικηγόρος
Ανάρτηση από: https://www.militaire.gr/
