Του Γεράσιμου Δεληβορία
Πριν από τριάντα πέντε περίπου χρόνια, αυξήθηκαν οι τιμές του βοδινού κρέατος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αύξηση δεν ήταν μεγάλη, μερικά σέντς όλα κι όλα σε κάθε λίβρα (περίπου μισό κιλό), όμως η αντίδραση των καταναλωτών, κυρίως γυναικών, ήταν άμεση, αυθόρμητη και καταλυτική.
Καθολική αποχή από την αγορά μοσχαρίσιου κρέατος. Ήταν μάλιστα τόσο μεγάλη η συμμετοχή στο μποϋκοτάζ, που οι τιμές όλων των κρεάτων κατρακύλησαν αμέσως και μάλιστα κάτω από τις προηγούμενες, παρασέρνοντας και πολλά άλλα είδη.
Την ίδια πάνω κάτω εποχή, πιθανότατα και την ίδια χρονιά, στις Λαϊκές Αγορές της πατρίδας μας, μανάδες και γιαγιάδες παρακαλούσαν γονατιστές αγέρωχους και ακατάδεχτους μανάβηδες για «λίγες πατάτες σας παρακαλώ, για τα παιδιά!» Κάποια αιφνίδια κακοκαιρία ή κάτι τέτοιο, προκάλεσε προκάλεσε αυτό που οι καθώς πρέπει δημοσιογράφοι αποκαλούν «τεχνητή έλλειψη», της πατάτας στην προκειμένη περίπτωση (στην Κατοχή ο κόσμος το έλεγε μαύρη αγορά). Πανικοβάλλοντας με τη σειρά της τα ανερχόμενα (μέσω των πελατειακών σχέσεων, της διαπλοκής και της φοροδιαφυγής) μεσοστρώματα που αδυνατούσαν να φανταστούν τη ζωή τους χωρίς ένα πιάτο τηγανητές πατάτες στο καθημερινό τους διαιτολόγιο.
Σήμερα, τριάντα πέντε χρόνια από τότε, ακούσαμε από τους εκφωνητές των τηλεοπτικών ειδήσεων, ότι στα γκισέ του Αττικού Μετρό σχηματίστηκαν οι πρώτες «ουρές» επιβατών για την απόκτηση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.
Με το «ηλεκτρονικό εισιτήριο» ασχοληθήκαμε πριν από πέντε μήνες γράφοντας σχετικά:
«Πριν από λίγους μήνες, κυκλοφόρησε ξαφνικά στο Διαδίκτυο η είδηση, πως τα Μέσα Μαζικής Συγκοινωνίας, τα λεωφορεία, το μετρό, ο ηλεκτρικός και τα τράμ, χάνουν τεράστια έσοδα, καθώς μονάχα το ένα τρίτο των επιβατών αγοράζουν και επικυρώνουν εισιτήριο.
Η είδηση δημοσιεύτηκε σε όλες τις «αγωνιστικές» και αντιμνημονιακές εφημερίδες και ιστοσελίδες, πιθανότατα και στις έντυπες. Κανείς από όσους διευθύνουν και γράφουν αυτά τα έντυπα, δεν θεώρησε υποχρέωση του να τεστάρει την είδηση, κάνοντας τον κόπο να μπεί σε ένα λεωφορείο, έτσι για να δεί πως κυκλοφορεί ο απλός κόσμος.
Και ω, του θαύματος! Λίγες μόνον μέρες μετά, μάθαμε πως κάποιοι «επιτήδειοι» τύπωναν και κυκλοφορούσαν πλαστά εισιτήρια για το μετρό και τα λεωφορεία.
Και πάλι κανείς από τους αγωνιστές εκδότες και δημοσιογράφους δεν θεώρησε σκόπιμο να συγκρίνει τα δύο γεγονότα.
Επειδή όμως τα θαύματα πηγαίνουν πάντα πακέτο, ανακοινώθηκε και εφαρμόστηκε στα γρήγορα το ηλεκτρονικό εισιτήριο με την ανάλογη προμήθεια νέων μηχανημάτων, λογισμικού και φυσικά νέων προσλήψεων για την υλοποίηση του νέου συστήματος. Και φυσικά, ό μύθος για τους λαθρεπιβάτες στα λεωφορεία και το μετρό ξεχάστηκε αφού ο σκοπός του είχε επιτευχθεί.» (1)
Η όλη διαδικασία είναι ενδεικτική του πως διαμορφώνεται η «κοινή γνώμη» και πως κυβερνιούνται οι μάζες στις σύγχρονες «αντιπροσωπευτικές» δημοκρατίες. Ο Νόαμ Τσόμσκι έχει γράψει ένα καταπληκτικό σχετικό άρθρο. (2)
Ο σκοπός του κειμένου που προαναφέραμε (1), ήταν αυτός που λέει ο τίτλος του κι έτσι παραλείφθηκαν δύο βασικές παράμετροι, για τις οποίες δεν υπάρχουν στοιχεία, ακόμη τουλάχιστον.
Η πρώτη αφορά την «προμήθεια» (νεοελληνιστί μίζα) που θα πρέπει να καταβλήθηκε για την εγκατάσταση του νέου συστήματος. Κανείς δεν θα παραξενευτεί αν κάποτε βγούν κάποια «άπλυτα» στη φόρα, καθώς είναι γνωστό πως στην Ελλάδα τίποτε δεν κινείται χωρίς το απαραίτητο «λάδι».
Η δεύτερη είναι πιο σημαντική, καθώς η χώρα μας πρέπει να κατέχει την παγκόσμια πρωτιά στην εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Και οι πρωτιές πάντα πληρώνονται ακριβά.
Έτσι η Ελλάδα γίνεται πεδίο εφαρμογής ενός καινούργιου πειράματος. Καθώς το ηλεκτρονικό εισιτήριο υλοποιείται μέσω μιας «έξυπνης» αλλά προσωπικής κάρτας, η εταιρία που θα διαχειρίζεται το σύστημα, θα γνωρίζει τις προσωπικές μετακινήσεις του καθενός. Το πώς και αν θα χρησιμοποιήσει αυτά τα στοιχεία είναι ακόμη άγνωστο.
Εκείνο όμως που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι πως σύντομα θα ακολουθήσουν και άλλες ηλεκτρονικές καταγραφές και «εξυπηρετήσεις», που θα «αγκαλιάζουν» και θα καταγράφουν όλο και περισσότερες πλευρές της καθημερινής μας ζωής. Ήταν να μην γίνει η αρχή.
Το κρίμα και το δυστυχώς είναι πως ένα έθνος Ακριτών, Κλεφτών, Αρματωλών, Ανταρτών και ανυπότακτων ρεμπέτηδων, δεν αντιστέκεται, αλλά αντιθέτως, δείχνει να μετατρέπεται σιγά- σιγά σε έθνος πειθαρχημένων πειραματόζωων.
1) Γ. Δεληβοριάς, «Χορεύοντας με τους μύθους. Η νεκρανάσταση του οικονομισμού» http://blogvirona.blogspot.gr/2017/03/blog-post_48.html#more, 12/3/2017
2) Ν. Τσόμσκι «Ψυχολογία της μάζας και χειραγώγηση της από τα ΜΜΕ»