Γράμμα σε ένα μαθητή μου που μεγάλωσε

Της Διονυσίας Ασπρογέρακα

« Ήταν περίπου 9 το πρωί. Μπαίνει μέσα  σε λεωφορείο στη γραμμή του Δαφνιού, ελεγκτής.
Ο κόσμος άρχισε να κοιτά αμήχανα μιας και πολλοί, φτωχοποιημένοι και άνεργοι, δεν είχαν εισιτήριο
Πηγαίνει στον πρώτο επιβάτη και διεξάγεται  ο ακόλουθος διάλογος:

Ελεγκτής: Το εισιτήριο σας κύριε
Επιβάτης (25ρης): Δεν έχω, είμαι άνεργος εδώ και 1,5 χρόνο και ψάχνω για δουλειά
Ελεγκτής: Δεν μας ενδιαφέρει αυτό κύριε. Θα πρέπει να σας κόψω πρόστιμο. Δώστε μου σας παρακαλώ τα στοιχεία σας
Επιβάτης: Ονομάζομαι Θανάσης Καναούτης, οδός Αναπαύσεως 57 - Περιστέρι

Ο ελεγκτής έσκυψε το κεφάλι αντικρίζοντας την οργή στα μάτια του ανέργου επιβάτη καθώς και το βαρύ κλίμα που δημιουργήθηκε , σε βάρος του και από τους υπόλοιπους επιβάτες.

Πήγε κατευθείαν στον οδηγό, κάτι του είπε και κατέβηκε στην αμέσως επόμενη στάση χωρίς να βγάλει άχνα και σταματώντας τον έλεγχο.
Το συμβάν είναι αληθινό και συνέβη σε συναγωνιστή του Κινήματος Δεν Πληρώνω την στιγμή που ερχόταν να συμμετάσχει στην διαδήλωση διαμαρτυρίας  μπροστά στο Υπουργείο Μεταφορών για την δολοφονία του 19χρονου Θανάση.»

Ίσως δε βρίσκεις κάποια σύνδεση ανάμεσα στο συμβάν και το λόγο για τον οποίο σου γράφω. Σε καλώ λοιπόν να κάνουμε μια μικρή αναδρομή σε στιγμές της κοινής μας πορείας. Φοίτησες σε ένα σχολείο που δεν αγαπούσες. Φαινόταν στο βαριεστημένο βλέμμα, στις νωθρές κινήσεις, στις κοφτές αναπνοές και τα συχνά ξεφυσήματα. Οι τάξεις –μικρές φυλακές ήταν αδύνατον να χωρέσουν τη ζωντάνια σου. Αυτό το γενικό αίσθημα της ασφυξίας  ίσως βαραίνει  ακόμα τον ύπνο σου, όπως και η διάθεση να το καταχωνιάσεις σε κάποιο ντουλαπάκι της μνήμης. Το σχολείο δεν σου έδωσε και πολλές ευκαιρίες για να ανακαλύψεις τις δυνάμεις σου ή  να τις πολλαπλασιάσεις μαθαίνοντας να συνεργάζεσαι με το διπλανό σου.

Υπήρχαν όμως και κάποιες στιγμές που ζωντάνευες. Θυμάσαι; Πότε ήταν; Ήταν τότε που τα εκτός ύλης γίνονταν σημαντικότερα από τα εντός ή τότε που τα εντός ύλης είχαν σημείο εκκίνησης το δικό σου εντός. Ήταν τότε που ανακάλυπτες ότι τα «γράμματα»  δεν είναι για λίγους κι εκλεκτούς ,αλλά για όλους, αρκεί να δίνεται στον καθένα το κατάλληλο πλαίσιο και η απαραίτητη ώθηση.. Γι΄ αυτό και όποτε τυχαία σε συναντώ, μου λες για εκείνες  τις πρόβες μας για το θεατρικό που διασκευάσαμε, για τις πολύπαθες ηχογραφήσεις κάποιου τραγουδιού σου, για την ανάγνωση ενός ολόκληρου  βιβλίου λογοτεχνίας μέσα στην τάξη. Ίσως κάποιες φευγαλέες αναμνήσεις αισθήσεων να υπάρχουν ακόμα. Θυμάσαι κάποιες φορές που μια ατάκα ή μια κίνηση πυροδοτούσε ομαδικό γέλιο; τα αντικείμενα που ζωντάνευαν και γίνονταν επιτέλους παρόντα στο χώρο και στο χρόνο; τα μέλη του σώματος που συντονίζονταν στον ίδιο ρυθμό; ή εκείνο το λυτρωτικό σπρώξιμο για να βγεις για πρώτη φορά  στη σκηνή;

  Έχεις αλήθεια αναρωτηθεί γιατί γίνονταν όλα αυτά; ήταν οι καλλιτεχνικές αναζητήσεις μιας εκκεντρικής καθηγήτριας; ήταν η διάθεσή σου απλώς να ξεδώσεις με κάτι που ανέτρεπε την κανονικότητα και τη ρουτίνα της σχολικής ζωής;  Αν  ήταν έτσι, γιατί κάθε φορά που συναντιόμαστε είναι σα να συνεχίζουμε μιαν αρχινισμένη από καιρό  κουβέντα, και κάθε φορά χωρίζουμε με τη σιγουριά της επόμενης συνάντησης;

Ίσως τελικά είναι γιατί αυτός ο δεσμός δεν έχει να κάνει με τον τόπο και το χρόνο, αλλά με τα πράγματα που αγαπήσαμε και μοιραστήκαμε. Και μοιραστήκαμε τελικά τόσα πολλά μέσα σε τόσο λίγο χρόνο ,τόσο πολύτιμα και φωτεινά που καταφέρνουν να μας ζεσταίνουν την ψυχή και να μας ενώνουν ακριβώς τώρα που τα χρειαζόμαστε όσο τίποτε άλλο. «Μάθε παιδί μου κάτι χρήσιμο για τη ζωή σου» σου έλεγαν οι γονείς σου. Και τελικά να που έμαθες το χρησιμότερο και το κρισιμότερο. Να σπας την απομόνωσή σου φτιάχνοντας γέφυρες που θα σε φέρνουν στην άλλη όχθη του ποταμού : στο διπλανό σου. Έμαθες σιγά-σιγά ότι δεν έχει σημασία το αν θα μιλήσεις ή θα σιωπήσεις, το αν θα απαντήσεις εσύ πρώτος ή δεύτερος, το αν θα πάρεις τον πρώτο ή το δεύτερο ρόλο, το μεγαλύτερο ή το μικρότερο βαθμό . Όλα έχουν μια ροή και το πιο σημαντικό είναι να είσαι μέρος αυτής της ροής γιατί αυτό που μετράει είναι η ίδια η αρμονική κίνηση κι όχι η αγχώδης επίδειξη της δικής σου παρουσίας σε αυτήν.

 Κι όταν διάβασα το περιστατικό στο λεωφορείο του Δαφνιού, δε σου κρύβω ότι εσένα σκέφτηκα πάλι. Θυμάσαι στα παιχνίδια ρόλων πόσο πολύτιμη ήταν αυτή η σωτήρια απόσταση που σε χώριζε από τον ήρωα που υποδυόσουν; τον υποδυόσουν αλλά δεν ταυτιζόσουν με αυτόν. Διατηρούσες την αίσθηση της δικής σου ταυτότητας τη στιγμή ακριβώς που γινόσουν ένας άλλος. Στη σκηνή του λεωφορείου σε φαντάστηκα να μπαίνεις λίγο μετά και να παίρνεις τη θέση του  25χρονου,που κι εκείνος με τη σειρά του είχε πάρει τη θέση του Θανάση Καναούτη, που πριν δολοφονηθεί είχε πάρει τη θέση κάποιου άλλου νέου που τον είχαν εξίσου εξευτελίσει πριν πάρει τη θέση του στη μακριά αλυσίδα της μηχανής εξόντωσης… που είναι πλέον χρέος μας να σταματήσουμε. Και βάζω στο τέλος πληθυντικό όχι μόνο γιατί θα ήταν ανήθικο να σου ζητούσα να τη σταματήσεις κυρίως εσύ, αλλά γιατί σε αυτόν τον κώδικα τιμής –αρετή τον λέγαν κάποτε- το εγώ και το εσύ συμπυκνώνονται στο εμείς. Κι αυτό το εμείς δεν έχει να κάνει με εκείνο το δασκαλίστικο και υποκριτικό «εμείς» που ισοδυναμεί με εκατοντάδες φουσκωμένα «εγώ» αλλά με το ΕΜΕΙΣ το βιωμένο και ζυμωμένο με κοινές χαρές ,αγωνίες, θριάμβους και λύπες. Σε αυτό τον πόλεμο που βιώνουμε για να νικήσουμε θα χρειαστεί να αναστήσουμε όλες τις αρετές του Συμπολεμιστή που μόνο η δημοκρατία μπόρεσε και θα μπορέσει να αναδείξει.

 «Όταν στην κλασική εποχή, στην κοινωνία πλέον της ελληνικής “πόλης –κράτους” , όπου έχει παγιωθεί το δημοκρατικό πολίτευμα, διαμορφώνεται η οπλιτική μεταρρύθμιση  της “φάλαγγας” των οπλιτών, πλέον το κέντρο βάρους της άμυνας της πόλης μετατοπίζεται σε όλους τους οπλίτες, οι οποίοι συνεργάζονται συλλογικά και υπερασπίζονται την πόλη τους» 

Σου φαίνονται μακρινά όλα αυτά; μα τα έχουμε ήδη βιώσει. Μια μετατόπιση πεδίου χρειάζεται μόνο, άγρυπνο βλέμμα, σύσφιξη των παλιών μας δεσμών και υπόσχεση ότι τους συμπολεμιστές μας θα τους φροντίζουμε και θα τους σεβόμαστε όπως ακριβώς και τότε τους συμπαίκτες μας στις φωτεινές  ζώνες του γκρίζου σχολείου μας.

Με όλη μου την αγάπη

Η δασκάλα σου

Διονυσία Ασπρογέρακα

Α, και κάτι τελευταίο για το δρόμο: «..Είναι εξαιρετικά δύσκολο κάποιος να βλέπει να εκτιμούν κάτι δημόσια και να το καταφρονεί ως άχρηστο στην ιδιωτική του ζωή. Έτσι προσαρμόζονται οι συνήθειες του εκάστοτε ατόμου, από τις δραστηριότητες και τις αντιλήψεις της δημόσιας ζωής..» ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, Λύσανδρος (Βίοι Παράλληλοι)

Ευχαριστώ την φίλη Αθηνά Λ.

Ανάρτηση από: http://www.alfavita.gr