Εκτός από τις δραματικές μεταβολές που έφερε η
πανδημία σε όλες σχεδόν τις πτυχές της ζωής μας, στο άρθρο αυτό θα αναδείξω
μια, πραγματικά, κοσμοϊστορική ανατροπή, που γκρέμισε εκ βάθρων τα θεμέλια της,
μέχρι πριν λίγο, επιβαλλόμενης νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, και
αποκάλυψε έτσι ένα στυγερό έγκλημα εναντίον της Ελλάδας. Αναφέρομαι στους
κανόνες της αυστηρής λιτότητας, που επιβλήθηκε με την παγκοσμιοποίηση σε
ολόκληρη την υφήλιο, αλλά όμως με ιδιαίτερα στοιχεία ακροτήτων στην περίπτωση
της ΕΕ.
Να
υπενθυμίσω ότι η ΕΕ απαιτούσε από τα κράτη-μέλη, και ανεξαρτήτως της φάσης του
οικονομικού κύκλου, που εκάστοτε διένυαν, το έλλειμμα να μην υπερβαίνει το 3%
του ΑΕΠ και το χρέος να είναι κάτω από το 60% του ΑΕΠ. Τα κράτη-μέλη όφειλαν να
τηρούν αυτές τις υποχρεώσεις, με θρησκευτική ευλάβεια, ανεξαρτήτως των εμφανών
δυσχερειών και των ορατών κινδύνων περιορισμού του ρυθμού ανάπτυξής τους, της
επιδείνωσης του βιοτικού τους επιπέδου και της κορύφωσης των κάθε μορφής
ανισοτήτων, διότι διαφορετικά επέσυραν βαριές ποινές.
Η τήρηση των υποχρεώσεων, από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης ήταν εύκολα ελεγχόμενη, δεδομένου του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, το οποίο τυπωνόταν στην ΕΚΤ και διανέμονταν στους δικαιούχους με μορφή δανείου και πάντοτε με το σταγονόμετρο, για τον κίνδυνο του πληθωρισμού. Ο πανικός, που περιέβαλε αυτόν τον υποθετικό κίνδυνο διατηρήθηκε αναλλοίωτος ακόμη και αφού το πρόβλημα στην Ευρώπη είχε αντιστραφεί και ήταν πλέον αυτό του αντιπληθωρισμού και της αδυναμίας της υλοποίησης του στόχου για πληθωρισμό 2%.
Η εισβολή του κορονοϊού, μαζί με τα σοβαρά υγειονομικά προβλήματα και τον αιωρούμενο φόβο του θανάτου, προκάλεσε πρωτόγνωρες ανωμαλίες στη λειτουργία των επί μέρους οικονομιών, που κινδύνευαν με οικονομική κατάρρευση. Οι ηγεσίες των κρατών της υφηλίου άρχισαν να αναζητούν απεγνωσμένα εκείνα τα μέτρα, που θα επέτρεπαν στις οικονομίες τους να επιβιώσουν τη λαίλαπα.Τα
μέτρα αυτά συνοψίστηκαν στην ανάγκη εξασφάλισης απεριόριστης ρευστότητας, ώστε
να αποφευχθούν κορυφαία ποσοστά ανεργίας, να διατηρηθούν στη ζωή όσο γίνεται
περισσότερες επιχειρήσεις, και να εξασφαλιστεί υψηλή δαπάνη για κατανάλωση. Ο
από μηχανής Θεός, που αναγνωρίστηκε και ως η μοναδική άλλωστε λύση, ήταν το
"χρήμα από ελικόπτερο", όπως το ονόμασε ειρωνικά ο Μίλτον Φρίντμαν το
1948.
Μια
ακραία μορφή αναβίωσης των απόψεων του Τζον Μέυναρντ Κέυνς, που εξασφάλισαν την
ανασυγκρότηση της Ευρώπης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και τους
ταχύτατους ρυθμούς ανάπτυξής της, αλλά που όμως εγκαταλείφθηκαν την δεκαετία
του ’80, με την παγκοσμιοποίηση, αλλά και με το πρόσχημα τότε της αδυναμίας
συνέχισης λειτουργίας της καμπύλης του Φίλιπς (ανταλλαγής ανεργίας και
πληθωρισμού).
Χρέος και έλλειμμα δεν αποτελούν
πρόβλημα
Ως
δια μαγείας και σε ελάχιστο χρόνο, λησμονήθηκαν οι φόβοι και οι απειλές από την
αύξηση ελλειμμάτων και χρέους, και οι κεντρικές τράπεζες ανά την υφήλιο
επιδόθηκαν ακάθεκτες στην έκδοση νέου χρήματος σε ποσότητες ασύλληπτου ύψους.
Υπολογίζεται ότι μέχρι σήμερα τυπώθηκαν και δόθηκαν στην κυκλοφορία περισσότερα
από 6 τρισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ, ενώ από την πλευρά της η ΕΕ
προγραμματίζει την εκτύπωση 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα διανεμηθούν στα
κράτη-μέλη, ως συνδυασμός δώρου και δανείου.
Στα
παραπάνω αυτά ποσά πρέπει να προστεθούν και πολλά δισεκατομμύρια ευρώ που
διατέθηκαν κυρίως από την Γερμανία και Γαλλία, αλλά και από χώρες του Βορρά,
καθώς και από εκείνες τις βαλκανικές χώρες, που δεν είναι ακόμη μέλη της
Ευρωζώνης, στην προσπάθεια εξασθένισης των δυσμενών συνεπειών του Covid-19 στην
οικονομία τους. Από 75%, κατά μέσο όρο, που ήταν το χρέος των κρατών-μελών της
ΕΕ στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ, αυτό αναμένεται ότι θα υπερβεί το 100%, και αναφορικά με
το έλλειμμα, αυτό θα κυμανθεί γύρω στο 10% του ΑΕΠ.
Η μέθοδος
για την απόκτηση "χρήματος από ελικόπτερο", που επιλέχθηκε, για να
αντιμετωπίσει την οικονομική καταστροφή του κορονοϊού είναι η έκδοση ομολόγων
από τις επί μέρους κυβερνήσεις, που ήδη τώρα αγοράζονται και κρατούνται στις
κεντρικές τράπεζες, ενώ πριν από τον κορονοϊό, τα αγόραζαν ιδιώτες. Αυτή,
ακριβώς, η μεταβολή θεωρείται ως σημαντικό αλλά αναγκαίο πλήγμα της
νομισματικής ορθοδοξίας.
Αυτή
η εκτόξευση χρέους, που το πιθανότερο είναι ότι το μεγαλύτερο τμήμα του δεν
πρόκειται ποτέ να αποπληρωθεί, καθώς και η αστρονομική άνοδος των ελλειμμάτων
δεν φαίνεται να ανησυχεί το ΔΝΤ, σύμφωνα με την πρόσφατη δήλωση της επικεφαλής
του: «το χρέος και τα ελλείμματα δεν είναι πρόβλημα». Αλλά χρέος και
έλλειμμα δεν ανησυχεί ούτε και την ΕΚΤ, δεδομένου ότι η επικεφαλής του κυρία
Λαγκάρντ φοβάται και ανησυχεί ακριβώς για το αντίθετο. Μήπως, δηλαδή, τα ποσά
που θα αποφασιστούν για την Ευρώπη δεν θα είναι αρκετά ή θα αργοπορήσουν.
Η
παραμονή του χρέους στα ράφια των κεντρικών τραπεζών επ' αόριστον, οδηγεί
ουσιαστικά στην κατάργησή του. Επιπλέον, οι οικονομίες που έχουν την τύχη να
έχουν εθνικό νόμισμα, δεν κινδυνεύουν από άνοδο του χρέους. Δείτε την Ιαπωνία
που χαμογελά με χρέος 250% του ΑΕΠ της, καθώς, και τηρουμένων των αναλογιών,
εκείνων των βαλκανικών κρατών που δεν είναι μέλη της Ευρωζώνης και κυρίαρχα του
νομισματικού τους οίκου.
Χρέος και ελλείμματα κατέστρεψαν την
Ελλάδα
Χρέος
και ελλείμματα, ανελλιπώς επί 11 χρόνια, κρίθηκαν ως πρόβλημα τόσο μα τόσο
σοβαρό, ώστε εξαιτίας τους, να δικαιολογηθεί η ολοσχερής καταστροφή της
ελληνικής οικονομίας και όχι μόνο, αλλά και της κοινωνίας και της παιδείας, και
της δημόσιας υγείας, και της άμυνας. Τόσο σοβαρό, ώστε να πάρουν των ομματιών
τους πάνω από 700.000 μορφωμένοι νέοι, για να επιβιώσουν εκτός Ελλάδας. Ήταν
τόσο σοβαρό το πρόβλημα, ώστε δικαιολογούσε χιλιάδες αυτοκτονιών, για
οικονομικούς λόγους, αλλά και χιλιάδες εκτρώσεις, που δεν θα μπορούσαν να
επιβιώσουν στη φτωχοποιημένη Ελλάδα, αν είχαν γεννηθεί.
Το
πρόβλημα ελλείμματος και χρέους ήταν τόσο αξεπέραστο ώστε να ενθαρρυνθεί η
παντελώς αδιέξοδη εξέλιξη της δραστηριότητας της χώρας, κατά τομείς παραγωγής,
όπως ήδη καταγράφεται με τη συμμετοχή υπηρεσιών στο ΑΕΠ της κατά 84% (που
γενικά είναι χαμηλής τεχνολογίας), καθώς και με κατώτερη από 3% συμμετοχή του
πρωτογενούς της τομέα στο ΑΕΠ (δηλαδή, θανάσιμα επικίνδυνη εξάρτηση από την
αλλοδαπή, χώρας που φυτρώνουν τα πάντα στο έδαφός της), και με συμμετοχή του
δευτερογενή, που δείχνει αποβιομηχάνιση, προτού να έχει προχωρήσει την
εκβιομηχάνισή του.
Αυτό
το πρόβλημα του ελλείμματος και του χρέους κρίθηκε τόσο άλυτο, ώστε να
δικαιολογήσει το ολοκληρωτικό ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας της χώρας,
στους εταίρους/δανειστές. Επί 11 χρόνια, οι εταίροι "αγωνίζονταν" να
εξυγιάνουν την ελληνική οικονομία, επιβάλλοντας το ένα μετά το άλλο τα τρία
μνημόνια. Και…το αποτέλεσμα αυτού του αγώνα, όπως είναι γνωστό, ήταν ο
διπλασιασμός του χρέους, από 110% πριν την "εξυγίανση" σε πάνω από
200% στο ΑΕΠ τώρα.
Δύσκολο
να το υποστηρίξει κανείς, αλλά ναι είναι ο ιός που τώρα προσφέρει μια ευκαιρία
εξ ουρανού για την Ελλάδα,
καθώς φώτισε με ισχυρότατους προβολείς, τη διάπραξη ενός διαρκούς και μαζικού
εγκλήματος εναντίον της: τα κριτήρια που κατέστρεψαν τη χώρα μας εξαερώθηκαν
μέσα σε μια νύκτα. Η τραγική έλλειψη έστω και ελάχιστης εθνικής ανεξαρτησίας,
όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια, καθώς και ο απειλητικά ανερχόμενος εθνομηδενισμός
απέτρεψαν, διαχρονικά, τις ηγεσίες μας να αγωνιστούν για τα εθνικά μας δίκαια.
Αν η αντιμετώπιση της μεγάλης αυτής ευκαιρίας, όπως είναι πιθανό, ακολουθήσει
την πάγια αυτήν οδό, όλες και όλοι εμείς, θα πρέπει με κάθε θυσία, να την
διατηρήσουμε ζωντανή, καθώς το γέρας της νίκης υπόσχεται να είναι σωτήριο.
