«Ετούτο το καλοκαίρι σαν και πέρσι μας ήρθε θυμωμένο
Είναι βαρύ το σακί του ήλιου στην πληγιασμένη ράχη…»
Γ.Ρίτσος –Στις γειτονιές του κόσμου
«Όταν τα βουβάλια τσακώνονται στο βάλτο, την πληρώνουν τα βατράχια» (κινέζικη παροιμία). Τα βουβάλια στην προκειμένη περίπτωση, είναι οι ΗΠΑ που μέσω του ΔΝΤ προσπαθούν να υποσκάψουν τη γερμανική ηγεμονία στη Ευρώπη και φυσικά η Γερμανία που μέσω της ΕΕ προσπαθούσε να απελευθερωθεί από την αμερικανική κατοχή (1) και να γίνει ανεξάρτητος παίκτης στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς στον πλανήτη. Είδαμε λοιπόν τις τελευταίες εβδομάδες, την εναλλαγή των ρόλων «καλού» - «κακού», με την Μέρκελ (που το 2012, αφού έσωσε τις γερμανικές τράπεζες είχε εν συνεχεία εγκαταλείψει την Ελλάδα στην τύχη της και στην εποπτεία του ΔΝΤ) να αγωνίζεται για την εξεύρεση λύσης στο ελληνικό πρόβλημα και την Λαγκάρντ να τορπιλίζει κάθε τέτοια προσπάθεια προβάλλοντας εξωφρενικά σκληρούς όρους.
Η απόφαση λοιπόν της συγκυβέρνησης Τσίπρα - Καμμένου για διεξαγωγή δημοψηφίσματος, ήταν μια «φυγή προς τα εμπρός», ώστε να ξεφύγει από την δύσκολη θέση του να υποχρεωθεί να υπογράψει ένα μνημόνιο χειρότερο από τα προηγούμενα και να τελειώσει άδοξα την πολιτική της σταδιοδρομία.
Η τοποθέτηση του διλήμματος μπορεί να φαντάζει αδέξια, πολιτικά λαθεμένη όπως εξηγεί ο καθηγητής Κασιμάτης και να οδηγεί πιθανόν σε γελοίες καταστάσεις του τύπου «τι θα γίνει αν οι θεσμοί αποσύρουν την πρόταση τους και προβάλουν κάποια καλύτερη» - πράγμα που οδήγησε τον Βαρουφάκη στις γνωστές γελοιότητες- όμως από τακτικής απόψεως στον ανταγωνισμό με τις άλλες ομάδες του πολιτικού κατεστημένου ήταν απόλυτα ορθή, καθώς αναγκάζει όλους τους ανταγωνιστές της να καταφεύγουν σε μιαν άχαρη προσπάθεια να αποδείξουν πως το πραγματικό πρόβλημα είναι «ευρώ ή δραχμή», ταυτιζόμενοι έτσι με την επιχειρηματολογία της Μέρκελ και την συγκυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου να παίζει το ρόλο του υπερασπιστή των εθνικών και λαϊκών συμφερόντων.
Κρύβονται έτσι δύο πολύ σημαντικά ζητήματα.
Πρώτον, το γεγονός πως η ίδια η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου, σαν εκφραστής του πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου, προσπαθεί να περισώσει το «βαθύ κράτος» και τα προνόμια της οικονομικής ολιγαρχίας (2), αρνούμενη να προβεί σε μεταρρυθμίσεις, περικοπές δαπανών και φορολόγηση των πλούσιων τάξεων, με πρώτους και καλύτερους τους εφοπλιστές, εμφανίζοντας και παζαρεύοντας μόνο πάνω σε φόρους, όπως πολύ σωστά επεσήμανε ο Σόϊμπλε στο τελευταίο Γιούρογκρουπ.
Δεύτερον, τη διατήρηση στις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης της δήθεν ανεξαρτησίας της Γενικής Γραμματείας Εσόδων, ένα καθεστώς που επέβαλαν οι δανειστές με τα πρώτα μνημόνια και δεν έθιξε ούτε λεκτικά η συγκυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου. Αντίθετα, όχι μόνον το διατήρησαν, αλλά και στην επιχειρηματολογία τους για το δημοψήφισμα, απέφυγαν να αναφερθούν σ’ αυτό το θέμα, αλλά και στην επιμονή των θεσμών για εισαγωγή προς έγκριση στο Γιούρογκρουπ, κάθε νόμου και μέτρου δημοσιονομικού χαρακτήρα, πριν από τη συζήτηση τους στην ελληνική Βουλή, ένα μέτρο που θα ολοκληρώσει το καθεστώς υποτέλειας της χώρας μας. (Η πρώτη αναφορά σε «ταπεινωτική εποπτεία», έρχεται στις 27/6, σε συνέντευξη στο «Κόκκινο» της Σόφης Παπαδόγιαννη, μέλους της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ. Μέχρι που γράφονται αυτές οι γραμμές, είναι και η μοναδική).
Η δύσκολη θέση είναι πάντοτε ένα παιχνίδι για δύο. Την εκτίμηση του ότι μετά την απόφαση του Αλέξη Τσίπρα άρχισαν να τρέχουν και οι δανειστές, ενώ μέχρι εκείνη τη στιγμή έτρεχαν μόνον οι Έλληνες, εξέφρασε ο οικονομολόγος Μοχάμεντ Ελ Εριάν στο Bloomberg View(3). Αφού προσπάθησαν να αποδείξουν μιαν ισχύ, εκδιώκοντας τον Βαρουφάκη από την συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, οι «θεσμοί» άρχισαν τις αναδιπλώσεις, με «πηγές» της ΕΕ να υποστηρίζουν πως οι προτάσεις (που έφεραν τη ρήξη) ήταν απλώς ενδεικτικές και ήδη έχουν αποσυρθεί και επρόκειτο να αντικατασταθούν με καινούργιες ευνοϊκότερες για την Ελλάδα (ΦΠΑ στα νησιά 13% αντί του 23%) όταν ξαφνικά έμαθαν για το δημοψήφισμα (4). Στο ίδιο μήκος κύματος, ρεπόρτερ του γερμανικού ραδιοφώνου, αναρωτιόταν «φανταστείτε να γίνεται δημοψήφισμα και να μην υπάρχει ερώτημα προς ψήφιση» (5). Και θα πληθαίνουν ώρα με την ώρα παρόμοιες αντιδράσεις, σε μια προσπάθεια να φανεί άνευ λόγου και αιτίας το προκηρυχθέν δημοψήφισμα, τη ματαίωση του και την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα με την εφημερίδα Handelsblatt, οι G7 επιχειρούν σήμερα Κυριακή το βράδυ μέσω τηλεδιάσκεψης, να βρούν μια λύση στο πρόβλημα που ανέκυψε με το δημοψήφισμα (6). Αφορμή φυσικά δόθηκε από τις γνωστές δηλώσεις Βαρουφάκη, που προεξοφλούσαν την αλλαγή προτίμησης από το ΟΧΙ στο ΝΑΙ, αν οι «θεσμοί» βελτίωναν τις προτάσεις τους. Ακόμη και η ίδια η Λαγκάρντ, δηλώνει πως το ΔΝΤ είναι έτοιμο να συνεχίσει τις προσπάθειες για προσέγγιση με τις ελληνικές αρχές και τους ευρωπαίους εταίρους. (7)
Το αποκορύφωμα είναι φυσικά η παρέμβαση της αμερικανικής κυβέρνησης δια του ΥΠΟΙΚ της Τζάκ Λιού, ο οποίος σε χθεσινές τηλεφωνικές επικοινωνίες με Λαγκάρντ, Σόϊμπλε και Μισέλ Σαπέν, αφού ξαναθύμισε πως είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας και της παγκόσμιας οικονομίας να βρεθεί μια διατηρήσιμη λύση που θα βάζει την Ελλάδα σε τροχιά μεταρρυθμίσεων και ανάπτυξης, πρόσθεσε πως η λύση εν όψει του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου, θα πρέπει να περιλαμβάνει και συζήτηση για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Κατόπιν τούτων, οι πιθανές προοπτικές εξελίξεων είναι πιστεύουμε οι εξής:
Περίπτωση πρώτη. Οι δανειστές, τρομοκρατημένοι από τις πιθανές συνέπειες της επιμονής τους και της σθεναρής και αποφασιστικής στάσης της ελληνικής κυβέρνησης, αποδέχονται στο σύνολο ή το μεγαλύτερο μέρος τους τις προτάσεις των ελληνικών «47 σελίδων» υπόσχονται μάλιστα να συζητηθεί και η ελάφρυνση του χρέους άμεσα και υπογράφεται η σχετική συμφωνία πριν ή το πιθανότερο, την επομένη ημέρα του δημοψηφίσματος.
Στην περίπτωση αυτή, η κίνηση της συγκυβέρνησης Τσίπρα – Καμμένου να εγκαταλείψει τις διαπραγματεύσεις και να προσφύγει στον ελληνικό λαό, ανεξάρτητα αν αυτό έγινε από σωστή εκτίμηση της κατάστασης ή υποβοηθήθηκε από εξωτερικούς παράγοντες μέσω πληροφόρησης ή χειραγώγησης, έχει κερδίσει μια πραγματικά μεγάλη μάχη εντυπώσεων, εκμηδενίζοντας τις αντίπαλες πολιτικές ομάδες και έχει εγκαθιδρυθεί μαζί ή χωριστά – το πιθανότερο - σαν απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού και ρυθμιστής της αναδιοργάνωσης του πολιτικού συστήματος. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι το επίμαχο άρθρο της «ανεξάρτητης» (στην πραγματικότητα υποτελούς στου δανειστές) αρχής Δημοσίων Εσόδων θα εξακολουθεί να υπάρχει στο νέο Μνημόνιο, ενώ πιθανότατα στα μουλωχτά θα έχει υπογραφεί και η υποχρέωση προηγούμενης έγκρισης του Γιούρογκρουπ για κάθε νόμο και πράξη δημοσιονομικού χαρακτήρα.
Δεύτερη και τρίτη περίπτωση. Οι δανειστές πράγματι υποχωρούν και ξαναρχίζουν οι διαπραγματεύσεις, αλλά αυτές τορπιλίζονται συνεχώς από τους ίδιους, με στόχο την δημιουργία πολιτικής αστάθειας στη χώρα μας και ανατροπής από έναν κουρασμένο λαό της σημερινής κυβέρνησης (δεύτερη περίπτωση), ενώ στην τρίτη περίπτωση οι δανειστές αρνούνται κάθε διάλογο και οδηγούν την κατάσταση στα άκρα.
Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, ξεκινά ένα μακρύ και εφιαλτικό καλοκαίρι για τη χώρα, καθώς ζωντανεύουν τα φαντάσματα του 1965, με διχασμό της κοινωνίας και πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές με άγνωστες απολήξεις.
Είναι φυσικά κοινοτοπία να πούμε πως χρειάζεται επαγρύπνηση και δραστηριοποίηση κάθε συνειδητού πολίτη (και των δύο φύλων). Μπορούμε όμως και πρέπει να δραστηριοποιηθούμε στις εξής προσπάθειες:
Πρώτον, στο αίτημα να σταματήσει ο δανεισμός της χώρας εδώ και τώρα, προπαγανδίζοντας πως είναι καλύτερα να υποφέρουμε πέντε και δέκα ακόμη χρόνια, προκειμένου να ξεφύγουμε μια για πάντα από τα νύχια των δανειστών. Θα μπορούσαμε εδώ να προτείνουμε την δια δημοψηφίσματος αναθεώρηση του Συντάγματος με την προσθήκη ενός άρθρου που θα έλεγε ότι «απαγορεύεται από σήμερα και για όσο υπάρχει ελληνικό έθνος, η σύναψη κρατικού δανείου και όποιος προτείνει κάτι τέτοιο, θα θεωρείται εχθρός του έθνους και θα εξορίζεται από τη χώρα, αφού του αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια και κατασχεθεί όλη η περιουσία του».
Δεύτερον, η δημιουργία ενός εθνικού μετώπου και κινήματος, με επικεφαλής τον Μανώλη Γλέζο και τους επιζήσαντες των ναζιστικών εγκλημάτων, για την άμεση και συστηματική διεκδίκηση των γερμανικών πολεμικών αποζημιώσεων, του κατοχικού δανείου και των αρχαιολογικών θησαυρών που εκλάπησαν από τις δυνάμεις κατοχής. Τα όποια χρήματα κερδίσουμε από αυτά, να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για έργα ανάπτυξης, πρώτα των χωριών και πόλεων που δεινοπάθησαν και της ελληνικής περιφέρειας.
Τρίτον, να απαιτήσουμε ο τομέας των Δημοσίων Εσόδων να είναι πράγματι μια ανεξάρτητη αρχή, υπόλογη όμως στον ελληνικό λαό και εκλεγόμενη από αυτόν, ανα διετία. Ο τομέας αυτός θα πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις Δ.Ο.Υ. και τα τελωνεία. Το ίδιο εκλέξιμοι πρέπει να είναι ο Κεντρικός Τραπεζίτης και οι Δικαστές.
Τέλος να καθιερωθεί συνταγματικά η υποχρέωση, όλοι οι νόμοι και οι πράξεις δημοσιονομικού χαρακτήρα, να εγκρίνονται πρώτα από τον λαό δια δημοψηφίσματος.
1) Άννα Μπαλή «Γερμανία, μια χώρα υπό κατοχή» https://seisaxthia.wordpress.com/2015/03/31/%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CE%BC%CE%B1-%CF%85%CF%80%CF%8C-%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%87%CE%AE-%CE%B7-%CE%B3%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD/
2) Γ.Δεληβοριάς «Η Αρετή, η τόλμη και η Ελευθερία»
3) Kontranews.gr 28/06/15
4) Bankingnews.gr 27/06/15
5) ΤΟ ΒΗΜΑ 28/06/15 «Σοκ και οργή στο Βερολίνο»
6) Tribune.gr
7) Enikonomia.gr
