Τετάρτη 29 Μαρτίου 2023

Η CIA και η «έγχρωμη επανάσταση» στη Γεωργία


Πηγή: MintPressNews, μετάφραση: Θ.Ν.

Τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου, χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους της Τιφλίδας, στη Γεωργία, για να εκφράσουν τη φλογερή αγανάκτησή τους για ένα σχέδιο νόμου που απαιτεί από κάθε ΜΚΟ που δραστηριοποιείται στη χώρα και λαμβάνει πάνω από το 20% των εσόδων της από το εξωτερικό να εγγραφεί ως «ξένος πράκτορας».

Συγκρουόμενοι βίαια με την αστυνομία, γράφοντας αντιρωσικά γκράφιτι σχεδόν σε κάθε διαθέσιμη κάθετη επιφάνεια, φωνάζοντας εξεγερτικά, πολεμοχαρή συνθήματα και επιδεικνύοντας σε περίοπτη θέση τις σημαίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Γεωργίας και της Ουκρανίας, αυτές οι ευρέως μεταδιδόμενες σκηνές συμπληρώνονταν από ένα ατελείωτο σάουντρακ εχθρικών σχολίων από αξιωματούχους της Ε.Ε. και των ΗΠΑ.

Καλώντας τους Γεωργιανούς βουλευτές να «αποσύρουν» το νομοσχέδιο, το διαβόητο γεράκι του πολέμου και επικεφαλής της USAID Σαμάνθα Πάουερ διακήρυξε αναιτιολόγητα ότι ο νέος νόμος «απειλεί σοβαρά το ευρωατλαντικό μέλλον της Γεωργίας και την δυνατότητα των Γεωργιανών να εκπληρώσουν τις δικές τους οικονομικές, κοινωνικές και άλλες προσδοκίες».

Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, Νεντ Πράις, προειδοποίησε απειλητικά όποιον Γεωργιανό βουλευτή τολμήσει να ψηφίσει τον νόμο περί ξένων πρακτόρων, ότι θα είναι προσωπικά υπεύθυνος «για την πιθανή διακινδύνευση του ευρωατλαντικού μέλλοντος της Τιφλίδας». Συνέχισε δηλώνοντας ότι η νομοθεσία «δεν συνάδει» με «το μέλλον που έχουν ορίσει οι [Γεωργιανοί] για τον εαυτό τους και το μέλλον στο οποίο εμείς, ως ΗΠΑ, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να είμαστε εταίροι για να τους βοηθήσουμε να το επιτύχουν».

Η σθεναρή αντίθεση της Ουάσινγκτον στον νόμο περί ξένων πρακτόρων δεν προκαλεί έκπληξη. Χιλιάδες οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και των δικαιωματικών ομάδων στη Γεωργία, έχουν λάβει χρηματοδότηση από το Εθνικό Κληροδότημα για τη Δημοκρατία (NED) και την Αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης (USAID) – της οποίας τυγχάνει να ηγείται τώρα η Πάουερ – τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Οποιαδήποτε μεταρρύθμιση που θα εξέθετε περαιτέρω αυτό το ουδόλως κρυφό αλλά ελάχιστα αναγνωρισμένο ή κατανοημένο γεγονός θα μπορούσε να εγείρει δύσκολα ερωτήματα σχετικά με την ανεξαρτησία αυτών των φορέων και τους σκοτεινούς σκοπούς που εξυπηρετούν ολοένα και πιο πολύ.

Το γεγονός ότι οι οργανώσεις αυτές έχουν συμφέρον να κρατήσουν καλυμμένη τη χρηματοδότησή τους από τις ΗΠΑ αναδείχθηκε περίτρανα από την εμφατική παρουσία τους στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων στην Τιφλίδα. Πολλοί υπάλληλοι των ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από το NED χρησιμοποίησαν επίσης τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να διατυμπανίσουν την αποδοκιμασία τους για την προοπτική να πρέπει να αποκαλύψουν την ξένη χρηματοδότησή τους – παρά το γεγονός ότι οι εργοδότες τους σε ορισμένες περιπτώσεις το κάνουν ήδη εθελοντικά ούτως ή άλλως.

Κατά σύμπτωση, τη στιγμή που οι χιλιάδες συγκεντρωμένοι έξω από το κοινοβούλιο της Τιφλίδας ήταν έτοιμοι να εισβάλουν στο κτίριο, η γεωργιανή κυβέρνηση απέσυρε τις διατάξεις του νόμου για τους ξένους πράκτορες. Τι εξηγεί την ενστικτώδη αποστροφή των διαδηλωτών στο να πρέπει να παραδεχτούν ανοιχτά τη σχέση τους με το NED βάσει νόμου;

Το Ίδρυμα ιδρύθηκε το 1983, αφότου οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ ενεπλάκησαν σε μια σειρά από ενοχλητικά, υψηλής δημοσιότητας σκάνδαλα. Ο τότε επικεφαλής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Γουίλιαμ Κέισι είχε κεντρικό ρόλο στη δημιουργία του. Επιθυμούσε να κατασκευάσει έναν δημόσιο μηχανισμό για τη χρηματοδότηση ομάδων της αντιπολίτευσης, μέσων ενημέρωσης και άλλων αντικυβερνητικών παραγόντων στο εξωτερικό, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως όπλα για την αποσταθεροποίηση και την ανατροπή εχθρικών κυβερνήσεων, που προηγουμένως ήταν αποκλειστικό μυστικό προνόμιο της CIA.

Το NED συνιστά έναν εξαιρετικά ύπουλο, αλλά σχεδόν εξ ολοκλήρου φανερό μηχανισμό με τον οποίο, ανά πάσα στιγμή το επιθυμεί, η αμερικανική αυτοκρατορία μπορεί να θέσει υπό έλεγχο ξένες κυβερνήσεις, αν αυτές παρεκκλίνουν έστω και ελάχιστα από την εγκεκριμένη από την Ουάσιγκτον πορεία σε όλα τα εσωτερικά και εξωτερικά ζητήματα, και, αν χρειαστεί, να τις ανατρέψει εντελώς. Η «Επανάσταση των Ρόδων» της Γεωργίας το 2003 παρέχει μια πρακτική, πραγματική επίδειξη του τρόπου.

Η CIA χρηματοδοτεί γκραφιτάδες

Με την έναρξη της λειτουργίας της, το NED επιδόθηκε αμέσως στην εξόντωση του κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη, υποστηρίζοντας ακτιβιστικά κινήματα όπως η πολωνική Αλληλεγγύη. Ωστόσο, η Γιουγκοσλαβία παρέμεινε πεισματικά αδιαπέραστη από την ανάμειξη της Υπηρεσίας μέχρι την αλλαγή του αιώνα. Τον Δεκέμβριο του 2000, μια έρευνα της Washington Post περιέγραψε με εξαιρετικές λεπτομέρειες πώς μια φαινομενικά αυθόρμητη, λαϊκή εξέγερση που επιτέλους εκδίωξε τον πρόεδρο της χώρας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς δύο μήνες νωρίτερα ήταν στην πραγματικότητα κρυφά χρηματοδοτούμενη και κατευθυνόμενη από τη βιτρίνα της CIA.

Αμερικανοί επαγγελματίες της διαφήμισης, οι οποίοι συνήθως εμπορεύονταν τσίχλες και αναψυκτικά, ανέλαβαν να επινοήσουν πιασάρικα σλόγκαν, κόλπα δημοσίων σχέσεων και άλλες καινοτόμες επικοινωνιακές προσεγγίσεις για την υπονόμευση του Μιλόσεβιτς. Εκτεταμένες δημοσκοπήσεις και αμέτρητες ομάδες εστίασης διεξήχθησαν παρασκηνιακά για να δοκιμαστεί και να τελειοποιηθεί προκαταβολικά και σε πραγματικό χρόνο η στρατηγική της εκστρατείας. Εν τω μεταξύ, δεκάδες υποψήφιοι βουλευτές και ακτιβιστές εκπαιδεύτηκαν υπογείως στην τέχνη του να παραμένουν » προσηλωμένοι στο μήνυμα» για να απαντούν στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων και να αντικρούουν αποτελεσματικά τα επιχειρήματα των υποστηρικτών του Μιλόσεβιτς.

Εκτεταμένη εκπαίδευση και υποστήριξη δόθηκε επίσης στη φοιτητική ακτιβιστική συλλογικότητα Otpor («Αντίσταση» στα σερβικά). Έμαθαν πώς να οργανώνουν απεργίες, να επικοινωνούν δημόσια μέσω συμβόλων, να «ξεπερνούν το φόβο» και να υπονομεύουν την κυβερνητική εξουσία με άλλα αποδιοργανωτικά, μη βίαια μέσα.

Η USAID παρείχε 5.000 δοχεία σπρέι σε ακτιβιστές φοιτητές για να γράψουν γκράφιτι κατά του Μιλόσεβιτς σε όλη τη χώρα, αλλά η Otpor χρησιμοποίησε επίσης «ένα ευρύ φάσμα εξελιγμένων τεχνικών δημοσίων σχέσεων, συμπεριλαμβανομένων των δημοσκοπήσεων, της διανομής φυλλαδίων και της πληρωμένης διαφήμισης» με έξοδα της Ουάσιγκτον. Όλα τα μηνύματά τους αντλούσαν επίσης δεδομένα από δημοσκοπήσεις που χρηματοδοτούσαν οι ΗΠΑ, πράγμα που σήμαινε ότι «κάθε στιγμή ξέραμε τι να πούμε στον κόσμο», καυχιόταν ένας από τους ακτιβιστές της ομάδας.

«Η ιδέα μας ήταν να χρησιμοποιήσουμε το εταιρικό branding στην πολιτική. Το κίνημα πρέπει να έχει ένα τμήμα μάρκετινγκ. Πήραμε ως μοντέλο την Coca-Cola«, αποκάλυψε το 2005 ένας ηγέτης της Otpor.

Συνολικά, δεκάδες εκατομμύρια δολάρια διατέθηκαν τόσο φανερά όσο και κρυφά στην εκστρατεία κατά του Μιλόσεβιτς από τη CIA, το NED, την USAID και άλλες αμερικανικές κυβερνητικές υπηρεσίες, όλα αυτά μέσα σε μόλις ένα χρόνο. Εκείνη την εποχή, ο πληθυσμός της εναπομείνασας Γιουγκοσλαβίας ήταν περίπου 10 εκατομμύρια, πράγμα που σημαίνει ότι, στην πραγματικότητα, διατέθηκαν αρκετά δολάρια ανά πολίτη.

Δεδομένου ότι ο μέσος μηνιαίος μισθός στη χώρα φέρεται να ήταν μικρότερος από 30 δολάρια, η ροή αυτή ήταν πράγματι σημαντική, και οι στρατιώτες της αλλαγής του καθεστώτος στρατολογήθηκαν εύκολα. Αναλογικά και αντίστροφα, θα ισοδυναμούσε με το Βελιγράδι να ξοδεύει δισεκατομμύρια για να επηρεάσει τις αμερικανικές εκλογές – όχι ότι αυτό θα ήταν έστω και στο ελάχιστο νόμιμο ή ανεκτό από την Ουάσινγκτον, φυσικά.

Η επιτυχία και η προβολή της Otpor ήταν τόσο μεγάλη που η ομάδα άρχισε να αναπτύσσει ένα βιντεοπαιχνίδι, το A Force More Powerful. Οι παίκτες θα μάθαιναν πώς να εναντιώνονται σε «δικτάτορες, στρατιωτικούς κατακτητές και διεφθαρμένους κυβερνήτες χρησιμοποιώντας μεθόδους που έχουν επιτύχει σε πραγματικές συγκρούσεις» μέσω 12 ξεχωριστών σεναρίων «εμπνευσμένων από την πρόσφατη ιστορία». Προοριζόταν «για χρήση από ακτιβιστές και ηγέτες μη βίαιων κινημάτων αντίστασης και αντιπολίτευσης», με την ελπίδα ότι τόσο τα μέσα ενημέρωσης όσο και το κοινό θα εκπαιδεύονταν ευρύτερα στην τέχνη της επανάστασης.

Το επαναστατικό εγχειρίδιο της Otpor κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2006 και τα χρόνια που μεσολάβησαν, εξήχθη επανειλημμένα σε όλο τον κόσμο, με την ευγενική χορηγία του NED. Ο πρώτος σταθμός της διεθνούς περιοδείας του ήταν η Γεωργία.

Αρκετά πια…

Βετεράνος του σοβιετικού μηχανισμού και υψηλόβαθμο στέλεχος της γεωργιανής πολιτικής για πολλές δεκαετίες, ο οποίος κυβέρνησε τη χώρα με διακοπές από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, ο Έντουαρντ Σεβαρντνάτζε ήταν μια βασική μεταρρυθμιστική φιγούρα στην κυβέρνηση του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Ως υπουργός Εξωτερικών, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον τερματισμό του Ψυχρού Πολέμου. Μεταξύ άλλων, τερμάτισε τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, έδωσε το πράσινο φως για την επανένωση της Γερμανίας, απέσυρε τον Κόκκινο Στρατό από την Ευρώπη και διαπραγματεύτηκε συνθήκες πυρηνικών όπλων με τις ΗΠΑ.

Από πολλές απόψεις, ο Σεβαρντνάτζε ήταν η επιλογή της Ουάσινγκτον για Πρόεδρος της Γεωργίας, και η άνοδός του στην εξουσία το 1992 ήρθε επιπλέον στο πλαίσιο ενός αιματηρού εμφυλίου πολέμου, ο οποίος έφερε αντιμέτωπο τον ανεπαρκώς εξοπλισμένο στρατό της νεοσύστατης Δημοκρατίας με εξαιρετικά αποφασισμένα και υποστηριζόμενα από τη Ρωσία αποσχιστικά κινήματα στην Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία. Αυτό τον έφερε αμέσως σε σημαντική αντιπαράθεση με το Κρεμλίνο και οι σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Τιφλίδας παρέμειναν γενικά κακές υπό την εξουσία του.

Αντίθετα, απολάμβανε μια εξαιρετικά θερμή σχέση με τις δυτικές κυβερνήσεις. Οι ιδιωτικοποιήσεις μεγάλης κλίμακας που διηύθυνε πλούτισαν Αμερικανούς και Ευρωπαίους ολιγάρχες, ενώ οι αλλαγές στον αστικό κώδικα το 1997 άνοιξαν την πόρτα στη δημιουργία χιλιάδων ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό. Πολύ γρήγορα, η Τιφλίδα έγινε ένας από τους μεγαλύτερους αποδέκτες αμερικανικής οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας οπουδήποτε στον κόσμο. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, ο Σεβαρντνάτζε είχε υπογράψει στρατηγική εταιρική σχέση με το ΝΑΤΟ και είχε καταστήσει σαφή την επιθυμία του να ενταχθεί στην ΕΕ.

Όταν ο Τζορτζ Σόρος επισκέφθηκε την Τιφλίδα για να ιδρύσει ένα τοπικό παράρτημα του Ίδρυματος Open Society το 2000, έγινε δεκτός ως προσωπικός προσκεκλημένος του Σεβαρντνάτζε. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του, συνάντησε επίσης τον τότε υπουργό Δικαιοσύνης της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι, απόφοιτο ελίτ πανεπιστημίων των ΗΠΑ – συμπεριλαμβανομένου του Κολούμπια, όπου σπούδασε με υποτροφία που χρηματοδοτούσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Λίγο αργότερα, ο νεαρός Σαακασβίλι παραιτήθηκε δραματικά από τη θέση του και ίδρυσε ένα πολιτικό κόμμα, το Εθνικό Κίνημα, με την υποστήριξη του Open Society. Η ήδη υπάρχουσα χρηματοδότηση του Σόρος προς τα μέσα ενημέρωσης της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένου του τηλεοπτικού δικτύου Rustavi-2, επίσης εντάθηκε, όπως και η επικριτική δραστηριότητα των εν λόγω μέσων για τον Σεβαρντνάτζε, η οποία πήρε τη μορφή τόσο σατιρικών σκίτσων που παρουσίαζαν έναν απατεώνα πρόεδρο όσο και εντατικών ερευνών για την κρατική διαφθορά. Τον Φεβρουάριο του 2003, ο Σόρος «άρχισε να βάζει τα θεμέλια για την ανατροπή» της κυβέρνησης της Γεωργίας αποφασιστικά, σύμφωνα με την εφημερίδα The Toronto Globe and Mail.

Ο Γεωργιανός ακτιβιστής Giga Bokeria, ιδρυτής του Ινστιτούτου Liberty που υποστηρίζεται από το NED και το Open Society, στάλθηκε για να συναντηθεί με την Otpor. Στη συνέχεια, εκπρόσωποι της Otpor μεταφέρθηκαν αεροπορικώς στην Τιφλίδα, όπου δίδαξαν σε χιλιάδες ανθρώπους πώς να ανατρέψουν ειρηνικά τον Σεβαρντνάτζε και να δημιουργήσουν μια δική τους επαναστατική ομάδα. Γνωστή ως Kmara (στα γεωργιανά σημαίνει «Αρκετά»), δανείστηκε σε μεγάλο βαθμό από το μάρκετινγκ και τα μηνύματα της Otpor. Αμέσως εισέρευσαν σημαντικές χρηματοδοτήσεις από το NED και το Open Society.

Αυτή η χρηματική ένεση βοήθησε το Kmara να αναπτύξει μια ποικιλία προϊόντων και στρατηγικών προεκλογικής εκστρατείας κατά την προετοιμασία των εκλογών του Νοεμβρίου 2003 στη Γεωργία. Τις δέκα ημέρες πριν από την ψηφοφορία, το Rustavi-2 μετέδωσε επανειλημμένα την εκπομπή «Γκρεμίζοντας έναν δικτάτορα», ένα αμερικανικό ντοκιμαντέρ για την ανατροπή του Μιλόσεβιτς.

«Το πιο σημαντικό ήταν η ταινία», σημείωσε αργότερα ένας εκπρόσωπος του Εθνικού Κινήματος. «Όλοι οι διαδηλωτές ήξεραν απ’ έξω την τακτική της επανάστασης στο Βελιγράδι, επειδή είχαν δει την ταινία… Όλοι ήξεραν τι να κάνουν. Ήταν μια αντιγραφή εκείνης της επανάστασης, μόνο πιο ηχηρή».

Τις εκλογές κέρδισε κατά τα φαινόμενα ένας συνασπισμός κομμάτων υπέρ του Σεβαρντνάτζε. Αμέσως – και σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, πριν καν τελειώσει η ψηφοφορία – άρχισαν να κυκλοφορούν τα exit polls που είχε παραγγείλει το NED, σύμφωνα με τα οποία το επίσημο αποτέλεσμα ήταν πλαστό και η αντιπολίτευση είχε, στην πραγματικότητα, κερδίσει ξεκάθαρα. Δεκάδες αντικυβερνητικοί ακτιβιστές από όλη τη χώρα κατευθύνθηκαν προς το κτίριο του κοινοβουλίου της Τιφλίδας, μεταφερόμενοι με λεωφορεία που πλήρωσε η Kmara.

Απ’ έξω, στήθηκαν μεγάφωνα και μια κινηματογραφική οθόνη για να μεταδίδουν το Rustavi-2, τον πιο σημαντικό αναμεταδότη της αντιπολίτευσης του NED, καθώς και πλάνα από τους νεαρούς ηγέτες της διαμαρτυρίας επί τω έργω. Οι πανεθνικές διαδηλώσεις, με επικεφαλής την Kmara, μαίνονταν για εβδομάδες, με αποκορύφωμα στις 23 Νοεμβρίου, με τους ακτιβιστές να εισβάλλουν στο κοινοβούλιο κρατώντας τριαντάφυλλα. Την επόμενη κιόλας ημέρα, ο Σεβαρντνάτζε παραιτήθηκε.

Μια «τρομερά απογοητευτική» επανάσταση

Ο Σαακασβίλι έγινε πρόεδρος τον Ιανουάριο του 2004. Κατά την επόμενη δεκαετία, «απελευθέρωσε» περαιτέρω την οικονομία της Γεωργίας και επιτάχυνε την ιδιωτικοποίηση των εναπομεινάντων κρατικών βιομηχανιών, ηγήθηκε ευρείας κλίμακας προσπαθειών κατά της διαφθοράς και αύξησε τις αμυντικές δαπάνες στο εντυπωσιακό 9,2% του ΑΕΠ.

Αμερικανοί αξιωματούχοι, καθώς και οργανισμοί όπως η Διεθνής Διαφάνεια και η Παγκόσμια Τράπεζα, εγκωμίαζαν τον Σαακασβίλι επειδή έκανε τη Γεωργία μια από τις πιο εύκολες χώρες για να δραστηριοποιηθεί κανείς επιχειρηματικά και επειδή μεγένθυνε την οικονομία κατά 70% από το 2003 έως το 2013, μια περίοδο κατά την οποία το κατά κεφαλήν εισόδημα περίπου τριπλασιάστηκε. Ωστόσο, ακόμη και το περιοδικό Foreign Policy της αμερικανικής αυτοκρατορίας παραδέχθηκε ότι τα αποτελέσματα της «Επανάστασης των Ρόδων» ήταν «τρομερά απογοητευτικά». Οι εκτεταμένες αλλαγές «δεν υλοποιήθηκαν ποτέ» και «η διαφθορά της ελίτ συνεχίστηκε με γοργούς ρυθμούς».

Κατά την αποχώρηση του Σαακασβίλι από την εξουσία, η φτώχεια στη Γεωργία είχε μειωθεί μόνο οριακά και περίπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού εξακολουθούσε να ζει κάτω από το ποσοστό απόλυτης φτώχειας. Επιπλέον, η χώρα δεν ήταν λιγότερο αυταρχική ούτε περισσότερο δημοκρατική. Στην πραγματικότητα, η διακυβέρνησή του ήταν δικτατορική με πολλούς τρόπους που η διακυβέρνηση του Σεβαρντνάτζε δεν ήταν.

Για παράδειγμα, αντικατέστησε τους «υπερπροεδρικούς» θεσμούς με ακόμη πιο συγκεντρωμένους «υπερπροεδρικούς» μηχανισμούς, που του παρείχαν μονομερή εξουσία σε καίριους τομείς. Χρησιμοποιώντας αυτή την εξουσία, ο Σαακασβίλι προσπάθησε να απαγορεύσει τα πολιτικά κόμματα που αντιτίθεντο στην πολιτική του ατζέντα, μεταξύ πολλών άλλων αυταρχικών ελιγμών.

Ακόμη πιο σημαντικά είναι τα ερωτήματα σχετικά με την εμπλοκή του σε διάφορους ύποπτους θανάτους, όπως του πρωθυπουργού Ζαρούμπ Ζβάνια. Είναι γνωστό ότι κατεύθυνε την υπηρεσία ασφαλείας της Γεωργίας να δολοφονήσει αντιπάλους του, όπως τον ολιγάρχη Badri Patarkatsishvili, και με εντολή του, οι φυλακές έγιναν πολιτικοποιημένες εστίες βασανιστηρίων και βιασμών. Ο πληθυσμός των κρατουμένων της χώρας τετραπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του σε 25.000, περισσότερους κατά κεφαλήν από οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό κράτος.

Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του Σαακασβίλι να νοθεύσει τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2012 (προσπάθειες στις οποίες συνέδραμε ενεργά το NED), έχασε την εξουσία και έκτοτε κυβερνά τη χώρα ένας συνασπισμός υπό την ηγεσία του «Γεωργιανού Ονείρου». Οι εγχώριοι επικριτές -συμπεριλαμβανομένου του Shame Network, που χρηματοδοτείται από το NED, το οποίο ήταν στην πρωτοπορία της πρόσφατης εξέγερσης- και οι υπερατλαντικοί υποστηρικτές του Κιέβου κατηγορούν το κόμμα ότι είναι υπέρ του Κρεμλίνου.

Στην πραγματικότητα, όμως, το «Γεωργιανό Όνειρο» πάντα έπαιζε σε μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της ενίσχυσης των δεσμών με τη Δύση, της προώθησης της ένταξης στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ και της διατήρησης πολιτισμένης συνύπαρξης με τη Μόσχα. Αυτό έχει γίνει όλο και πιο δύσκολο να διατηρηθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με τη δυτική πίεση που συνεχώς αυξάνεται προς την Τιφλίδα να επιβάλει κυρώσεις στον πολύ μεγαλύτερο, πλουσιότερο και ισχυρότερο γείτονά της – έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της χώρας μακράν – και να στείλει όπλα στο Κίεβο.

Η κυβέρνηση απέχει μέχρι στιγμής από τα δύο, αν και προσπαθεί να συμμορφωθεί με το καθεστώς κυρώσεων των ΗΠΑ και της ΕΕ και έχει καταδικάσει την εισβολή στον ΟΗΕ. Τον Δεκέμβριο του 2022, ο πρωθυπουργός Ηρακλί Γκαριμπασβίλι ισχυρίστηκε ότι του ζητήθηκε επανειλημμένα από το Κίεβο να ανοίξει ένα «δεύτερο μέτωπο» από τις 24 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους και η άρνησή του δεν αντιμετωπίστηκε με ικανοποίηση.

Η ολοκληρωτική σύγκρουση είναι, όπως είναι λογικό, κάτι που η Τιφλίδα επιθυμεί να αποφύγει, μεταξύ άλλων λόγω της βίαιης περιδίνησης που υπέστη τον Αύγουστο του 2008 στον ρωσογεωργιανό πόλεμο, ο οποίος ξεκίνησε όταν ο Σαακασβίλι, με την ενθάρρυνση των ΗΠΑ, άρχισε να πλήττει θέσεις αμάχων στην Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία. Παρά το γεγονός ότι διήρκεσε μόλις πέντε ημέρες, περίπου 200.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν και εκατοντάδες σκοτώθηκαν.

Μπορεί κανείς να κάνει υποθέσεις σχετικά με το αν το «Γεωργιανό Όνειρο» επιδίωξε ειδικά τον νόμο περί ξένων πρακτόρων για να αποτρέψει την εγκαθίδρυση μιας σπονσοραρισμένης από το NED κυβέρνησης που θα ήταν πιο επιρρεπής στο άνοιγμα ενός «δεύτερου μετώπου» και στην επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία.

Βρε λες να ναι πραξικόπημα;

Για να το θέσουμε ήπια, τα δακτυλικά αποτυπώματα του NED και της USAID ήταν διάσπαρτα παντού στο πραξικόπημα του Μαϊντάν της Ουκρανίας τον Φεβρουάριο του 2014. Σε κάθε στάδιο της «επανάστασης», άτομα και οργανώσεις που χρηματοδοτήθηκαν από τους δύο φορείς είχαν εξέχουσα θέση.

Δύο χρόνια νωρίτερα, ο Oleh Rybachuk, ο οποίος διηύθυνε για χρόνια διάφορες ομάδες της αντιπολίτευσης που χρηματοδοτούνταν από την USAID, πριν από το Μαϊντάν, είχε κάνει πολύ καθαρές τις επαναστατικές του προθέσεις, λέγοντας για την «Πορτοκαλί Επανάσταση» στο Κίεβο μια δεκαετία πριν, «θέλουμε να το ξανακάνουμε αυτό, και νομίζουμε ότι θα το κάνουμε». Τον Μάιο του 2014, ο Τζορτζ Σόρος δήλωσε στο CNN ότι το Ίδρυμά του Open Society Foundation είχε «διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στα γεγονότα» που αφορούσαν το Μαϊντάν.

Ωστόσο, οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης της εποχής για το Μαϊντάν είτε αγνόησαν τον αναμφισβήτητο ρόλο των ΗΠΑ στην υποδαύλισή του είτε απέρριψαν την ιδέα ως ρωσική «παραπληροφόρηση» ή θεωρία συνωμοσίας. Από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση στην Ουκρανία, οι δυτικοί δημοσιογράφοι, έχουν γίνει ακόμα πιο επιθετικοί στην απόρριψη κάθε ισχυρισμού ότι η αναταραχή ήταν οτιδήποτε άλλο εκτός από μια συντριπτικά – αν όχι καθολικά – λαϊκή δημόσια εξέγερση. Τα καθεστωτικά ρεπορτάζ που επαίρονταν για τον ρόλο της Ουάσιγκτον στην ανατροπή του Μιλόσεβιτς, του Σεβαρντνάτζε κ.ά. έχουν προφανώς ξεχαστεί.

Αυτή η μαζική αμνησία μπορεί να οφείλεται σε ένα αυξανόμενο επίπεδο εχθρότητας προς το NED και την USAID σε όλο τον κόσμο και σε κινήσεις κυβερνήσεων -ιδιαίτερα εκείνων με τις οποίες η Ουάσινγκτον έχει ιδιαίτερη εχθρότητα- για τον περιορισμό ή την πλήρη απαγόρευσή τους. Ως εκ τούτου, ο πραγματικός λόγος ύπαρξης και ο τρόπος λειτουργίας τους όχι μόνο δεν είναι πλέον επιθυμητό να προβάλλεται, αλλά πρέπει να αποκρούεται σθεναρά από τους δυτικούς δημοσιογράφους.

Εξάλλου, το να παραδεχτείς ότι αυτό που λένε οι ηγέτες των εχθρικών κρατών είναι αλήθεια δεν γίνεται. Ενδεικτικά, ένα δημοσίευμα του Guardian τον Ιούλιο του 2015 σχετικά με την απαγόρευση του NED εκ μέρους της Μόσχας σύμφωνα με τους νόμους της περί ξένων πρακτόρων, παραδόξως βασίστηκε σε ένα σύντομο απόσπασμα από την ίδια την ιστοσελίδα της οργάνωσης για να περιγράψει τις δραστηριότητές της. Αντίθετα, τον Νοέμβριο του 2004, το ίδιο μέσο δημοσίευσε μια εκτενή αναφορά για το πώς η «Πορτοκαλί Επανάσταση» εκείνης της χρονιάς στην Ουκρανία ενορχηστρώθηκε εξ ολοκλήρου από το NED και την USAID.

Στη σύγχρονη εποχή, οι ισχυρισμοί για ξένη ανάμειξη σε πολιτικά φορτισμένες αναταραχές στο εξωτερικό σχεδόν πάντα αντικρούονται από τα κυρίαρχα ΜΜΕ με αναφορές στη «ανάδειξη της δράσης» και στα «νόμιμα παράπονα» των διαδηλωτών. Στο πλαίσιο της επεισοδιακής αλληλουχίας γεγονότων που διαδραματίστηκε πρόσφατα στην Τιφλίδα, τέτοιες επικλήσεις ηχούν εντελώς έωλες. Είναι εντελώς αδιανόητο να ξεσπά μια τόσο «ιερή αγανάκτηση» για μια συγκριτικά ασήμαντη κανονιστική τροποποίηση, και να ευθυγραμμίζεται απολύτως με τις καταδίκες και τις διακηρύξεις των αξιωματούχων των ΗΠΑ.

Προς το παρόν, πάντως, το έδαφος για την αλλαγή καθεστώτος έχει στρωθεί και πάλι, ενώ οι διαδηλώσεις φαίνεται να αποτελούν απλώς μια προειδοποιητική βολή. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση συνθηκολόγησε τόσο εύκολα αντανακλά σίγουρα την επίγνωση του τρομερού κινδύνου να ξεσπάσει μια γενικευμένη επανάσταση, με την ευγενική χορηγία των χρηματοδοτούμενων από το NED φορέων επί του εδάφους, αν δεν συνθηκολογούσε «με το καλό». Παρότι η αυτοκρατορία εξευμενίστηκε, ωστόσο, αυτή η απειλή δεν έχει απομακρυνθεί καθόλου. Θα παραμείνει ένας καθημερινός, υπαρξιακός κίνδυνος όσο το NED λειτουργεί στην Τιφλίδα.

Ανάρτηση από: https://avantgarde2009.wordpress.com/