Του Βαγγέλη Βακόλα
Δεν είναι η πρώτη φορά που δημιουργείται αναταραχή ενόψει Πανελληνίων εξετάσεων: Οι κυβερνήσεις το ‘χουνε σύστημα από παλιά να προωθούν αλλαγές προς το τέλος του σχολικού έτους, έτσι ώστε να μη μπορούν οι καθηγητές να αντιδράσουν χωρίς να συκοφαντηθούν ότι εκβιάζουν με μοχλό τους μαθητές και τις οικογένειές τους.
…Μην ανησυχείτε για μένα, δεν έχω πυρετό, ούτε φωνές ακούω, καλά είμαι. Ξέρω καλά πως δυστυχώς ούτε την κουλτούρα διαθέτουμε ως χώρα, ούτε την τόλμη, την οργάνωση και το σκεπτικό ως εργαζόμενοι, ούτε βλέπουμε μακριά για να κάνουμε τέτοιες επαναστάσεις υγιούς απείθειας. Ξέρω πως δεν έχουμε τα κότσια να καταλύσουμε το σύστημα κι ας είναι φανερό πως αλλιώς δε σώζεται. Ξέρω όμως επίσης πως ούτε η απεργία ούτε κι η εργασία στην εκπαίδευση έχει πια πραγματικό νόημα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που δημιουργείται αναταραχή ενόψει Πανελληνίων εξετάσεων: Οι κυβερνήσεις το ‘χουνε σύστημα από παλιά να προωθούν αλλαγές προς το τέλος του σχολικού έτους, έτσι ώστε να μη μπορούν οι καθηγητές να αντιδράσουν χωρίς να συκοφαντηθούν ότι εκβιάζουν με μοχλό τους μαθητές και τις οικογένειές τους.
Οι πολιτικοί είναι οι τελευταίοι που νοιάζονται για τα παιδιά! Ας μας πουν ποιοί απ’ αυτούς δεν έχουν υποστηρίξει ως αντιπολίτευση απεργίες εκπαιδευτικών και μέσα στις εξετάσεις (ή αγροτών που κλείνουν τις εθνικές οδούς, ή δημοτικών υπαλλήλων που αφήνουν βουνό τα σκουπίδια και πάει λέγοντας), όποτε τους εξυπηρετούσε πολιτικά. Και ας μας πουν ποιοί και τι έκαναν για την εκπαίδευση ως κυβερνήσεις. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ο ένας υπουργός μετά τον άλλο (και η μία μετά την άλλη), προκειμένου να παρουσιάσουν τάχα μου έργο, έκαναν τα ίδια ανούσια πράγματα: παραλλαγές του εξεταστικού συστήματος, αναθέσεις καινούργιων βιβλίων κλπ σε κουβέντα να βρισκόμαστε.
Εμείς οι εκπαιδευτικοί είμαστε οι πρώτοι που νοιαζόμαστε για τα παιδιά μετά τις οικογένειές τους – ή καμμιά φορά και πριν απ’ αυτές! Για μας δεν είναι απρόσωποι αριθμοί, έχουμε καθημερινή σχέση μαζί τους, όλο το χρόνο και επί χρόνια, όχι …εποχικώς όπως οι πολιτικοί. Εμείς ζούμε από κοντά τις αγωνίες τους και προσπαθούμε να τους τις απαλύνουμε παράλληλα, μήπως μπορέσουν να βγούν από την παγίδα που τα έχουν ρίξει, να πιστεύουν πως οι Πανελλήνιες είναι το …κρίσιμο σταυροδρόμι της ζωής τους. Να τους δώσουμε κουράγιο και πνευματικό οπλισμό, να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι, πιο ικανοί και αποδοτικοί, όχι (μόνο) για να περάσουν τις όποιες εξετάσεις, όπως τους “διδάσκει” η άθλια εκπαίδευσή τους.
Δηλαδή, οι εκπαιδευτικοί δεν είναι μέρος αυτής της άθλιας εκπαίδευσης;
Το πιο ανήμπορο, σας πληροφορώ! Μέσα στην πίεση, “να καλυφθεί η ύλη”, πάντα σε πλάτος και ποτέ σε βάθος. Η γενική μόρφωση και η κοινωνική αγωγή πάνε περίπατο, προς δόξαν του εξεταστικού συστήματος, της βαθμοθηρίας (απ’ το Δημοτικό!) και των φροντιστηρίων.
Οι εκπαιδευτικοί τις ακολουθούν αναγκαστικά αφού κανείς δεν τους ρωτάει.
Είμαι ικανοποιημένος για το επίπεδο των εκπαιδευτικών;
Το αντίθετο, μάλλον απογοητευμένος είμαι!
Όχι όμως επειδή (όπως πολλοί, πάρα πολλοί, άσχετοι με την εκπαίδευση, πιστεύουν) είναι τάχα τεμπέληδες ή αφιλότιμοι ή ανίκανοι να κάνουν τη δουλειά τους – προφανώς υπάρχουν και τέτοιες εξαιρέσεις, όλοι πήγαμε σχολείο και θυμόμαστε – αλλά γιατί δεν αντιστέκονται αρκετά! Και γιατί ως προσωπικότητες αυτοί που ξεχωρίζουν αληθινά είναι λίγοι.
Θα ήθελα μιά σοβαρού επιπέδου εκπαιδευτική κοινότητα.
Ακούω αυτές τις μέρες συνεχώς ότι το ωράριό μας είναι μικρότερο από τον “μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης”. Ε, και;! Όλα τα προβλήματα της παιδείας έχουν λυθεί, σαν να λέμε, και το μόνο που μένει να “διορθωθεί” είναι το ωράριο, για να είμαστε στο “μέσο όρο”;
Θέλετε λοιπόν να δούμε πού είναι ο μισθός μας σε σχέση με τον περίφημο “μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης”; Ή δε βολεύει τώρα η επίκλησή του; Μήπως να δούμε πού είναι ο προϋπολογισμός για την Παιδεία ως ποσοστό του ΑΕΠ, σε σχέση με τον “μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης”; (2,5% έναντι 5,25%).
Αυτή είναι η μέριμνά τους για την Παιδεία!
Ας είχαν δώσει τότε αυτά που έπρεπε, αντί να τα τρώνε οι μιζαδόροι και τα λαμόγια, ώστε να έχουν σήμερα περιθώριο για περικοπές, αντί με θράσος να ρητορεύουν “πρέπει όλοι να καταλάβουμε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα” – σας φαίνεται μήπως να μην το ‘χουμε καταλάβει;! Εσείς δε λέτε να καταλάβετε τις κολοσσιαίες ευθύνες σας κι αντί να κρύβεστε έχετε μούτρα και μιλάτε ακόμα!
Και τι έγινε, δηλαδή, να δουλέψουμε δυό ώρες παραπάνω; Τίποτα δεν έγινε, το κάνουμε και τώρα χωρίς να το διατυμπανίζουμε. Απλά οι άσχετοι που σχολιάζουν στα μπλογκ και τα ραδιόφωνα ότι δουλεύουμε λίγο, ας ενημερωθούν: Το ωράριο δεν είναι μόνο το διδακτικό, είναι και η προετοιμασία μαθημάτων και θεμάτων, η διόρθωση γραπτών κι από πάνω ένα σωρό διεκπεραιωτικές οργανωτικές και γραφειοκρατικές ασχολίες για τη λειτουργία της σχολικής μονάδας που δεν τις βάζει ο νούς τους. Και, πώς να το κάνουμε, παγκοσμίως η διδακτική ώρα δεν είναι ισότιμη με την ώρα σε απασχόληση γραφείου! Δεν μπορεί να είναι – ούτε σε κόπωση, ούτε σε αξία, ούτε σε ευθύνη. Παγκοσμίως.
Δεν είναι όμως οι δύο ώρες παραπάνω. Είναι ο συνδυασμός με τις συγχωνεύσεις σχολείων που καταργούν όχι μόνο θέσεις εργασίας, αλλά ολόκληρες σχολικές μονάδες. Είναι και η αύξηση του αριθμού μαθητών ανά τμήμα που μειώνει τα τμήματα, άρα και τις θέσεις εργασίας – αυτό δεν είναι εις βάρος “των παιδιών”; Αντί να είναι το κέντρο της προσοχής, το κίνητρο της ύπαρξης του εκπαιδευτικού συστήματος, είναι τα θύματά του!
Όλα αυτά πρέπει οι εκπαιδευτικοί να τα δεχτούν αδιαμαρτύρητα, γιατί αλλιώς θα τους κατασπαράξει το “αντι-συντεχνιακό” μέτωπο των δημοσιογράφων και των πολιτικών .Θα τους πνίξουν οι απίστευτες απόψεις του ανωνύμου πλήθους των ραγιάδων, όπως: (αντιγράφω) “αν ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να παράξει έργο, επειδή τελεί υπό πίεση, σε μία περίοδο πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, τότε μπορεί να παραιτηθεί και να πάρει κάποιος λιγότερο απαιτητικός εργαζόμενος την θέση του, από τους άνεργους που περιμένουν στην ουρά για τριακόσια ευρώ και ημιαπασχόληση”.
Η νέα ιδεολογία, οι “απαιτητικοί” στην πυρά!
Η ανεργία πρέπει να βουλώνει στόματα, αλλιώς ποιά η χρησιμότητά της;
Κρίσιμο ερώτημα, για να μη νομίσετε πως το αποφεύγω: Είμαι υπέρ της απεργίας που εισηγείται η ΟΛΜΕ;
Όχι, πιστεύω πως είναι σοβαρό λάθος, αφού βάζει την κοινωνία απέναντι, επειδή δίνει πάτημα να συκοφαντηθεί ο κλάδος και ευκαιρία στην κυβέρνηση να εμφανιστεί (ξανά) ως προστάτης της “ευνομίας”.
Υπάρχει, λοιπόν, άλλος τρόπος;
Δε θα πάω στην εύκολη λύση να μιλήσω για απεργία διαρκείας με τη νέα σχολική χρονιά. Παρωχημένα πράγματα κι ανώφελα.
Άλλη πρέπει να είναι η στάση της εκπαιδευτικής κοινότητας: Να πάει κανονικά στα σχολεία, να εργαστεί σκληρότερα από πριν, καταργώντας όμως στην πράξη το αναλυτικό πρόγραμμα του υπουργείου. Αφήνοντας στην άκρη τα περισσότερα άχρηστα βιβλία των φωστήρων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου που δεν έχουν ιδέα από τις ανάγκες των σημερινών παιδιών κι εφήβων και ενεργοποιώντας τις άπειρες πηγές πληροφορίας που υπάρχουν σήμερα. Φέρνοντας τα CD με μουσικές και ντοκυμανταίρ απ’ το σπίτι τους. Καταργώντας τα διαγωνίσματα και αντικαθιστώντας τα με εργασίες και συνεργασίες. Καλλιεργώντας την αγάπη των παιδιών για τη γλώσσα και την πατρίδα, διαβάζοντάς τους όλη μέρα τους φιλοσόφους και τους ποιητές. Χωρίς να πρέπει να τους “μάθουν”, για να καλύψουν κάποια “ύλη”, αλλά έτσι απλά ν’ ακούνε και να νιώθουν τη μαγεία. Και τους ιστορικούς, όλων των πλευρών χωρίς φόβο. Και τις μυθολογίες και τις λογοτεχνίες και τις τέχνες όλων των λαών και των εποχών. Τότε, το πιστεύω ακράδαντα, ότι τα παιδιά θα θέλουν να έρχονται.
- Μα, τι λές; (σαν ν’ ακούω τη φωνή σας) Θα επικρατήσει χάος! Αναρχία!
Σας το λέω καθαρά: προτιμώ χίλιες φορές την αναρχία από την ασφυξία. Πιο αμόρφωτα απ’ ό,τι βγαίνουν τα παιδιά μας απ’ το σημερινό σχολείο αποκλείεται να βγουν.
Πιο δημιουργικά και κοινωνικά και συνειδητοποιημένα θα βγουν.
Για να τρέμουν τα σκουλήκια που συντηρούν το σύστημα.
Και για ν’ αναγκαστούν ν’ ανοίξουν επιτέλους τη συζήτηση στα σοβαρά, για το πώς θα επιστρέψει η Παιδεία στο εκπαιδευτικό σύστημα. Γιατί είναι χρόνια που λείπει.
…Μην ανησυχείτε για μένα, δεν έχω πυρετό, ούτε φωνές ακούω, καλά είμαι. Ξέρω καλά πως δυστυχώς ούτε την κουλτούρα διαθέτουμε ως χώρα, ούτε την τόλμη, την οργάνωση και το σκεπτικό ως εργαζόμενοι, ούτε βλέπουμε μακριά για να κάνουμε τέτοιες επαναστάσεις υγιούς απείθειας. Ξέρω πως δεν έχουμε τα κότσια να καταλύσουμε το σύστημα κι ας είναι φανερό πως αλλιώς δε σώζεται. Ξέρω όμως επίσης πως ούτε η απεργία ούτε κι η εργασία στην εκπαίδευση έχει πια πραγματικό νόημα.
Και ο νοών , νοείτω
Παρακάτω αφιερώνω αυτό το video στα παιδιά του 95. (ιδιαίτερα στο γιο μου)
