Του Γιώργου Μαυρογιώργου
Εκεί στο Υπουργείο Παιδείας, κατά πως φαίνεται, θα κυριαρχήσει «παρέα» πανεπιστημιακών που έχουν κάτι απ το προφίλ του «ευέλικτου νομάδα» ή «φυγάδα» πανεπιστημιακού, με δείκτη αναφοράς το αντικείμενο έρευνας/διδασκαλίας και το Τμήμα. Ο Υπουργός Παιδείας λες και κουβαλούσε στην τσέπη του από καιρό, το γ. γ. του Υπουργείου, τον έβγαλε γρήγορα-γρήγορα στον αέρα, τον έστειλε στο Εθνικό Τυπογραφείο και του έδωσε αριθμό ΦΕΚ, πριν εκδηλωθούν οι όποιες εκτιμήσεις για την επιλογή του. Αν και τη θεωρώ δεδομένη, δε γνωρίζω σε τι ακριβώς συνίσταται η ιδιαίτερη σχέση του δίδυμου Μπαλτά-Χασάπη. Αυτό θα αποκαλυφθεί αργά ή γρήγορα. Ήδη, στο Υπουργείο Παιδείας σημειώνονται οι αναμενόμενες, για ορισμένους από μας, «εσωτερικές συγκρούσεις» και «αντιθέσεις». Στο διαδίκτυο και στον έντυπο τύπο έχουν σχολιαστεί, μάλλον μονομερώς υπέρ του υπερ-υπουργού, περιστατικά και επεισόδια διαγκωνισμού και αντιθέσεων. Φοβάμαι ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση αδικείται ο αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας. Οι αρμοδιότητες που έχει συγκεντρώσει το δίδυμο Μπαλτά-Χασάπη καθιστούν συντριπτική την εξουσιαστική υπεροχή του σε βάρος του αναπληρωτή Υπουργού για θέματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Το ζήτημα, ωστόσο, δεν είναι υπόθεση κατανομής αρμοδιοτήτων. Είναι υπόθεση «χημείας» και «συν-τριβής». Το συγκεκριμένο δίδυμο, μάλλον δεν παίζεται εύκολα. Η συγκεκριμένη συγκατοίκηση στο Υπουργείο Παιδείας έχει τα χαρακτηριστικά μιας αναπόφευκτης ρήξης, κι ας μην ακούει κανέναν ο Υπερ-υπουργός! Μάλλον, δε χρειάζεται να ακούει γιατί ξέρει τη δυσκολία ενός γ. γ. να λειτουργεί συνεργατικά, συντονιστικά και εκτονωτικά. Όπως έγραφα πρόσφατα, ο γ. γ. δεν έχει να επιδείξει σχετική εμπειρία στη διοίκηση. Συνδικαλιστική πρακτική και δράση έχει. Ένας γ. γ. δε μπορεί παρά να είναι θιασώτης της συνθετικής συνεργασίας και του δημιουργικού συντονισμού, για να έχουμε μια αριστερή ριζοσπαστική εκπαιδευτική πολιτική. Με δεδομένη τη νέα διάρθρωση του Υπουργείου, με έναν Υπερ-Υπουργό και τρεις αναπληρωτές Υπουργούς, ο γ.γ. καλείται να εξαντλεί τις διαμεσολαβητικές του ικανότητες για το συντονισμό του έργου τους. Πολύ περισσότερο, θα καλείται να μεσολαβεί ανάμεσα στο Υπουργείο και τους εποπτευόμενους φορείς (ΙΕΤ) ή τους ενδιαφερόμενους φορείς, π.χ. ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, ΟΙΕΛΕ. Η υπόθεση αυτή απαιτεί εξαιρετικά λεπτούς χειρισμούς, επεξεργασμένες θέσεις και απόψεις όσο και διαδικασίες σεβασμού και αναγνώρισης του άλλου εταίρου. Το νταηλίκι, η μαγκιά, η αλαζονεία, η υποτίμηση, η εμπάθεια, οι προσωπικές στρατηγικές, η επιθετικότητα, οι προσβολές και οι «εχθρικές ενέργειες», «τα τραγούδια της παρέας», οι κουμπαριές και οι συνδικαλιστικές τσαχπινιές ή μανούβρες δεν προσφέρονται. Πολύ περισσότερο αποκλείεται, με κυβέρνηση της αριστεράς, να πιάνουν τόπο και να είναι αποτελεσματικές οι όποιες πρακτικές «πολιτικού» bullying. Ο Θ. Καρτερός το είπε «εδώ σε θέλω αριστερέ κάβουρα να περπατάς στα κυβερνητικά κάρβουνα». Αλλά, ας δούμε τα πράγματα…
Ο νέος Γενικός έχει να παρουσιάσει ένα πολύ ενδιαφέρον προφίλ ακαδημαϊκής κινητικότητας και εξέλιξης. Όπως, έγραφα κι άλλοτε, μετά το πτυχίο του μαθηματικού (1972), 6 χρόνια αργότερα (1978), απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο, και πάλι, στα Μαθηματικά, μια και δεν του είχε προκύψει το επιστημονικό ενδιαφέρον για τις «Επιστήμες της Εκπαίδευσης». Στο διάστημα 1976 – 1994 τον βρίσκουμε για 18 ολόκληρα χρόνια ως εκπαιδευτή των σχολών ΟΑΕΔ. Πάντως, είκοσι χρόνια μετά την ολοκλήρωση των βασικών του σπουδών (1992) αποκτάει το Διδακτορικό του στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών, με επόπτη, τον Αλ. Κοσμόπουλο, καθηγητή της «Σχεσιοδυναμικής Παιδαγωγικής», με βασικές σπουδές Θεολογίας. Αντικείμενο της διατριβής, «Η συγκρότηση και ανάπτυξη επιλεγμένων λογικο-μαθηματικών ικανοτήτων χειρισμού μαθηματικών προβλημάτων: συμβολή στην αξιολόγηση της μαθηματικής εκπαίδευσης στο δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο». Φαντάζομαι τις δυσκολίες που θα είχε και ο επόπτης, με το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό προφίλ (“σχεσιοδυναμική») και ο εποπτευόμενος ως υποψήφιος διδάκτωρ, μαθηματικός, χωρίς βασικές ή μεταπτυχιακές σπουδές στις «Επιστήμες της Εκπαίδευσης». H «σχεσιοδυναμική» δεν έχει συνάφεια με τις «επιλεγμένες λογικομαθηματικές ικανότητες»! Προφανώς, αυτή η δύσκολη ακαδημαϊκή συνεργασία θα αποτυπώνεται στην ίδια τη διατριβή, που για την ώρα μας είναι δυσπρόσιτη. Ο γ.γ. έχει φροντίσει να μας ενημερώνει ότι διαθέτει, ένα Δίπλωμα Παιδαγωγικής Επιμόρφωσης της Παιδαγωγική Σχολή της ΣΕΛΕΤΕ! Δεν είναι μικρό πράγμα αυτό.
Δύο χρόνια, μετά την απόκτηση του διδακτορικού του, προκηρύσσεται θέση στη βαθμίδα του λέκτορα στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ. Το Τμήμα βρισκόταν σε οργασμό αναπτυξιακής τροχιάς, βλέπετε. Έτοιμη η προκήρυξη, αν και στο ίδιο Τμήμα υπηρετούσε στη βαθμίδα του επίκουρου, άλλο μέλος ΔΕΠ, με αντικείμενο «Παιδαγωγική με έμφαση την εκπαίδευση ειδικών Ομάδων και τη διδασκαλία των Μαθηματικών»!!! Εκλέχτηκε το 1994. Η «διδακτική των Μαθηματικών» και η «Μαθηματική Εκπαίδευση» είχαν, φαίνεται, προνομιακή θέση στο πρόγραμμα σπουδών! Πώς, αλλιώς, να μιλήσει κανείς για την περίπτωση; Δεν υπάρχει, άλλη εξήγηση. Μέχρι το 2008 είχε γίνει μόνιμος στη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή, με αντικείμενο «Μαθηματική Εκπαίδευση». Μπορούμε να πούμε πως έχουμε να κάνουμε με ένα «ευέλικτο νομάδα» εκπαιδευτικό που έχει μετακινηθεί από το Μαθηματικό του ΑΠΘ (1972), στο Λονδίνο (1978), στον ΟΑΕΔ(1976-1994), στο Παιδαγωγικό Δ.Ε. της Πάτρας(1992) για να καταλήξει στο Παιδαγωγικό Δ. Ε. του ΑΠΘ(1994-2008). Συνήθως, οι πανεπιστημιακοί, όταν έχουν κάνει μια τέτοια διαδρομή, και όταν εκλέγονται σε χαμηλές βαθμίδες, δημιουργούν εύκολες σχέσεις με τους εκλέκτορες, με τους οποίους συνεργάζονται αρμονικά, εκτός και εάν προκύψουν ανταγωνισμοί κονδυλίων και προγραμμάτων ή εξελίξεων και προαγωγών. Πάντως, η εξασφάλιση της μονιμότητας ενός μέλους ΔΕΠ είναι βασική προϋπόθεση για την κατάκτηση της ακαδημαϊκής ανεξαρτησίας του. Τo Campus Novel, στη συγκεκριμένη περίπτωση, αναφέρεται σε αφηγήσεις «συν-τριβής», μέσα σε μη βιώσιμες συνθήκες. Έτσι, φιλοτεχνήθηκε για/από ορισμένα μέλη ΔΕΠ το προφίλ του πανεπιστημιακού που τελεί «υπό διωγμόν», σε ένα τμήμα όπου, σύμφωνα με φήμες, είχε επικρατήσει ο συσχετισμός κάποιων «αυταρχικών προεδρικών»! Η μονιμότητα, κατά πως φαίνεται, δε λειτουργούσε εκτονωτικά και απελευθερωτικά. Ένας πανεπιστημιακός, κάτω από αυτές τις συνθήκες, μπορεί να αποκτήσει το προφίλ του «νομάδα» και «φυγάδα». Η μόνη διέξοδος που έχει είναι να καταφύγει στη συνδρομή και αλληλεγγύη άλλων συναδέλφων άλλων τμημάτων ή και άλλων πανεπιστημίων. Η τάση είναι να προσφεύγει κανείς σε επίζηλα πανεπιστημιακά τμήματα της Αθήνας. Το 2008, έγινε προκήρυξη για θέση-καταφύγιο στο ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ. Ένα περιζήτητο, από πολλές απόψεις, Τμήμα, εκεί όπου εργάζεται σήμερα, ως καθηγητής «Μαθηματικής Εκπαίδευσης». Ένας ιδιότυπος διωγμός εξελίχτηκε σε απροσδόκητο «δώρο»: ο ακαδημαϊκός μας «νομάδας» εκλέχτηκε, σύμφωνα με τις υφιστάμενες θεσμικές ρυθμίσεις και με βάση το επιστημονικό του έργο, στο Τμήμα από όπου θα συνταξιοδοτηθεί. Στην περίπτωση αυτή, βέβαια, έχουμε και μια άλλη μετακίνηση: Από τη Διδακτική των Μαθηματικών του Δημοτικού στη Διδακτική των Μαθηματικών στα νήπια! Αλήθεια, πρέπει να είναι πολύ απαιτητική και πολύ εξειδικευμένη η σπουδή των Μαθηματικών για νηπιαγωγούς και νήπια! Αυτή η περιφορά και η ακαδημαϊκή διαδρομή είναι άκρως ενδιαφέρουσα: από την εκπαίδευση ενηλίκων, στην εκπαίδευση των δασκάλων για τη διδασκαλία των μαθηματικών σε μαθητές δημοτικού, κι από εκεί, στην εκπαίδευση νηπιαγωγών για τη διδασκαλία των μαθηματικών στα νήπια. Η πιο φαντασμαγορική διαδρομή του κύκλου της διαβίου εκπαίδευσης! Πάντοτε, βέβαια, με απασχολούσε η θέση της «Διδακτικής των Μαθηματικών» σε πρόγραμμα σπουδών προσχολικής ηλικίας! Ή, πώς ένας, κατά βάση μαθηματικός, χωρίς σπουδές στην εξελικτική και γνωστική ψυχολογία ή την κοινωνική ψυχολογία ή τη κλινική ψυχολογία, τη νευροβιολογία, την παιδαγωγική και τη διδακτική, μπορεί να ασχολείται ερευνητικά με τα μαθηματικά για νήπια!
Δεν ξέρω αν η απάντηση βρίσκεται στην ακόλουθη εξέλιξη: ο Γενικός Γραμματέας, μπορεί να μην ασχολείται με την έρευνα, αλλά, τώρα που ετοιμάζεται να αποχωρήσει από το πανεπιστήμιο λόγω ηλικίας, έχει στα σκαριά τρία νέα ενδιαφέροντα βιβλία (Τον Απρίλιο του 2015). Διαβάζω: «Μια νέα σειρά βιβλίων που φέρνει σε επαφή τα παιδιά με την Τέχνη ενώ παράλληλα ασκούνται αβίαστα σε ενότητες των Μαθηματικών που έχουν διδαχτεί στο δημοτικό σχολείο. Σε κάθε βιβλίο παρουσιάζεται το έργο ενός ζωγράφου μέσα από τον τρόπο που ο ίδιος ο ζωγράφος αξιοποίησε βασικές έννοιες της Γεωμετρίας. Έτσι, με απλό αλλά κυρίως παραστατικό τρόπο τα παιδιά μαθαίνουν για τη συμμετρία, τα τετράπλευρα, τη γεωμετρία του κύκλου, τις κάθετες και παράλληλες γραμμές. Καθώς εφαρμόζουν με σαφείς οδηγίες και παραδείγματα τις γεωμετρικές έννοιες, δημιουργούν τα δικά τους καλλιτεχνικά έργα (σχεδιάζουν και χρωματίζουν) με τον ίδιο τρόπο που τα δημιούργησαν σημαντικοί πρωτοπόροι καλλιτέχνες του 19ου και του 20ού αιώνα.
Κάθε βιβλίο περιλαμβάνει ένα σύντομο βιογραφικό του καλλιτέχνη ενώ στο τέλος εξοικειώνει τα παιδιά με τα χρώματα (βασικά και δευτερεύοντα) και τον χρωματικό κύκλο. Ένα παράδειγμα: «Μαθηματικά μέσα από την Τέχνη: Ζωγραφίζω όπως ο Καντίνσκι και μαθαίνω τη γεωμετρία του κύκλου». Πρόκειται για βιβλία της αγοράς και του εμπορίου. Βιβλία που φέρεται να προσφέρονται για μαθητές Δημοτικού. Τα νήπια μπορούν να περιμένουν ώσπου να μεγαλώσουν, χωρίς την τέχνη.
Ο γ.γ. έχει και άλλες συγγραφικές επιδόσεις: Έχει συγγραφικό έργο για την εκπαίδευση ενηλίκων. Έχω υπόψη μου κι ένα κείμενο με θέμα τα «Μαθηματικά Μοντέλα Διεθνών Ανταγωνισμών στους Εξοπλισμούς» (Μαθηματική Επιθεώρηση, τ.17, 1980, σς. 63-83). Μοιάζει με έκπληξη! Κι όμως, υπάρχει αυτό το κείμενο κι ας μη το συμπεριλαμβάνει στο βιογραφικό του. Γι αυτα θα μιλήσουμε κάποια άλλη φορά. Εδώ να κλείσουμε το προφίλ του γ.γ. για να καταπιαστούμε με την πρώτη επιλογή που εισηγήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας. Την πρόταση για το νέο πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων (ΔΕΠΠΣ).
Τέλος πάντων, έχουν τους λόγους τους στο Υπουργείο Παιδείας για να δίνουν προτεραιότητα στο θέμα και, ενδεχομένως, να τους αδικούμε! Δεν έγινε ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος. Οι διαδικασίες ήταν καθόλα νομότυπες. Από τις εργασίες της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, παρακολουθήσαμε τη θεατρική παράσταση της «διατύπωσης γνώμης» για τον ορισμό του νέου προέδρου της ΔΕΠΠΣ. Την εισήγηση στην επιτροπή την έκανε ο αναπληρωτής Υπουργός κ. Κουράκης. Κάνουμε την υπόθεση ότι η ιδέα της συγκεκριμένης πρότασης ήρθε από το γ. γ. και ο κ. Κουράκης συναίνεσε! Είχε μια σχετική αμηχανία ο κ. Υπουργός όταν έφτιαχνε την «ιδανική επιλογή» και το «φωτοστέφανο» του προτεινόμενου πανεπιστημιακού. Και τι δεν επιστράτευσε!
Μίλησε για «αναγνωρισμένο επιστήμονα και ερευνητή στις Επιστήμες της Εκπαίδευσης», τη στιγμή που ο υποψήφιος είχε σπουδάσει Φυσική στην Αθήνα και ειδικεύτηκε στη Φυσική Στερεάς Κατάστασης στο (τότε) Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Δημόκριτος, όπου και ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή. Από το αναρτημένο βιογραφικό του δεν προκύπτει ότι έχει σπουδές στις Επιστήμες της Εκπαίδευσης ούτε διδακτορικό στο αντικείμενο. Με τις επιστήμες της Εκπαίδευσης άρχισε να ασχολείται, αργότερα. Είχε διδάξει, αρχικά, το 198, ως ειδικός επιστήμων και ύστερα ως επίκουρος καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, προφανώς σε αντικείμενο διδακτικής της Φυσικής. Αναφέρεται ότι στο συγκεκριμένο Τμήμα «είχαν μαζευτεί» 4 διδακτολόγοι της Φυσικής! Φαντάζεστε τις διενέξεις που υπήρχαν. Πάντως, ο γ.γ. και ο υποψήφιος πρόεδρος υπήρξαν συνάδελφοι στο ίδιο Τμήμα (1994-2001). Από μια στιγμή και ύστερα (ο Υπουργός δεν ήταν σαφής σε αυτό: 2001;) εκλέχτηκε στο ΤΕΑΠΗ του ΕΚΠΑ με αντικείμενο «Φυσική και Διδακτική των Φυσικών Επιστημών». Όπως αντιλαμβάνεστε, πρόκειται για ένα αντικείμενο πολύ βασικό για την επιστημονική και επαγγελματική εκπαίδευση των νηπιαγωγών της χώρας. Το να μετακινείται κανείς από τη βαθμίδα της δημοτικής εκπαίδευσης σε αυτή της προσχολικής εκπαίδευσης δεν είναι ζήτημα. Ούτε είναι προαπαιτούμενο για ένα διδακτολόγο των Φυσικών Επιστημών να έχει εντρυφήσει στην εξελικτική ή τη γνωστική ή την κοινωνική ψυχολογία, τη νευροβιολογία την παιδαγωγική και τη διδακτική. Κύριε Υπουργέ, υποθέτω πως γνωρίζατε τα παραπάνω! Συγγραφικό έργο, βέβαια, πλούσιο, μετά την εκλογή του σε θέση ΔΕΠ.. Μάλιστα, το συγγραφικό δίδυμο «Τσελφέ-Παρούση» φαίνεται να κυριαρχεί στο βιογραφικό του. Σ αυτό μοιάζει με το γ.γ. που τον συναντάει κανείς σε ένα πληθωρικό συγγραφικό δίδυμο «Χασάπη- Γιαννακοπούλου». Αναρωτιέμαι πώς τα καταφέρνουν οι κριτές να διακρίνουν τη συμβολή του καθενός χωριστά, με τις αξιολογήσεις τους!
Ο κ. Υπουργός είχε την αγωνία να πείσει και για τη μεγάλη διοικητική εμπειρία του προτεινόμενου. «Ενδεικτικά», όπως είπε, μίλησε για τη θέση του «αναπληρωτή προέδρου» Τμήματος (που δεν κάνει απολύτως τίποτε). Αναφέρθηκε στην ιδιότητα του μέλους της Συγκλήτου ή του αντιπροέδρου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (υποθέτουμε επί ΠΑΣΟΚ). Δυσκολευόμαστε να εντοπίσουμε σε αυτά τη διοικητική εμπειρία. Μίλησε και για «άμεση ή έμμεση εμπειρία με όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης». Υπερβολές σκέφτομαι, όταν άκουσα τον ίδιο τον υποψήφιο να ισχυρίζεται ότι «είχε πολύ μεγάλες επιτυχίες όταν δίδασκε ως φροντιστής υποψήφιων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση». Είχε συμμετοχή και στο πρόγραμμα «Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων» και σε άλλα προγράμματα.
Πάντως, η κάθοδος του κ. Τσελφέ από το ΑΠΘ στο ΤΕΑΠΗ του ΕΚΠΑ προηγείται από αυτή του Δ. Χασάπη, στο Τμήμα. Μπορούμε, επομένως, να συμπεράνουμε ότι ο κ. Τσελφές υποδέχτηκε το γ.γ. στο δεύτερο στο Τμήμα. Κι έτσι, βρεθήκαν πάλι μαζί. Οι διαδρομές των δύο έχουν κάτι κοινό απ το προφίλ του « ευέλικτου νομάδα» πανεπιστημιακού που αναφέραμε πιο πάνω. Μοιάζει λες και παίρνουν εκδίκηση από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ που τους φιλοξένησε και που, αναμφίβολα, τους ανέδειξε. Τώρα, στο τέλος της πανεπιστημιακής θητείας μπορούν και ανταποδίδουν την ευγνωμοσύνη τους στο προνομιούχο ΤΕΑΠΗ που βρήκε τρόπο να τους εντάξει στο ακαδημαϊκό προσωπικό. Είναι μεγάλη η διάκριση που το ΤΕΑΠΗ έχει, για την ώρα, δύο επίλεκτα στελέχη του στο Υπουργείο Παιδείας, με αριστερή κυβέρνηση στην εξουσία. Δεν αποκλείεται τα μέλη του να κάνουν κατάληψη στο Υπουργείο και στους εποπτευόμενους φορείς. Περιμένετε και θα δείτε… Θα αποκατασταθούν, κατά προτεραιότητα, οι «εκδιωχθέντες» νομάδες! Η άσκηση αριστερής εκπαιδευτικής πολιτικής μπορεί να περιμένει…
Δεν ξέρω γιατί, αλλά η παρακολούθηση της όλης διαδικασίας μου άφησε μια αίσθηση «αριστερής απογοήτευσης» και «τρύπας». Ήταν το θέμα που είναι έξω από την ατζέντα της αριστεράς; Είναι οι μικροπολιτικές της παρέας που κρύβονται στις λεπτομέρειες και στα «ψιλά γράμματα»; Είναι ο φόβος της «αριστερής παρένθεσης»; Είναι η επικείμενη κατάληψη των εποπτευόμενων φορέων του Υπουργείου Παιδείας από «νομάδες» πανεπιστημιακούς που σφετερίζονται τις Επιστήμες της Εκπαίδευσης; Είναι η κακοποίηση των επιστημών της εκπαίδευσης στα πανεπιστήμια; Είναι που τα προγράμματα βασικής εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών δεν αποτυπώνουν κάποια θετική μεταρρυθμιστική εξέλιξη; Ήταν οι παρεμβάσεις της Χρυσής Αυγής, του Φορτσάκη και του Ποταμού; Είναι, μήπως, που ο νέος πρόεδρος της ΔΕΠΠΣ δεν άρθρωσε σοβαρό επιστημονικό και πολιτικό λόγο για την ελληνική εκπαίδευση σήμερα, παρά τις «αγιογραφίες» που του έγιναν; Είναι που δεν άκουσα, σε όλη αυτή την καλοστημένη φάρσα, ούτε μια φορά να γίνεται λόγος για τις παραδοσιακές αριστερές αξίες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της κοινωνικής ισότητας, της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας, για το δικαίωμα στο δημόσιο και κοινωνικό αγαθό της μόρφωσης για όλους; Είναι που άκουσα τον υποψήφιο να ισχυρίζεται ότι η «αριστεία είναι προϊόν της κρίσης»;
Είναι, μήπως, που και ο παραιτηθείς, προηγούμενος πρόεδρος της ΔΕΠΠΣ, είχε Πτυχίο Φυσικού Τμήματος του Π.Α. (1967-1972), μεταπτυχιακά Ηλεκτρονικού Αυτοματισμού / Ραδιοηλεκτρολογίας (1976-1980) και Μετεωρολογίας (1974-1976) και Διδακτορική Διατριβή στην Πειραματική Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων από το Π.Α., με θέμα "Ανιχνευτής HARVARD - PURDUE - WISCONCIN για τη Διάσπαση του Πρωτονίου" (1980-1984); Μήπως, επειδή ήταν Βοηθός / Λέκτορας / Επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Π.Α. (1976-1993) και μετά, το 1993, αποφάσισε να υπηρετήσει τις Επιστήμες της Εκπαίδευσης, ως Καθηγητής Φυσικής και Εκπαιδευτικών Ψηφιακών Τεχνολογιών του Τομέα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών (Π.Α.); Μήπως, που η αριστερά ακολούθησε την ίδια πολιτική με την προηγούμενη κυβέρνηση; Μήπως, που τα Παιδαγωγικά Τμήματα είναι φυτώρια ανάδειξης ιδιότυπων υβριδίων «ευέλικτου νομάδα» πανεπιστημιακού στις Επιστήμες της Αγωγής; Μήπως, που η εκπαιδευτική καινοτομία, η έρευνα και η πρακτική άσκηση είναι το κενό πρόσχημα; Μήπως, για όλα αυτά και άλλα τόσα που δε λέγονται;
Είναι να θλίβεσαι όταν ακούς από επίσημα αριστερά χείλη ότι η κλήρωση στα πειραματικά σχολεία είναι απαραίτητη γιατί αυτή εξασφαλίζει «τυχαίο» δείγμα μαθητών για την έρευνα και τον πειραματισμό! Κατ αρχάς, τυχαίο δεν είναι όταν γίνεται απλή κλήρωση, χωρίς διαστρωμάτωση. Όχι, πως χρειάζεται. Είναι, απλώς, συμπτωματικό. Οφείλουν να γνωρίζουν ότι η κλήρωση για τα πειραματικά γίνεται, αφού έχει προηγηθεί άτυπη «προαιρετική» προεπιλογή και αυτοαποκλεισμός που κάνουν μαθητές από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα μια και εκτιμούν ότι δεν αντέχουν μπροστά στις απαιτήσεις και τη γοητεία των υψηλών προδιαγραφών των πειραματικών. Από αυτή την άποψη, η αριστερά αγωνίζεται για να διευρύνει όλο και πιο πολύ τον κύκλο των σχολείων με ουσιαστικές προϋποθέσεις μόρφωσης (κυρίως προσοντούχοι εκπαιδευτικοί, αναλογία διδασκόντων, πρωτοβουλίες, κ.α.). Η αριστερά δεν πανηγυρίζει που για 55 πειραματικά σχολεία επέβαλε την κλήρωση με πρόφαση το ανύπαρκτο τυχαίο δείγμα. Η αριστερά επιλέγει την κλήρωση επειδή θεωρεί ότι οι εισαγωγικές εξετάσεις έχουν αποδειχθεί ότι, ιστορικά, είναι μια πολύ αποτελεσματική πολιτική επινόηση και τεχνική κοινωνικής διάκρισης και ανισότητας. Τελεία και παύλα.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχει πολλούς
πανεπιστημιακούς στη σύνθεσή της. Οι πανεπιστημιακοί που μετακινούνται για να
καταλάβουν κυβερνητικές θέσεις έχουν κάτι απ τους « ευέλικτους νομάδες»
και τις μετακινήσεις τους. Όταν, ιδίως, έχουμε κυβερνητική αλλαγή ή αλλαγή
υπουργού, μπορούν απ τη μια στιγμή στην άλλη να τους ζητηθεί η παραίτηση και η
μετακίνηση. Η εξουσία τους αντιμετωπίζει ως εάν τελούν υπό διωγμόν. Αυτό,
προφανώς, αντιμετώπισαν και όσοι πρόσφατα χρειάστηκε να παραιτηθούν για να
γίνει «αλλαγή φρουράς». Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις «ευέλικτων νομάδων»
πανεπιστημιακών. Είναι αυτοί που αλλάζουν αντικείμενο σπουδών και Τμήμα,
ακολουθώντας σχέδια προσωπικών στρατηγικών.
Έχουμε, μάλιστα, περιπτώσεις
πανεπιστημιακών που χρησιμοποίησαν τις κυβερνητικές θέσεις για να
εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη μετακίνηση από πανεπιστήμιο της περιφέρειας σε
πανεπιστήμιο του κέντρου. Υπάρχει μια κατηγορία πανεπιστημιακών που αλλάζει
πανεπιστήμια, λες και είναι «πουκάμισα». Ακόμα και τρία! Το θέμα δεν είναι
ελληνικό, βέβαια. Αν υπάρχει κάτι ελληνικό σε αυτή την περίπτωση είναι οι
συνήθεις «πρακτικές».Εκεί στο Υπουργείο Παιδείας, κατά πως φαίνεται, θα κυριαρχήσει «παρέα» πανεπιστημιακών που έχουν κάτι απ το προφίλ του «ευέλικτου νομάδα» ή «φυγάδα» πανεπιστημιακού, με δείκτη αναφοράς το αντικείμενο έρευνας/διδασκαλίας και το Τμήμα. Ο Υπουργός Παιδείας λες και κουβαλούσε στην τσέπη του από καιρό, το γ. γ. του Υπουργείου, τον έβγαλε γρήγορα-γρήγορα στον αέρα, τον έστειλε στο Εθνικό Τυπογραφείο και του έδωσε αριθμό ΦΕΚ, πριν εκδηλωθούν οι όποιες εκτιμήσεις για την επιλογή του. Αν και τη θεωρώ δεδομένη, δε γνωρίζω σε τι ακριβώς συνίσταται η ιδιαίτερη σχέση του δίδυμου Μπαλτά-Χασάπη. Αυτό θα αποκαλυφθεί αργά ή γρήγορα. Ήδη, στο Υπουργείο Παιδείας σημειώνονται οι αναμενόμενες, για ορισμένους από μας, «εσωτερικές συγκρούσεις» και «αντιθέσεις». Στο διαδίκτυο και στον έντυπο τύπο έχουν σχολιαστεί, μάλλον μονομερώς υπέρ του υπερ-υπουργού, περιστατικά και επεισόδια διαγκωνισμού και αντιθέσεων. Φοβάμαι ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση αδικείται ο αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας. Οι αρμοδιότητες που έχει συγκεντρώσει το δίδυμο Μπαλτά-Χασάπη καθιστούν συντριπτική την εξουσιαστική υπεροχή του σε βάρος του αναπληρωτή Υπουργού για θέματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Το ζήτημα, ωστόσο, δεν είναι υπόθεση κατανομής αρμοδιοτήτων. Είναι υπόθεση «χημείας» και «συν-τριβής». Το συγκεκριμένο δίδυμο, μάλλον δεν παίζεται εύκολα. Η συγκεκριμένη συγκατοίκηση στο Υπουργείο Παιδείας έχει τα χαρακτηριστικά μιας αναπόφευκτης ρήξης, κι ας μην ακούει κανέναν ο Υπερ-υπουργός! Μάλλον, δε χρειάζεται να ακούει γιατί ξέρει τη δυσκολία ενός γ. γ. να λειτουργεί συνεργατικά, συντονιστικά και εκτονωτικά. Όπως έγραφα πρόσφατα, ο γ. γ. δεν έχει να επιδείξει σχετική εμπειρία στη διοίκηση. Συνδικαλιστική πρακτική και δράση έχει. Ένας γ. γ. δε μπορεί παρά να είναι θιασώτης της συνθετικής συνεργασίας και του δημιουργικού συντονισμού, για να έχουμε μια αριστερή ριζοσπαστική εκπαιδευτική πολιτική. Με δεδομένη τη νέα διάρθρωση του Υπουργείου, με έναν Υπερ-Υπουργό και τρεις αναπληρωτές Υπουργούς, ο γ.γ. καλείται να εξαντλεί τις διαμεσολαβητικές του ικανότητες για το συντονισμό του έργου τους. Πολύ περισσότερο, θα καλείται να μεσολαβεί ανάμεσα στο Υπουργείο και τους εποπτευόμενους φορείς (ΙΕΤ) ή τους ενδιαφερόμενους φορείς, π.χ. ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, ΟΙΕΛΕ. Η υπόθεση αυτή απαιτεί εξαιρετικά λεπτούς χειρισμούς, επεξεργασμένες θέσεις και απόψεις όσο και διαδικασίες σεβασμού και αναγνώρισης του άλλου εταίρου. Το νταηλίκι, η μαγκιά, η αλαζονεία, η υποτίμηση, η εμπάθεια, οι προσωπικές στρατηγικές, η επιθετικότητα, οι προσβολές και οι «εχθρικές ενέργειες», «τα τραγούδια της παρέας», οι κουμπαριές και οι συνδικαλιστικές τσαχπινιές ή μανούβρες δεν προσφέρονται. Πολύ περισσότερο αποκλείεται, με κυβέρνηση της αριστεράς, να πιάνουν τόπο και να είναι αποτελεσματικές οι όποιες πρακτικές «πολιτικού» bullying. Ο Θ. Καρτερός το είπε «εδώ σε θέλω αριστερέ κάβουρα να περπατάς στα κυβερνητικά κάρβουνα». Αλλά, ας δούμε τα πράγματα…
Ο Υπερ-Υπουργός Παιδείας
Ο Υπουργός έχει την υπόληψη του αριστερού συνετού,
καλλιεργημένου και αναγνωρισμένου πανεπιστημιακού που έχει να επιδείξει
σημαντικό έργο. Πρόεδρος του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς» και μέλος της
Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι μικρό πράγμα. Οι σπουδές
μηχανολόγου ηλεκτρολόγου στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με μεταπτυχιακό και
διδακτορικό στη Θεωρητική Φυσική, δεν τον εμπόδισαν να μετακινηθεί και να
εξελιχθεί αργότερα ως καθηγητής φιλοσοφίας των επιστημών στο ΕΜΠ! Στο
βιογραφικό του, με προφανή αυταρέσκεια, αναφέρει ότι αν και το 1995 εκλέχτηκε
στο Τμήμα ΜΙΘΕ του ΕΚΠΑ, «αποποιήθηκε την εκλογή και παρέμεινε στην παλαιά του
θέση στο ΕΜΠ»! Έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής, ενώ
το 2010 του απονεμήθηκε το Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας στη
μνήμη των Βασίλη Ξανθόπουλου-Στέφανου Πνευματικού. Στο βιογραφικό του σημειώνει
πως έχει «απολυτήριο Γυμνασίου του Κολεγίου Αθηνών», έτσι που μπορεί να
κατανοήσει κανείς την όλη συζήτηση που προκάλεσε με τη συγκεκριμένη
αναφορά του στην «αριστεία» και την προτεραιότητα που δίνει στα Πρότυπα
Πειραματικά Σχολεία. Δεν μπορώ να κατανοήσω, βέβαια, τη διευκρίνιση που κάνει
όταν αναφέρει πως έκανε «σπουδές στη Σχολή Μηχανολόγων-Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του
ΕΜΠ, μετά από εισαγωγικές εξετάσεις». Είχε κάποια άλλη επιλογή; Αυτό είναι το
προφίλ του Υπουργού. Κι ας πάμε στο προφίλ του πανεπιστημιακού που επέλεξε για
στενό συνεργάτη του και γ.γ.. Ο γ.γ. δεν είναι, βέβαια, προσωπικός κι
αποκλειστικός συνεργάτης του Υπουργού. Είναι ο στενός συνεργάτης όλων των
συναρμόδιων αναπληρωτών υπουργών, τους οποίους, άλλωστε, καλείται συστηματικά
να συντονίζει. Αναρωτιέμαι, πώς θα ήταν μια άλλη αριστερή πολιτική
επιλογή που να κάνει τη διαφορά: ο γ. γ. να είναι μια επιλογή, μετά από
διαβούλευση όλων των συναρμόδιων υπουργών στο Υπουργείο Παιδείας! Κάτι τέτοιο
δεν το διανοήθηκε ο μαρξιστής Υπουργός Παιδείας. Να μοιράζεσαι με άλλους το
δικαίωμα επιλογής μοιάζει με εκχώρηση, ίσως!
Ο γ. γ. του Υπουργείου Παιδείας
Ο νέος Γενικός έχει να παρουσιάσει ένα πολύ ενδιαφέρον προφίλ ακαδημαϊκής κινητικότητας και εξέλιξης. Όπως, έγραφα κι άλλοτε, μετά το πτυχίο του μαθηματικού (1972), 6 χρόνια αργότερα (1978), απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο, και πάλι, στα Μαθηματικά, μια και δεν του είχε προκύψει το επιστημονικό ενδιαφέρον για τις «Επιστήμες της Εκπαίδευσης». Στο διάστημα 1976 – 1994 τον βρίσκουμε για 18 ολόκληρα χρόνια ως εκπαιδευτή των σχολών ΟΑΕΔ. Πάντως, είκοσι χρόνια μετά την ολοκλήρωση των βασικών του σπουδών (1992) αποκτάει το Διδακτορικό του στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών, με επόπτη, τον Αλ. Κοσμόπουλο, καθηγητή της «Σχεσιοδυναμικής Παιδαγωγικής», με βασικές σπουδές Θεολογίας. Αντικείμενο της διατριβής, «Η συγκρότηση και ανάπτυξη επιλεγμένων λογικο-μαθηματικών ικανοτήτων χειρισμού μαθηματικών προβλημάτων: συμβολή στην αξιολόγηση της μαθηματικής εκπαίδευσης στο δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο». Φαντάζομαι τις δυσκολίες που θα είχε και ο επόπτης, με το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό προφίλ (“σχεσιοδυναμική») και ο εποπτευόμενος ως υποψήφιος διδάκτωρ, μαθηματικός, χωρίς βασικές ή μεταπτυχιακές σπουδές στις «Επιστήμες της Εκπαίδευσης». H «σχεσιοδυναμική» δεν έχει συνάφεια με τις «επιλεγμένες λογικομαθηματικές ικανότητες»! Προφανώς, αυτή η δύσκολη ακαδημαϊκή συνεργασία θα αποτυπώνεται στην ίδια τη διατριβή, που για την ώρα μας είναι δυσπρόσιτη. Ο γ.γ. έχει φροντίσει να μας ενημερώνει ότι διαθέτει, ένα Δίπλωμα Παιδαγωγικής Επιμόρφωσης της Παιδαγωγική Σχολή της ΣΕΛΕΤΕ! Δεν είναι μικρό πράγμα αυτό.
Δύο χρόνια, μετά την απόκτηση του διδακτορικού του, προκηρύσσεται θέση στη βαθμίδα του λέκτορα στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ. Το Τμήμα βρισκόταν σε οργασμό αναπτυξιακής τροχιάς, βλέπετε. Έτοιμη η προκήρυξη, αν και στο ίδιο Τμήμα υπηρετούσε στη βαθμίδα του επίκουρου, άλλο μέλος ΔΕΠ, με αντικείμενο «Παιδαγωγική με έμφαση την εκπαίδευση ειδικών Ομάδων και τη διδασκαλία των Μαθηματικών»!!! Εκλέχτηκε το 1994. Η «διδακτική των Μαθηματικών» και η «Μαθηματική Εκπαίδευση» είχαν, φαίνεται, προνομιακή θέση στο πρόγραμμα σπουδών! Πώς, αλλιώς, να μιλήσει κανείς για την περίπτωση; Δεν υπάρχει, άλλη εξήγηση. Μέχρι το 2008 είχε γίνει μόνιμος στη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή, με αντικείμενο «Μαθηματική Εκπαίδευση». Μπορούμε να πούμε πως έχουμε να κάνουμε με ένα «ευέλικτο νομάδα» εκπαιδευτικό που έχει μετακινηθεί από το Μαθηματικό του ΑΠΘ (1972), στο Λονδίνο (1978), στον ΟΑΕΔ(1976-1994), στο Παιδαγωγικό Δ.Ε. της Πάτρας(1992) για να καταλήξει στο Παιδαγωγικό Δ. Ε. του ΑΠΘ(1994-2008). Συνήθως, οι πανεπιστημιακοί, όταν έχουν κάνει μια τέτοια διαδρομή, και όταν εκλέγονται σε χαμηλές βαθμίδες, δημιουργούν εύκολες σχέσεις με τους εκλέκτορες, με τους οποίους συνεργάζονται αρμονικά, εκτός και εάν προκύψουν ανταγωνισμοί κονδυλίων και προγραμμάτων ή εξελίξεων και προαγωγών. Πάντως, η εξασφάλιση της μονιμότητας ενός μέλους ΔΕΠ είναι βασική προϋπόθεση για την κατάκτηση της ακαδημαϊκής ανεξαρτησίας του. Τo Campus Novel, στη συγκεκριμένη περίπτωση, αναφέρεται σε αφηγήσεις «συν-τριβής», μέσα σε μη βιώσιμες συνθήκες. Έτσι, φιλοτεχνήθηκε για/από ορισμένα μέλη ΔΕΠ το προφίλ του πανεπιστημιακού που τελεί «υπό διωγμόν», σε ένα τμήμα όπου, σύμφωνα με φήμες, είχε επικρατήσει ο συσχετισμός κάποιων «αυταρχικών προεδρικών»! Η μονιμότητα, κατά πως φαίνεται, δε λειτουργούσε εκτονωτικά και απελευθερωτικά. Ένας πανεπιστημιακός, κάτω από αυτές τις συνθήκες, μπορεί να αποκτήσει το προφίλ του «νομάδα» και «φυγάδα». Η μόνη διέξοδος που έχει είναι να καταφύγει στη συνδρομή και αλληλεγγύη άλλων συναδέλφων άλλων τμημάτων ή και άλλων πανεπιστημίων. Η τάση είναι να προσφεύγει κανείς σε επίζηλα πανεπιστημιακά τμήματα της Αθήνας. Το 2008, έγινε προκήρυξη για θέση-καταφύγιο στο ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ. Ένα περιζήτητο, από πολλές απόψεις, Τμήμα, εκεί όπου εργάζεται σήμερα, ως καθηγητής «Μαθηματικής Εκπαίδευσης». Ένας ιδιότυπος διωγμός εξελίχτηκε σε απροσδόκητο «δώρο»: ο ακαδημαϊκός μας «νομάδας» εκλέχτηκε, σύμφωνα με τις υφιστάμενες θεσμικές ρυθμίσεις και με βάση το επιστημονικό του έργο, στο Τμήμα από όπου θα συνταξιοδοτηθεί. Στην περίπτωση αυτή, βέβαια, έχουμε και μια άλλη μετακίνηση: Από τη Διδακτική των Μαθηματικών του Δημοτικού στη Διδακτική των Μαθηματικών στα νήπια! Αλήθεια, πρέπει να είναι πολύ απαιτητική και πολύ εξειδικευμένη η σπουδή των Μαθηματικών για νηπιαγωγούς και νήπια! Αυτή η περιφορά και η ακαδημαϊκή διαδρομή είναι άκρως ενδιαφέρουσα: από την εκπαίδευση ενηλίκων, στην εκπαίδευση των δασκάλων για τη διδασκαλία των μαθηματικών σε μαθητές δημοτικού, κι από εκεί, στην εκπαίδευση νηπιαγωγών για τη διδασκαλία των μαθηματικών στα νήπια. Η πιο φαντασμαγορική διαδρομή του κύκλου της διαβίου εκπαίδευσης! Πάντοτε, βέβαια, με απασχολούσε η θέση της «Διδακτικής των Μαθηματικών» σε πρόγραμμα σπουδών προσχολικής ηλικίας! Ή, πώς ένας, κατά βάση μαθηματικός, χωρίς σπουδές στην εξελικτική και γνωστική ψυχολογία ή την κοινωνική ψυχολογία ή τη κλινική ψυχολογία, τη νευροβιολογία, την παιδαγωγική και τη διδακτική, μπορεί να ασχολείται ερευνητικά με τα μαθηματικά για νήπια!
Δεν ξέρω αν η απάντηση βρίσκεται στην ακόλουθη εξέλιξη: ο Γενικός Γραμματέας, μπορεί να μην ασχολείται με την έρευνα, αλλά, τώρα που ετοιμάζεται να αποχωρήσει από το πανεπιστήμιο λόγω ηλικίας, έχει στα σκαριά τρία νέα ενδιαφέροντα βιβλία (Τον Απρίλιο του 2015). Διαβάζω: «Μια νέα σειρά βιβλίων που φέρνει σε επαφή τα παιδιά με την Τέχνη ενώ παράλληλα ασκούνται αβίαστα σε ενότητες των Μαθηματικών που έχουν διδαχτεί στο δημοτικό σχολείο. Σε κάθε βιβλίο παρουσιάζεται το έργο ενός ζωγράφου μέσα από τον τρόπο που ο ίδιος ο ζωγράφος αξιοποίησε βασικές έννοιες της Γεωμετρίας. Έτσι, με απλό αλλά κυρίως παραστατικό τρόπο τα παιδιά μαθαίνουν για τη συμμετρία, τα τετράπλευρα, τη γεωμετρία του κύκλου, τις κάθετες και παράλληλες γραμμές. Καθώς εφαρμόζουν με σαφείς οδηγίες και παραδείγματα τις γεωμετρικές έννοιες, δημιουργούν τα δικά τους καλλιτεχνικά έργα (σχεδιάζουν και χρωματίζουν) με τον ίδιο τρόπο που τα δημιούργησαν σημαντικοί πρωτοπόροι καλλιτέχνες του 19ου και του 20ού αιώνα.
Κάθε βιβλίο περιλαμβάνει ένα σύντομο βιογραφικό του καλλιτέχνη ενώ στο τέλος εξοικειώνει τα παιδιά με τα χρώματα (βασικά και δευτερεύοντα) και τον χρωματικό κύκλο. Ένα παράδειγμα: «Μαθηματικά μέσα από την Τέχνη: Ζωγραφίζω όπως ο Καντίνσκι και μαθαίνω τη γεωμετρία του κύκλου». Πρόκειται για βιβλία της αγοράς και του εμπορίου. Βιβλία που φέρεται να προσφέρονται για μαθητές Δημοτικού. Τα νήπια μπορούν να περιμένουν ώσπου να μεγαλώσουν, χωρίς την τέχνη.
Ο γ.γ. έχει και άλλες συγγραφικές επιδόσεις: Έχει συγγραφικό έργο για την εκπαίδευση ενηλίκων. Έχω υπόψη μου κι ένα κείμενο με θέμα τα «Μαθηματικά Μοντέλα Διεθνών Ανταγωνισμών στους Εξοπλισμούς» (Μαθηματική Επιθεώρηση, τ.17, 1980, σς. 63-83). Μοιάζει με έκπληξη! Κι όμως, υπάρχει αυτό το κείμενο κι ας μη το συμπεριλαμβάνει στο βιογραφικό του. Γι αυτα θα μιλήσουμε κάποια άλλη φορά. Εδώ να κλείσουμε το προφίλ του γ.γ. για να καταπιαστούμε με την πρώτη επιλογή που εισηγήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας. Την πρόταση για το νέο πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων (ΔΕΠΠΣ).
Ζήτω ο νέος πρόεδρος της ΔΕΠΠΣ!
Η Αριστερά του Υπουργείου Παιδείας είχε πολλούς
ιστορικούς, κοινωνικούς, ιδεολογικούς και πολιτικούς λόγους να μη δώσει
προτεραιότητα στα Πρότυπα Πειραματικά σχολεία. Σε εποχή ανθρωπιστικής κρίσης, η
ενασχόληση με αυτό το θέμα αποκτάει τα χαρακτηριστικά κοινωνικού κανιβαλισμού
και κοινωνικής αναλγησίας. Φτάνει πια! Τα σχολεία αυτά έχουν συγκεντρώσει
προσοντούχους δασκάλους και δασκάλες κι αυτοί κάνουν τη διαφορά. Είναι τα
σχολεία που με τη διοικητική τεχνοδομή τους επέβαλαν σε προσοντούχους
εκπαιδευτικούς την πιστή εκτέλεση των πολιτικών της ολοκληρωτικής
ταπεινωτικής αγοραίας αξιολόγησης. Θα μιλήσουμε, κάποια άλλη φορά, για
την έρευνα, την καινοτομία και την πρακτική άσκηση που γίνεται σε αυτά.
Πρόσφατα διάβαζα ανακοίνωση πανεπιστημιακού, Προέδρου του Επιστημονικού
Εποπτικού Συμβουλίου ενός πρότυπου πειραματικού γυμνασίου, που καλούσε
φοιτητές/τριες, στο πλαίσιο του Μαθήματος «Θεωρίες Εκπαιδευτικών Οργανισμών:
Εκπαιδευτική Πολιτική και Διοίκηση» για πρακτική άσκηση «παρακολούθησης πρωινών
φιλολογικών μαθημάτων σε γυμνάσια και λύκεια της πόλης για μια εβδομάδα», με
την υπόσχεση να τους χορηγηθεί βεβαίωση! Επρόκειτο, προφανώς, για μια ανήκουστη
επινόηση πρακτικής άσκησης στη διδασκαλία, από επίσημο θεσμικό παράγοντα των
ΠΠΣ!
Τέλος πάντων, έχουν τους λόγους τους στο Υπουργείο Παιδείας για να δίνουν προτεραιότητα στο θέμα και, ενδεχομένως, να τους αδικούμε! Δεν έγινε ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος. Οι διαδικασίες ήταν καθόλα νομότυπες. Από τις εργασίες της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, παρακολουθήσαμε τη θεατρική παράσταση της «διατύπωσης γνώμης» για τον ορισμό του νέου προέδρου της ΔΕΠΠΣ. Την εισήγηση στην επιτροπή την έκανε ο αναπληρωτής Υπουργός κ. Κουράκης. Κάνουμε την υπόθεση ότι η ιδέα της συγκεκριμένης πρότασης ήρθε από το γ. γ. και ο κ. Κουράκης συναίνεσε! Είχε μια σχετική αμηχανία ο κ. Υπουργός όταν έφτιαχνε την «ιδανική επιλογή» και το «φωτοστέφανο» του προτεινόμενου πανεπιστημιακού. Και τι δεν επιστράτευσε!
Μίλησε για «αναγνωρισμένο επιστήμονα και ερευνητή στις Επιστήμες της Εκπαίδευσης», τη στιγμή που ο υποψήφιος είχε σπουδάσει Φυσική στην Αθήνα και ειδικεύτηκε στη Φυσική Στερεάς Κατάστασης στο (τότε) Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Δημόκριτος, όπου και ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή. Από το αναρτημένο βιογραφικό του δεν προκύπτει ότι έχει σπουδές στις Επιστήμες της Εκπαίδευσης ούτε διδακτορικό στο αντικείμενο. Με τις επιστήμες της Εκπαίδευσης άρχισε να ασχολείται, αργότερα. Είχε διδάξει, αρχικά, το 198, ως ειδικός επιστήμων και ύστερα ως επίκουρος καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, προφανώς σε αντικείμενο διδακτικής της Φυσικής. Αναφέρεται ότι στο συγκεκριμένο Τμήμα «είχαν μαζευτεί» 4 διδακτολόγοι της Φυσικής! Φαντάζεστε τις διενέξεις που υπήρχαν. Πάντως, ο γ.γ. και ο υποψήφιος πρόεδρος υπήρξαν συνάδελφοι στο ίδιο Τμήμα (1994-2001). Από μια στιγμή και ύστερα (ο Υπουργός δεν ήταν σαφής σε αυτό: 2001;) εκλέχτηκε στο ΤΕΑΠΗ του ΕΚΠΑ με αντικείμενο «Φυσική και Διδακτική των Φυσικών Επιστημών». Όπως αντιλαμβάνεστε, πρόκειται για ένα αντικείμενο πολύ βασικό για την επιστημονική και επαγγελματική εκπαίδευση των νηπιαγωγών της χώρας. Το να μετακινείται κανείς από τη βαθμίδα της δημοτικής εκπαίδευσης σε αυτή της προσχολικής εκπαίδευσης δεν είναι ζήτημα. Ούτε είναι προαπαιτούμενο για ένα διδακτολόγο των Φυσικών Επιστημών να έχει εντρυφήσει στην εξελικτική ή τη γνωστική ή την κοινωνική ψυχολογία, τη νευροβιολογία την παιδαγωγική και τη διδακτική. Κύριε Υπουργέ, υποθέτω πως γνωρίζατε τα παραπάνω! Συγγραφικό έργο, βέβαια, πλούσιο, μετά την εκλογή του σε θέση ΔΕΠ.. Μάλιστα, το συγγραφικό δίδυμο «Τσελφέ-Παρούση» φαίνεται να κυριαρχεί στο βιογραφικό του. Σ αυτό μοιάζει με το γ.γ. που τον συναντάει κανείς σε ένα πληθωρικό συγγραφικό δίδυμο «Χασάπη- Γιαννακοπούλου». Αναρωτιέμαι πώς τα καταφέρνουν οι κριτές να διακρίνουν τη συμβολή του καθενός χωριστά, με τις αξιολογήσεις τους!
Ο κ. Υπουργός είχε την αγωνία να πείσει και για τη μεγάλη διοικητική εμπειρία του προτεινόμενου. «Ενδεικτικά», όπως είπε, μίλησε για τη θέση του «αναπληρωτή προέδρου» Τμήματος (που δεν κάνει απολύτως τίποτε). Αναφέρθηκε στην ιδιότητα του μέλους της Συγκλήτου ή του αντιπροέδρου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (υποθέτουμε επί ΠΑΣΟΚ). Δυσκολευόμαστε να εντοπίσουμε σε αυτά τη διοικητική εμπειρία. Μίλησε και για «άμεση ή έμμεση εμπειρία με όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης». Υπερβολές σκέφτομαι, όταν άκουσα τον ίδιο τον υποψήφιο να ισχυρίζεται ότι «είχε πολύ μεγάλες επιτυχίες όταν δίδασκε ως φροντιστής υποψήφιων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση». Είχε συμμετοχή και στο πρόγραμμα «Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων» και σε άλλα προγράμματα.
Πάντως, η κάθοδος του κ. Τσελφέ από το ΑΠΘ στο ΤΕΑΠΗ του ΕΚΠΑ προηγείται από αυτή του Δ. Χασάπη, στο Τμήμα. Μπορούμε, επομένως, να συμπεράνουμε ότι ο κ. Τσελφές υποδέχτηκε το γ.γ. στο δεύτερο στο Τμήμα. Κι έτσι, βρεθήκαν πάλι μαζί. Οι διαδρομές των δύο έχουν κάτι κοινό απ το προφίλ του « ευέλικτου νομάδα» πανεπιστημιακού που αναφέραμε πιο πάνω. Μοιάζει λες και παίρνουν εκδίκηση από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ που τους φιλοξένησε και που, αναμφίβολα, τους ανέδειξε. Τώρα, στο τέλος της πανεπιστημιακής θητείας μπορούν και ανταποδίδουν την ευγνωμοσύνη τους στο προνομιούχο ΤΕΑΠΗ που βρήκε τρόπο να τους εντάξει στο ακαδημαϊκό προσωπικό. Είναι μεγάλη η διάκριση που το ΤΕΑΠΗ έχει, για την ώρα, δύο επίλεκτα στελέχη του στο Υπουργείο Παιδείας, με αριστερή κυβέρνηση στην εξουσία. Δεν αποκλείεται τα μέλη του να κάνουν κατάληψη στο Υπουργείο και στους εποπτευόμενους φορείς. Περιμένετε και θα δείτε… Θα αποκατασταθούν, κατά προτεραιότητα, οι «εκδιωχθέντες» νομάδες! Η άσκηση αριστερής εκπαιδευτικής πολιτικής μπορεί να περιμένει…
Η «τρύπα» του αριστερού κενού
Δεν ξέρω γιατί, αλλά η παρακολούθηση της όλης διαδικασίας μου άφησε μια αίσθηση «αριστερής απογοήτευσης» και «τρύπας». Ήταν το θέμα που είναι έξω από την ατζέντα της αριστεράς; Είναι οι μικροπολιτικές της παρέας που κρύβονται στις λεπτομέρειες και στα «ψιλά γράμματα»; Είναι ο φόβος της «αριστερής παρένθεσης»; Είναι η επικείμενη κατάληψη των εποπτευόμενων φορέων του Υπουργείου Παιδείας από «νομάδες» πανεπιστημιακούς που σφετερίζονται τις Επιστήμες της Εκπαίδευσης; Είναι η κακοποίηση των επιστημών της εκπαίδευσης στα πανεπιστήμια; Είναι που τα προγράμματα βασικής εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών δεν αποτυπώνουν κάποια θετική μεταρρυθμιστική εξέλιξη; Ήταν οι παρεμβάσεις της Χρυσής Αυγής, του Φορτσάκη και του Ποταμού; Είναι, μήπως, που ο νέος πρόεδρος της ΔΕΠΠΣ δεν άρθρωσε σοβαρό επιστημονικό και πολιτικό λόγο για την ελληνική εκπαίδευση σήμερα, παρά τις «αγιογραφίες» που του έγιναν; Είναι που δεν άκουσα, σε όλη αυτή την καλοστημένη φάρσα, ούτε μια φορά να γίνεται λόγος για τις παραδοσιακές αριστερές αξίες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της κοινωνικής ισότητας, της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας, για το δικαίωμα στο δημόσιο και κοινωνικό αγαθό της μόρφωσης για όλους; Είναι που άκουσα τον υποψήφιο να ισχυρίζεται ότι η «αριστεία είναι προϊόν της κρίσης»;
Είναι, μήπως, που και ο παραιτηθείς, προηγούμενος πρόεδρος της ΔΕΠΠΣ, είχε Πτυχίο Φυσικού Τμήματος του Π.Α. (1967-1972), μεταπτυχιακά Ηλεκτρονικού Αυτοματισμού / Ραδιοηλεκτρολογίας (1976-1980) και Μετεωρολογίας (1974-1976) και Διδακτορική Διατριβή στην Πειραματική Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων από το Π.Α., με θέμα "Ανιχνευτής HARVARD - PURDUE - WISCONCIN για τη Διάσπαση του Πρωτονίου" (1980-1984); Μήπως, επειδή ήταν Βοηθός / Λέκτορας / Επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Π.Α. (1976-1993) και μετά, το 1993, αποφάσισε να υπηρετήσει τις Επιστήμες της Εκπαίδευσης, ως Καθηγητής Φυσικής και Εκπαιδευτικών Ψηφιακών Τεχνολογιών του Τομέα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών (Π.Α.); Μήπως, που η αριστερά ακολούθησε την ίδια πολιτική με την προηγούμενη κυβέρνηση; Μήπως, που τα Παιδαγωγικά Τμήματα είναι φυτώρια ανάδειξης ιδιότυπων υβριδίων «ευέλικτου νομάδα» πανεπιστημιακού στις Επιστήμες της Αγωγής; Μήπως, που η εκπαιδευτική καινοτομία, η έρευνα και η πρακτική άσκηση είναι το κενό πρόσχημα; Μήπως, για όλα αυτά και άλλα τόσα που δε λέγονται;
Είναι να θλίβεσαι όταν ακούς από επίσημα αριστερά χείλη ότι η κλήρωση στα πειραματικά σχολεία είναι απαραίτητη γιατί αυτή εξασφαλίζει «τυχαίο» δείγμα μαθητών για την έρευνα και τον πειραματισμό! Κατ αρχάς, τυχαίο δεν είναι όταν γίνεται απλή κλήρωση, χωρίς διαστρωμάτωση. Όχι, πως χρειάζεται. Είναι, απλώς, συμπτωματικό. Οφείλουν να γνωρίζουν ότι η κλήρωση για τα πειραματικά γίνεται, αφού έχει προηγηθεί άτυπη «προαιρετική» προεπιλογή και αυτοαποκλεισμός που κάνουν μαθητές από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα μια και εκτιμούν ότι δεν αντέχουν μπροστά στις απαιτήσεις και τη γοητεία των υψηλών προδιαγραφών των πειραματικών. Από αυτή την άποψη, η αριστερά αγωνίζεται για να διευρύνει όλο και πιο πολύ τον κύκλο των σχολείων με ουσιαστικές προϋποθέσεις μόρφωσης (κυρίως προσοντούχοι εκπαιδευτικοί, αναλογία διδασκόντων, πρωτοβουλίες, κ.α.). Η αριστερά δεν πανηγυρίζει που για 55 πειραματικά σχολεία επέβαλε την κλήρωση με πρόφαση το ανύπαρκτο τυχαίο δείγμα. Η αριστερά επιλέγει την κλήρωση επειδή θεωρεί ότι οι εισαγωγικές εξετάσεις έχουν αποδειχθεί ότι, ιστορικά, είναι μια πολύ αποτελεσματική πολιτική επινόηση και τεχνική κοινωνικής διάκρισης και ανισότητας. Τελεία και παύλα.
Ανάρτηση από: http://www.alfavita.gr