Δευτέρα 27 Ιουνίου 2016

Τι σηματοδοτεί η νίκη Rajoy και η ήττα του Podemos

Του Κώστα Ράπτη

Τη χαμένη τιμή του το επάγγελμα των δημοσκόπων δεν κατάφερε να τη βρει ούτε στην Ισπανία. Οι δημοσκοπήσεις εξόδου για την εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής, τη δεύτερη μέσα σε έξι μήνες, προέλεγαν ότι η χώρα της Ιβηρικής έμπαινε στον αστερισμό του sorpasso, ήτοι της προώθησης στην δεύτερη θέση του αριστερού κινήματος Podemos (συνασπισμένου πλέον με την Ενωμένη Αριστερά σε ευρύτερο σχηματισμό υπό τον τίτλο Unidos Podemos), με αντίστοιχη υποβάθμιση στην τρίτη θέση του άλλοτε κραταιού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSOE), ενώ το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) του απερχόμενου πρωθυπουργού Mariano Rajoy φερόταν να μένει στάσιμο στην καλύτερη των περιπτώσεων, έστω και διατηρώντας την πρωτιά.
Αντ' αυτού, το PP ενισχύθηκε, το PSOE κρατήθηκε στη δεύτερη θέση, ενώ τα αποτελέσματα του Unidos Podemos ήταν, με βάση τις φιλοδοξίες του, απογοητευτικά.

Με καταμετρημένο το 99,48% των ψήφων, το PP εξασφαλίζει το 33,02% των ψήφων και 137 έδρες, επί συνόλου 350 (έναντι 28,72% και 123 εδρών τον περασμένο Δεκέμβριο), το PSOE 22,68% και 85 έδρες (από 22,01% και 90 έδρες), οι Unidos Podemos και οι κατά τόπους σύμμαχοί τους αθροιστικά αποσπούν 21,11% και 71 έδρες (όταν το μεν κίνημα Podemos είχε πετύχει στην προηγούμενη αναμέτρηση το 20,66% και 69 έδρες, η δε Λαϊκή Ενότητα περί την Ενωμένη Αριστερά 3,67% και 2 έδρες). Το φιλελεύθερο κίνημα των Πολιτών (Ciudadanos) περιορίστηκε στο 13,04% και τις 32 έδρες (έναντι 13,93% και 40 εδρών), ενώ από τα μικρότερα κόμματα η Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλωνίας ενισχύθηκε στο 2,63% από 2,39%, εξασφαλίζοντας πάντα 9 έδρες και οι κεντροδεξιοί Καταλανοί αυτονομιστές παρέμειναν στις 8 έδρες (με ποσοστό 2,02% από 2,25%). Πολύ χαρακτηριστικά, η απόκλιση των περιοχών με αυτονομιστικές τάσεις είναι και πολιτική.
 
rajoy
Getty images
Το PP κατακτά την πρωτιά σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες πλην της Σεβίλλης, του Badajoz και της Ciudad Real (στην Ανδαλουσία, πάραδοσιακό προπύργιο των Σοσιαλιστών), των τριών περιφερειών της Χώρας των Βάσκων, όπου επικρατεί τοπική συμμαχία με κορμό το Podemos, και των τεσσάρων περιφερειών της Καταλωνίας, όπου Βαρκελώνη και Ταρραγόνα αναδεικνύουν στην πρώτη θέση τον συνασπισμό Podemos, Πρασίνων και λοιπών δυνάμεων (En Comú Podem), ενώ στη Girona και την Lleida κυριαρχεί η Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλωνίας.
Η προσέλευση των ψηφοφόρων στην κάλπη ανήλθε στο 69,82%, ποσοστό από τα χαμηλότερα της ιστορίας της Ισπανικής Δημοκρατίας, αλλά ουσιαστικά αμετάβλητο από αυτό του Δεκεμβρίου.
Οι σχεδιασμοί των κομματικών επιτελείων που κατέστησαν αδύνατο τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού μετά τις προηγούμενες εκλογές, οδηγώντας αναπόφευκτα στο νέο ραντεβού με την κάλπη, επαληθεύτηκαν μόνο σε ό,τι αφορά τον Mariano Rajoy, ο οποίος ενισχύθηκε εις βάρος του μορφώματος των Ciudadanos, προβάλλοντας το δικό του κόμμα ως την "χρήσιμη ψήφο”. Αντιθέτως, το Podemos δεν μπόρεσαν να λεηλατήσουν τους Σοσιαλιστές, καθώς η υποτονική εσωτερική τους ζωή, όπου όλα καθορίζονταν από τις τακτικές "εμπνεύσεις” ενός στενού ηγετικού επιτελείου, η προγραμματική ασάφεια (λ.χ. μόλις λίγες μέρες πριν από τις εκλογές "υπεστάλη” η τοποθέτηση υπέρ του δημοκρατικού δικαιώματος των Καταλανών να αποφασίσουν με δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία τους), η αλαζονεία της μιντιοκεντρικής προσέγγισης και ασφαλώς το οδυνηρό παράδειγμα των Ελλήνων συμμάχων του ΣΥΡΙΖΑ είχαν το κόστος τους.
Ομοίως και οι Σοσιαλιστές, υποχρεώνονται να πιουν το πικρό ποτήριο του μεγάλου συνασπισμού υπό τον Rajoy, που απέφυγαν μετά τον Δεκέμβριο, θεωρώντας το, με βάση και λοιπά ευρωπαϊκά παραδείγματα, ως συνταγή πολιτικής αυτοκτονίας. Όμως μόνο η σύμπραξη του PP με το PSOE μπορεί να πετύχει τον "μαγικό” αριθμό των 176 εδρών για την κατάκτηση κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και να αποτρέψει μια τρίτη στη σειρά εκλογική αναμέτρηση. Ούτε η σύμπραξη του PSOE με το Unidos Podemos ούτε, εναλλακτικά, του PP με το Ciudadanos συγκεντρώνουν τις αριθμητικές προϋποθέσεις – στη δεύτερη περίπτωση πλειοψηφία θα προέκυπτε μόνο με την προσθήκη και των κεντροδεξιών Καταλανών αυτονομιστών, που είναι πολιτικά απαγορευτική.
Αν οι εκλογές του Δεκεμβρίου σήμαναν το τέλος του παραδοσιακού ισπανικού δικομματισμού και την ανάδειξη νεότευκτων σχηματισμών, όπως οι Podemos και οι Ciudadanos, η ετυμηγορία της κάλπης την Κυριακή σήμανε την μερική ανάκαμψη του "παλαιού” - στο πλαίσιο πάντοτε, όμως, της προηγούμενης αποδυνάμωσής του, που καθιστά πλέον την αυτοδυναμία ενός κόμματος αδιανόητη. Οι κοινωνικές δυνάμεις που ονειρεύτηκαν την υπέρβαση μιας πανταχόθεν βαλλόμενης για διαφθορά πολιτικής "κάστας” αποθαρρύνθηκαν από τους διαπραγματευτικούς ελιγμούς του προηγούμενου εξαμήνου και προανατολίστηκαν στην ανάγκη αποφυγής της ακυβερνησίας.
Όσο για την ανεργία και τη λιτότητα που μαστίζουν τη χώρα της Ιβηρικής, τα καλύτερα αναμένονται για τον Ιούλιο, οπότε η Κομισιόν θα αποφασίσει εξ αναβολής αν θα κινήσει τη διαδικασία υπερβάλλοντος δημοσιονομικού ελλείμματος. Αυτήν που είχε ετοιμασθεί ως δαμόκλειος σπάθη εναντίον μιας λιγότερο συνεργάσιμης κυβέρνησης στη Μαδρίτη, αλλά τώρα θα πρέπει πιθανότατα να εξαπολυθεί εναντίον του οικονομικά υπεραισιόδοξου και προεκλογικά "χαλαρού” Rajoy.

Ανάρτηση από:  http://www.capital.gr