Το δημοψήφισμα και η στάση της κυβέρνησης
Η ακραία αδιαλλαξία των δανειστών ανάγκασε την ελληνική κυβέρνηση να αποχωρήσει από τη διαπραγμάτευση και να προκηρύξει δημοψήφισμα.
Σε ό,τι αφορά τους δανειστές ήταν εξαρχής σαφές ότι το θέμα γι’ αυτούς δεν είναι οικονομικό, αλλά πολιτικό (άσχετο αν δεν ήθελαν να το δουν όσοι όριζαν τη διαπραγματευτική τακτική, ενώ το κατανοούσε κάθε απλός άνθρωπος).
Στόχος των δανειστών δεν είναι να εξασφαλιστούν οι όροι αποπληρωμής του δανείου, αλλά:
α) Να επιβληθούν με τον πιο απόλυτο τρόπο τα βίαια νεοφιλελεύθερα μέτρα προσαρμογής της χώρας στο νέο σχέδιο της Ε.Ε., όπου η Ελλάδα προορίζεται να αποτελέσει μέρος μιας υποβαθμισμένης ευρωπαϊκής περιφέρειας.
β) Να ταπεινωθεί η κυβέρνηση διεθνώς και στο εσωτερικό, και είτε να ανατραπεί είτε να υποχρεωθεί σε μια βίαια μετάλλαξη, διαπλεκόμενη με συστημικές δυνάμεις (Ποτάμι κ.ά.).
Ο Αλ. Τσίπρας, έστω και στο παρά πέντε, θέλησε να αποφύγει τον εγκλωβισμό, αφού αντιλήφθηκε ότι η προσχώρηση στη συμφωνία που τού επέβαλαν τον ακύρωνε τελείως. Έτσι είδε το δημοψήφισμα σαν μια κίνηση τακτικού απεγκλωβισμού, χωρίς όμως πρόθεση αλλαγής στρατηγικής, και χωρίς να εντάσσει την κίνηση αυτή σε κάποιο ευρύτερο σχέδιο.
Επομένως, η αντίδραση της κυβέρνησης στον εκβιασμό των δανειστών και η προκήρυξη του δημοψηφίσματος δεν εμφανίζεται ως πραγματική αλλαγή στρατηγικής. Αν και «ακραία» σαν κίνηση, γίνεται όλο και πιο εμφανές ότι για την ίδια την κυβέρνηση αποτελεί διαπραγματευτικό ελιγμό στο πλαίσιο της αναζήτησης «αμοιβαία επωφελούς συμφωνίας».
Χαρακτηριστικές είναι οι αλλεπάλληλες δηλώσεις κυβερνητικών και κομματικών στελεχών, οι οποίες υπονομεύουν την ήδη δύσκολη μάχη για το ΟΧΙ που πρέπει να δοθεί αυτήν την εβδομάδα μέσα σε 5 μόλις μέρες. Από αυτή την αδιέξοδη λογική απορρέει και ο κίνδυνος ακύρωσης ή/και αλλαγής χαρακτήρα του δημοψηφίσματος (ακόμα και αλλαγής τού ΟΧΙ σε ΝΑΙ) αν η κυβέρνηση κάνει δεκτή κάποια «ευνοϊκότερη» πρόταση των δανειστών την τελευταία στιγμή.
Η απόφαση για δημοψήφισμα μάς εισάγει σε νέα φάση
Η στάση των δανειστών σκληραίνει και αυτό θα συνεχιστεί, καθώς δυσχεραίνεται η συνεννόηση με την ελληνική κυβέρνηση και ενισχύονται τα σενάρια ανατροπής της. Ό,τι και να γίνει, η σημερινή κυβέρνηση θεωρείται «ξένο σώμα» για την ευρωκρατία. Αυτό ισχύει ακόμη και στην απευκταία για το λαό μας περίπτωση επίτευξης «έντιμου συμβιβασμού την τελευταία στιγμή», που θα σημάνει την επιβολή ακόμη πιο τεραστίων διαστάσεων λιτότητας.
Από την πλευρά του ελληνικού λαού είναι δυνατόν να υπάρξει αφύπνιση του αντιμνημονιακού ριζοσπαστισμού. Ταυτόχρονα οι φοβικές τάσεις σε μερίδα του λαού επιτείνονται λόγω της προπαγάνδας τρόμου, του κλεισίματος τραπεζών κ.λπ. (δεν υπήρχε καμιά προετοιμασία του λαϊκού παράγοντα γι’ αυτά, κι ακόμη είμαστε μόνο στην αρχή) αλλά και της επιεικώς αμφίσημης στάσης που εκπέμπουν ηγετικά στελέχη της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ.
Σε κάθε περίπτωση, και με οποιοδήποτε αποτέλεσμα, θα πρέπει έτσι κι αλλιώς να περιμένουμε ραγδαίες πολιτικές, οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις. Κεντρικό στοιχείο σε αυτή τη φάση είναι το βάθεμα της οργανικής κρίσης, οι πολιτικές εξελίξεις σε περιβάλλον γενικευμένης σύγχυσης και παντελούς έλλειψης προετοιμασίας του λαϊκού παράγοντα, η περαιτέρω αποσταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος που επιχειρεί να εφαρμόσει μνημονιακές πολιτικές.
Η ανεξάρτητη δυναμική του δημοψηφίσματος
Στο πλαίσιο αυτό το δημοψήφισμα μπορεί να αποκτήσει ανεξάρτητη δυναμική, πέρα από τις προθέσεις όσων το βλέπουν απλώς ως μέρος της διαπραγμάτευσης. Σε κάθε περίπτωση στόχος θα ήταν ένα μεγάλο λαϊκό ΟΧΙ, τέτοιο που δεν θα είναι εύκολα «διαχειρίσιμο» από όσους επιθυμούν ή αποδέχονται («αναγκαστικά» έστω) τη συνέχιση του καθεστώτος αποικίας χρέους.
Ένα μαζικό λαϊκό ΟΧΙ είναι αυτό που μπορεί να ανατρέψει τα δεδομένα και να ακυρώσει αντιλαϊκούς σχεδιασμούς αποτελεί την καλύτερη απάντηση στις ραδιουργίες της τρόικας αλλά και των εγχώριων «προθύμων» κάθε είδους. Ένα τέτοιο ΟΧΙ μπορεί να δυσκολέψει τη «διαχείρισή του» από όσους επιθυμούν πάση θυσία συμφωνία. Δηλαδή να αποτελέσει μια παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα που να μην μπορεί εύκολα να μεταφραστεί σε «μνημόνιο light» ή σε μια συμφωνία όπως αυτή των 47 σελίδων.
- ΟΧΙ τελεσίγραφα, ΟΧΙ μνημόνια, ΟΧΙ αποικία χρέους. // Αξιοπρέπεια, δημοκρατία, λαϊκή-εθνική κυριαρχία
- Ενίσχυση της εθνικής και λαϊκής ενότητας για τη νίκη του ΟΧΙ, αλλά και την αποτροπή ενός ενδεχόμενου διχαστικού κλίματος μέσα στο λαό.
- Σχέδιο διεξόδου – «Η Ελλάδα μπορεί αλλιώς»: μορατόριουμ πληρωμών, αναδιάρθρωση-περικοπή χρέους, πολιτειακή μεταπολίτευση, παραγωγική ανασυγκρότηση, κοινωνική-πολιτιστική αναγέννηση.