Ο Μάης του '68 δεν οργανώθηκε από καμιά πολιτική ούτε κομματική οργάνωση. Ηταν ένα αυθόρμητο ξέσπασμα από τα βάθη της γαλλικής κοινωνίας, που υπερέβαινε τις οργανώσεις, είτε μεγάλες και γνωστές είτε, ακόμη περισσότερο, μικρές αριστερίστικες ομαδοποιήσεις που ανθούσαν τότε. Ενώ εκ των άνω το πολιτικό κλίμα ήταν εφησυχαστικό και η γαλλική κοινωνία θεωρούνταν ότι βρισκόταν σε νάρκωση και πλήξη, εν τούτοις τη διέτρεχαν σαρωτικές διεργασίες ανατροπής, που φανερώθηκαν από τις πρώτες μέρες του Μάη. Τελικά, όλες οι οργανώσεις, είτε μεγάλες είτε μικρές, παρ' όλο που αντιστάθηκαν στη νεανική εξέγερση, σύρθηκαν από αυτήν και την ακολούθησαν, έστω και αν εκ των ένδον δεν έπαψαν να την υπονομεύουν σε κάθε της βήμα, αλλά και όσον αφορά τα πολιτικά διδάγματα που αντλήθηκαν εκ των υστέρων από αυτήν. Αυτό που με εντυπωσίαζε από τις πρώτες μέρες των γεγονότων του Μάη ήταν τα σκυθρωπά και αποφασισμένα για σύγκρουση πρόσωπα των νέων παιδιών, η συνειδητοποίηση της ανάγκης για αυτο-οργάνωση των νέων, ανεξάρτητα από την ιδιαίτερη ένταξη του καθενός, και η καθολική αφοσίωση στην εξέγερση κατά του συστήματος, που αποσπά την ανθρώπινη ουσία όχι μέσω της στέρησης, αλλά μέσω της υλικής ευμάρειας και του καταναλωτισμού. Το θέμα μάς αιφνιδίασε, αλλά και μας έμαθε πολλά, εμάς που προερχόμαστε από την Ελλάδα της μιζέριας και της καταστολής και είχαμε ζήσει σε συνθήκες κάθε άλλο παρά ευμάρειας. Ορισμένοι επιχείρησαν να διαβάλουν τη νεανική εξέγερση με το επιχείρημα ότι δεν ήταν της εργατικής τάξης, αλλά των καλοζωισμένων παιδιών της μεσαίας τάξης. Ομως, από τα μέσα του Μάη, η εργατική τάξη, παρ' όλο που δεν είχε ξεκινήσει αυτή πρώτη, ακολούθησε τη γενικότερη εξέγερση με καταλήψεις των χώρων εργασίας σε ολόκληρη τη Γαλλία. Μια γενικευμένη παλλαϊκή εξέγερση όλων των τάξεων, μέσα σε πνεύμα συναδέλφωσης και αλληλεγγύης χωρίς όρια, κατά του οργουελικού κράτους της επιτήρησης και άλωσης των πολιτών με τη μέθοδο της κατανάλωσης.
Επειτα από 45 χρόνια, οι συνθήκες έχουν αντιστραφεί. Ολο και περισσότεροι άνθρωποι και ιδίως οι νέοι είναι θύματα όχι βέβαια της υπερκατανάλωσης, αλλά της στέρησης, του αποκλεισμού από κάθε κατανάλωση και της αποξένωσης. Η κυρίευση των πολιτών σήμερα δεν διασφαλίζεται πλέον εκ των ένδον μέσω της κατανάλωσης, αλλά όλο και περισσότερο μέσω της μιντιακής παραπληροφόρησης αλλά και της απροσχημάτιστης καταστολής, που προβάλλεται εκβιαστικά ως δήθεν «μονόδρομος». Σήμερα, οι αιτίες για ένα νέο Μάη είναι πολύ περισσότερες και πολύ οξύτερες από ό,τι το 1968. Ωστόσο, εάν αυτό καθυστερεί, αυτό φυσικά δεν οφείλεται σε υποθετικό οργανωτικό ή προγραμματικό έλλειμμα, αλλά στη διεισδυτικότητα του συστήματος παραπληροφόρησης, όπως φυσικά και στη διοργάνωση σε επιστημονικότερες βάσεις της επιτήρησης των πολιτών και της καταστολής. Ομως, εάν το 1968 η υπερβολική ενσωμάτωση απέβη αιτία καταγγελίας του συστήματος, το σημερινό σύστημα παραμένει περισσότερο ευάλωτο, κινδυνεύει πάντα και μάλιστα πολύ περισσότερο από άλλοτε, λόγω της μαζικής παραγωγής των νέων απόκληρων. Μπορεί σήμερα η Ευρώπη να επιλέγει την ύφεση και την κάμψη παραγωγής σε όλους τους κλάδους, όμως ηγείται όλων των περιοχών του κόσμου στον τομέα της παραγωγής ανέργων. Η Ευρώπη δεν χάνει τη θέση της στη δημιουργία κοινωνικών γεγονότων με ιστορική και παγκόσμια εμβέλεια.
ΟΜάης του '68 δίδαξε ότι τα κοινωνικά γεγονότα επέρχονται όταν εδραιώνεται η πεποίθηση ότι κάθε πιθανότητα επανεμφάνισής τους έχει πλέον οριστικά εκλείψει. Η Ευρώπη, με τις σημερινές επιλογές της, εξελίσσεται έτσι ταχύτατα σε πρώτη παγκόσμια εστία κοινωνικών αναταραχών και νεανικών εξεγέρσεων για τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Ευχαριστώ τον φίλο Γ. Δ.
