Του Θανάση Χούπη
Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2025
Τότε που η ΕΟΚΑ τσάκιζε τη βρετανική αεροπορία και το ηθικό των Άγγλων αποικιοκρατών
Του Θανάση Χούπη
Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2025
Η διπλή μηχανή του καθεστώτος
Από τον “Φραπέ” στον "Πιερρακάκη".
Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη
Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου 2025
Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2025
Ο Κυριάκος και οι τρεις ικανότητες
Του Νίκου Σβέρκου
Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2025
«Πως να μιλήσεις για το χώμα σ' αυτούς που λατρεύουν το τσιμέντο;»
- Πώς μιλάς για το χώμα σε έναν άνθρωπο που έμαθε να θεωρεί το φαγητό προϊόν logistics και όχι καρπό;
- Πώς μιλάς για τη γη σε εκείνον που εκπαιδεύτηκε να εμπιστεύεται μόνο το delivery;
- Πως μιλάς για το ελληνικό χώμα σε εκείνον που εκπαιδεύτηκε να λατρεύει την ευρωπαϊκή άσφαλτο;
Τρίτη 9 Δεκεμβρίου 2025
Tι είναι η Ελλάδα τελικά;
Δεν απαιτείται ιδιαίτερη προσπάθεια για την απάντηση. Η Ελλάδα είναι πλέον μια «ολοκληρωμένη» Αποικία της Αμερικής, μια Αμερικανική Αποικία που θυμίζει Πόρτο Ρίκο. Γιατί αυτό είναι ουσιαστικά, το Πόρτο Ρίκο της Ευρώπης. Αυτό επιβεβαιώνεται και με την τελευταία συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ μέσω της Αμερικανίδας Πρέσβειρας για την δημιουργία ενεργειακού κόμβου (Hub) στον Πειραιά όπου το αμερικανικό LNG με την αμέριστη συμπαράσταση του στόλου των Ελλήνων εφοπλιστών θα εφοδιάζει την Ουκρανία του γνωστού Ζελένσκυ στον πόλεμο του ΝΑΤΟ εναντίον της Ρωσίας.
Καμμιά μεταπολεμική κυβέρνηση δεν έφερε την χώρα σε τέτοιο επίπεδο γλοιώδους αμερικανοφιλίας και Αμερικανοδουλείας όσο η σημερινή, χωρίς φυσικά να απαλλάσσονται των ευθυνών τους και όλες οι προηγούμενες Κυβερνήσεις. Η Ελλάδα μετατράπηκε από χώρα σε χώρο όπου σταθμεύουν όλες οι στρατιωτικές και οικονομικές δυνάμεις των ΗΠΑ αλλά και των υπολοίπων Νατοϊκών χωρών μεταλλάσσοντας το προφίλ και την εικόνα της χώρας «επί το αμερικανικότερον» αλλά και «επί το δουλοπρεπέστερον». Μια χώρα με ένδοξο παρελθόν έχει «μετασχηματισθεί» σε απέραντο εργοστάσιο παραγωγής δουλοπρεπών και γραικύλων πολιτικών, επιχειρηματιών αλλά και σημαντικών στρωμάτων του ελληνικού λαού. Ο όρος Graeculus του Κικέρωνα επανήλθε –ουσιαστικά ποτέ δεν λησμονήθηκε στην χώρα μας– και το είδος των Graeculi κοντεύει να λάβει τις ποσοτικές και ποιοτικές διαστάσεις ενός ολοκλήρου έθνους.
Ας παρατηρήσουμε χαρακτηριστικά του νεοελληνικού χαρακτήρα και μαζικής ψυχολογίας των τελευταίων 30-40 ετών.
Ο Νεοέλληνας γίνεται «εισαγόμενος, εξηρτημένος ρευμάτων εισαγωγής» κλπ. χωρίς χώρο εγχώριας παραγωγής και αναπαραγωγής. Η μείωση έως παντελής εξαφάνιση της εγχώριας παραγωγής ανέβασε στα ύψη την «εισαγωγή» όχι μόνο σαν όρο οικονομικής επιβίωσης και «φαντασιακής κατανάλωσης» αλλά σαν έννοια ταυτισμένη με την ύπαρξη αυτής της χώρας. Η Ελλάδα δεν υπάρχει πάρα μόνο σαν εισαγόμενη, δεν «πανηγυρίζει» παρά μόνο για «διαφημιστικές καμπάνιες» που δεν έχουν την παραμικρή σχέση με την πραγματικότητα όπως π.χ. οι σιδηρόδρομοι και γενικότερα είναι η χώρα που μονίμως «ζει τον μύθο της», τρέφεται από τα ψέματά της που τα καταναλώνει με επτά μασέλες και θεωρεί την φαντασία σαν την βασικότερη συνιστώσα της ζωής. Όχι την πραγματικότητα αλλά την φαντασία θεωρούν σαν θεμελιακή συνιστώσα της ζωής οι Νεοέλληνες, από αυτήν τρέφονται, σε αυτήν στρέφονται. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, εάν δεν στραφούν στην πραγματικότητα για να την αλλάξουν, να θεωρήσουν το τέλος τους ως προδιαγεγραμμένο με μαθηματική ακρίβεια.
Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2025
Κινδυνεύει η γλώσσα μας;
Του Γιώργου Ηλ. Τσιτσιμπή
Μέρες που είναι αρχίζουν
να κατακλύζονται, δημόσιοι και ιδιωτικοί χώροι, από ξενόγλωσσες ευχές: Merry Christmas, Happy New Year, Santa Claus, Many Years και πάει λέγοντας. Η χώρα μας, αστικά
κέντρα και ύπαιθρος, γίνεται «ευρωπαϊκή»!
Δεν είναι όμως μόνο η περίοδος των εορτών. Όλο και πιο συχνά,
σε διάφορους ελληνικούς διαλόγους, μειώνονται αισθητά, αριθμητικά και ποιοτικά,
οι ελληνικές λέξεις.
Δεν μιλάμε για ορολογίες που ίσως είναι απαραίτητες ή έχουν
μια λειτουργικότητα στον λόγο, όπως στην τεχνολογία ή σε κάποιο εξειδικευμένο
περιβάλλον, αλλά για απλή και ανόητη
αντικατάσταση λέξεων από ξενόγλωσσες. Στις συντροφιές των νέων, αυθωρεί και
παραχρήμα, είναι έντονη αυτή η γλωσσική έκπτωση. Τα τελευταία χρόνια, γενικεύεται
και σε άλλες ηλικιακές ομάδες.
Φορείς αυτού του γλωσσικού ξεπεσμού και φτωχοποίησης της
ελληνικής είναι, κυρίως, η τηλεόραση συνεπικουρούμενη από το διαδίκτυο. Οι
τηλεοπτικές εκπομπές (όλων των καναλιών) με ξενόγλωσσους τίτλους όλο και
αυξάνονται (The chase, Buongiorno, Prime Time, Happy Day, The Voice of Greece, Breakfast at Star … , ακόμα και οι ειδήσεις έγιναν News). Διάφοροι δημοσιογράφοι, εσχάτως και πολιτικοί, μας μιλάνε
στην «μητρική» τους. Σταματάνε για break, διοργανώνουν panel, κάνουν face control, battles και συνεχίζουν ακάθεκτοι. Ακόμα και για τον Τσίπρα μας
ενημερώνουν ότι έκανε rebranding!!! Ας μην αναφερθούμε στα αθλητικά (συγγνώμη
στα sports) και κυρίως στο μπάσκετ. Μάλλον νομίζουν ότι απευθύνονται σε
αγγλόφωνους! Δεν θέλουμε να δαιμονοποιήσουμε κάτι αλλά προς τι αυτή η υπερβολή;
Γίνεται κατανοητό πως αναφερόμαστε στην γλώσσα της καθημερινότητας, της κοινωνίας. Όχι πως η εκπαίδευση είναι άμοιρη ευθυνών. Συνδέεται άμεσα. Από κει πρέπει να ξεκινάμε, όπως σε όλα άλλωστε. Δεν θα έπρεπε το Υπουργείο να δώσει προτεραιότητα στην ετυμολογία, την σύνθεση και παραγωγή λέξεων, και όχι στις συνταγές, για να μπορέσουν τα παιδιά να καταλάβουν και να αγαπήσουν την γλώσσα; Αν δεν αποκτήσουν γλωσσική συνείδηση, πώς θα την σεβαστούν και θα την προστατέψουν; Δυστυχώς, και στην εκπαίδευση τα οργανωμένα σχέδια γίναν projects!!!
Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2025
Για την τεχνοφεουδαρχία
Του Ευάγγελου Κοροβίνη
Κατά το πόνημα του Γ. Βαρουφάκη «Μιλώντας στον πατέρα μου. Μια εισαγωγή στην τεχνοφεουδαρχία» (Εκδόσεις Πατάκη) ο κόσμος σήμερα ολισθαίνει προς ένα οικονομικό σύστημα πιο ιεραρχικό και εκμεταλλευτικό από το καπιταλιστικό. Η μετάλλαξη του καπιταλισμού σε τεχνοφεουδαρχία διέψευσε τις ελπίδες ότι η οργανωμένη εργασία θα νικούσε τον καπιταλισμό. Αντί του σοσιαλισμού ο κόσμος οδεύει πλησίστια προς μια ψηφιακή εκδοχή της φεουδαρχίας.
Ο Βαρουφάκης θεωρεί ότι η επελαύνουσα τεχνοφεουδαρχία διέπεται από παρόμοια λογική με αυτήν της παραδοσιακής φεουδαρχίας. Κύρια χαρακτηριστικά της τελευταίας υπήρξαν η ιεραρχική δομή της κοινωνίας, οι δεσμοί αλυσιδωτής εξάρτησης μεταξύ αρχόντων και υποτελών και ένα αγροτικό οικονομικό σύστημα στα πλαίσια του οποίου οι υποτελείς χωρικοί τίθενται υπό την προστασία των ισχυρών γαιοκτημόνων, με αντάλλαγμα τον πλήρη έλεγχο της ζωής και της εργασίας των και τις υπέρογκες κρατήσεις από την παραγωγή της σοδειάς τους. Στην συνέχεια της παρουσίασης του βιβλίου του Γ. Βαρουφάκη θα αναδειχθούν σταδιακά αρκετές ομοιότητες μεταξύ της παραδοσιακής και της σύγχρονης φεουδαρχίας.
Το τεχνοφεουδαρχικό κεφάλαιο απαρτίζεται, λοιπόν, από απέραντες φάρμες διακομιστών (των περίφημων servers), από πύργους ελέγχου κινητής τηλεφωνίας, αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης, από παντοειδές λογισμικό και από αμέτρητες χιλιάδες χιλιόμετρα οπτικών ινών. Το κεφάλαιο αυτό λειτουργεί κατά εντελώς διαφορετικό τρόπο από το παραδοσιακό κεφάλαιο. Οι υποδομές και οι μηχανές του κατ’ αρχάς δεν παράγουν προϊόντα αλλά τροποποιούν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Καθορίζουν τι επιθυμούμε και μας το πουλάνε παρακάμπτοντας τις κλασικές καπιταλιστικές αγορές. Ο εξοπλισμός του τεχνοφεουδαρχικού κεφαλαίου μας οδηγεί επιπλέον να το εμπλουτίζουμε με την δωρεάν εθελοντική εργασία μας (με κάθε ανάρτηση σχολίου,βίντεο,κριτικής και φωτογραφίας από μέρους μας). Το τεχνοφεουδαρχικό κεφάλαιο επιτηρεί επίσης στενά και εντατικοποιεί την μισθωτή εργασία στους χώρους δουλειάς.
Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 2025
Άλλο πράγμα η βροχή στο Κολωνάκι, κι άλλο στη Μάντρα
Του Στάθη Σταυρόπουλου
Νερό SOS
Άλλο πράγμα η βροχή στο Κολωνάκι, κι άλλο στη Μάντρα. Η οπουδήποτε αλλού…
Η διαχείριση των υδάτων, ομβρίων, ύδρευσης και άρδευσης είναι μια ακόμα πονεμένη ιστορία στην Ελλάδα. Επί πολλές δεκαετίες.
Όλοι ξέρουν τι θα έπρεπε να έχει γίνει, και διαρκώς γίνεται το αντίθετο.
Γιατί; Όπως ακριβώς για τα φράγκα.
Πρώτα απ’ όλα το μπάζωμα. Από το κράτος, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους εκμαυλισμένους πολίτες.
Η έννοια “κοινή ωφέλεια” έχει απαληφθεί από τον δημόσιο λόγο και την κυβερνητική πολιτική πολλών κυβερνήσεων.
Τώρα όμως έχει φτάσει (και σ’ αυτό το ζήτημα) ο κόμπος στο χτένι.
Κι αρχίζει περί τα ύδατα ο χορός που χορεύτηκε για την ενέργεια και τόσα άλλα. Ο χορός της ιδιωτικοποίησης.
Μπλόκα: Η Ελλάδα μπροστά στον καθρέφτη… Από Σύνταξη -6 Δεκεμβρίου, 2025
Το editorial του Δρόμου της Αριστεράς που κυκλοφορεί
Ένα μεγάλο κύμα διαμαρτυρίας και οργής απλώνεται σε ολόκληρη τη χώρα. Μια σημαντική παραγωγική ομάδα (κοινωνικό στρώμα, τάξη κ.λπ.) αποκτά ορατότητα μέσα από τον αγώνα στα μπλόκα. Όχι, δεν είναι οι συνηθισμένες διαμαρτυρίες που γίνονταν κάθε χρόνο για συγκεκριμένα οικονομικά αιτήματα που είχαν μια αρχή και ένα τέλος πάνω-κάτω προδιαγεγραμμένα. Τότε που κάθε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης δήλωνε πως «οι πόρτες του γραφείου είναι πάντα ανοικτές για διάλογο», και κάποια στιγμή «λύνονταν» τα μπλόκα…
Τώρα αναβλύζει οργή. Είναι αγώνας για επιβίωση μιας ολόκληρης κοινωνικής παραγωγικής κατηγορίας. Είναι κραυγή απόγνωσης ολόκληρης της περιφέρειας που βουλιάζει. Είναι θυμός επειδή, όπως λένε, «θερίζουμε σιτάρι και σέρνουν Φεράρι». Επειδή το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ δείχνει ένα σύστημα βουτηγμένο στη διαφθορά. Επειδή βγαίνει εύκολα το συμπέρασμα ότι ο αγροτικός κόσμος και η περιφέρεια είναι υπό διωγμό. Δεν έχουν θέση στην «Ελλάδα-κόμβο». Επειδή οι ελίτ, τα «τζάκια», πολιτικά και οικονομικά, αδιαφορούν για την καταστροφή της αγροτικής οικονομίας, εφαρμόζοντας όλες τις ντιρεκτίβες/ποσοστώσεις/αλλαγές στις καλλιέργειες που επέβαλλε η Ε.Ε. επί δεκαετίες.
Υπάρχει και ένα άλλο ποιοτικό στοιχείο: Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι έχουν τη συμπαράσταση του ελληνικού λαού στον αγώνα τους. Επειδή όλοι αντιλαμβάνονται πως χώρα που δεν παράγει, δεν μπορεί να σταθεί∙ πως δεν στέκεται χώρα που δεν νοιάζεται για τη διατροφική της αυτάρκεια (ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ελλάδας θα μπορούσαμε να έχουμε διατροφική αυτάρκεια, αν φυσικά στηρίζονταν ο πρωτογενής τομέας κεντρικά, αντί να αφεθεί να διαλύεται). Ακόμα και συμβολικά π.χ. οι ταξιτζήδες που είναι σε κινητοποίηση στάθηκαν στο πλευρό των αγροτών.
Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2025
Παραδείγματα Αποβλάκωσης και Ηλιθιοποίησης της Κοινωνίας
Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2025
2ο Συνέδριο για το Υπαρξιακό Πρόβλημα της χώρας: Γεγονός μεγάλης σημασίας, ως ορίζοντας δυνατοτήτων
Του Ρούντι Ρινάλντι
Την περασμένη εβδομάδα, για τρεις μέρες (Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή) πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα –με πολύ μεγάλη επιτυχία– το 2ο Συνέδριο για το Υπαρξιακό Πρόβλημα της χώρας με γενικό τίτλο «Η Ελλάδα που χάνεται… Η Ελλάδα που θέλουμε!».
Εκατοντάδες άνθρωποι παρακολούθησαν άμεσα τις εργασίες του στην Λεόντειο Σχολή Αθηνών, και χιλιάδες διαδικτυακά σε όλη τη χώρα αλλά και στο εξωτερικό. 6 θεματικές ολομέλειες, 2 ζώνες ομιλιών και 9 εργαστήρια αποτέλεσαν τη διάρθρωση του Συνεδρίου. Συνολικά έγιναν 76 ανακοινώσεις και παρουσιάσεις ενώ η συμμετοχή, οι ερωτήσεις και ο διάλογος μέσα στις εργασίες του Συνεδρίου κατέδειξαν ένα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από όσους πήραν μέρος. Θέλω όμως με το σημείωμα αυτό –που δεν είναι απολογισμός του Συνεδρίου– να σταθώ σε ορισμένα ποιοτικά στοιχεία που αναδεικνύει αυτό το εγχείρημα.
Η ιδιαίτερη «στιγμή» του Συνεδρίου
Το συνέδριο έγινε σε μια «στιγμή» ιδιαίτερη για τη χώρα και την κοινωνία. Έγινε σε μια «στιγμή» ειδική και σε γνώση όλων που πήραν μέρος σε αυτό. Μια στιγμή ιδιαίτερης υποβάθμισης και υπαρξιακής κρίσης χώρας και κοινωνίας: στιγμή που οι λέξεις Τέμπη – ΟΠΕΚΕΠΕ – Κίμπερλι αποδίδουν αρκετά ανάγλυφα το τι συμβαίνει. Είναι όμως και στιγμή αγωνίας, περίσκεψης, αναζήτησης· κυρίως αγωνίας και αναμονής μιας ελπίδας ή μιας ηλιαχτίδας μέσα σε ένα εξαιρετικά νοσηρό περιβάλλον που καταργεί κάθε σκέψη για καλύτερη ζωή και για κοινωνικότητα· για συλλογική αντιμετώπιση των μεγάλων ζητημάτων που μας περικυκλώνουν και υποβαθμίζουν τις ζωές και την υπόσταση της χώρας και τον αναγκαίο σεβασμό της προσωπικότητας και μοναδικότητας του καθένα και καθεμιάς.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον –κι ας προσθέσουμε μια άθλια πολιτική ζωή και κομματική πραγματικότητα– ευτελισμού και απογοήτευσης, γίνεται ένα Συνέδριο που μοιάζει σαν όαση σε άνυδρο και έρημο τοπίο. Κυριολεκτικά.
Οφείλουμε να χτυπήσουμε το κακό στη ρίζα του ...
Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2025
Ο εργαζόμενος Θεός και η διαπολιτισμικότητα
Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου
Η Σύνοδος της Νικαίας τόλμησε κάτι που μοιάζει επαναστατικό. Διατύπωσε την πίστη με την φιλοσοφική γλώσσα της εποχής της και της κοινωνικής συνάφειάς της. Τόλμησε δηλαδή να εκφράσει την πίστη χρησιμοποιώντας έναν όρο ο οποίος δεν βρίσκεται στην Αγία της Γραφή, τον όρο «ομοούσιος». Με αυτόν δήλωσε ότι ο Υιός –ο οποίος και ενανθρώπησε– είναι της ίδιας ουσίας με τον Πατέρα. Είναι δηλαδή Θεός και όχι δημιούργημα. Πράττοντας έτσι η Σύνοδος χρησιμοποίησε τα ελληνικά εννοιολογικά εργαλεία, την οντολογικά σκέψη δηλαδή, η οποία καταπιάνεται με το «είναι», την «ουσία», την «υπόσταση».
Η γλωσσική αυτή καινοτομία της Συνόδου δεν ήταν παρά εφαρμογή της πίστης σε Θεό σαρκωθέντα. Η ενανθρώπηση (δηλαδή το ότι ο Θεός έγινε και παραμένει για πάντα άνθρωπος – κι όχι ότι απλώς έκανε ένα πέρασμα από την ζωή των ανθρώπων) συνεπάγεται την πρόσληψη του πλήρους ανθρώπου. Είναι θεμελιώδες χριστιανικό αξίωμα το ότι, όποτε ο Θεός μιλάει στον άνθρωπο, μιλάει την γλώσσα του εκάστοτε συνομιλητή του, άρα όλες τις ανθρώπινες γλώσσες, κι όχι κάποια θεϊκή ιδιόλεκτο ή μια και μόνο ιερή γλώσσα. Αυτό σημαίνει ότι αναγνωρίζεται η δημιουργική ικανότητα και ευθύνη του ανθρώπου να διατυπώνει το νόημα (το οποίο σύμφωνα με την χριστιανική πίστη αποκαλύπτει ο Θεός) με τους δικούς του γλωσσικούς τρόπους, ποικίλους από τόπο σε τόπο και από εποχή σε εποχή. Η δυναμική δηλαδή της ενανθρώπησης συνεχίζεται μέσα στην ιστορία και μέσα στην πολυπολιτισμικότητα.
Η πρόσληψη ειδικά της ανθρώπινης βούλησης και της δημιουργικότητας οδηγεί σε θετική στάση απέναντι στους πολιτισμούς. Σε στάση ανταμώματος, σεβασμού και αποδοχής των πολιτισμών ως νέας σάρκας του σαρκωμένου Χριστού. Κάτι ολότελα διαφορετικό από το αποικιοκρατικό πνεύμα και τον πολιτισμικό ιμπεριαλισμό, αλλά και διαφορετικό από την ειδωλοποίηση κάθε πολιτισμού. Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής τέσσερις αιώνες μετά την Νίκαια έγραψε εμβληματικά ότι ο Υιός του Θεού, όντας Θεός ο ίδιος, επιθυμεί να πραγματώνεται πάντα και παντού το μυστήριο της ενανθρώπησής του.
Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2025
Η Ιθάκη του Τσίπρα και η γοητεία της Κίρκης
Του Θανάση Σκαμνάκη
Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2025
Χωρίς προφάσεις, χωρίς όρια
Διαλυμένα κράτη, υποτακτικοί ηγέτες και ατελείωτοι πόλεμοι
Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2025
Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2025
Κυκλοφοριακό: Αφήνουν την Αθήνα να γίνει αβίωτη
Το έγκλημα που συντελείται σε βάρος της κοινωνίας δεν έχει να κάνει μόνο με την ακρίβεια, την υπερεργασία δίχως εργασιακά δικαιώματα με πενιχρές αμοιβές, τον περαιτέρω πλουτισμό των ολίγων, την φτωχοποίηση των πολλών, την υποβάθμιση της Υγείας, της Παιδείας και κάθε τομέα κοινωνικής πρόνοιας. Εχει να κάνει με την υποβάθμιση κάθε πτυχής της καθημερινής ζωής των πολιτών. Δεν είναι μόνο το άγχος για το πως θα βγει οικονομικά η επόμενη ημέρα, είναι και ο καθημερινός Γολγοθάς όλων των Ελλήνων, και πολύ περισσότερο των «συνωστισμένων» στην Αττική, του 50% των Ελλήνων που ζει στο 2,9% της έκτασης της χώρας, πως θα επιβιώσουν μέσα σε μια άκρως αφιλόξενη πρωτεύουσα.
Μια πόλη, που, ούτως ή άλλως αναπτύχθηκε στην άκρως προβληματική βάση από τη μετεμφυλιακή εποχή της «αντιπαροχής» του Κωνσταντίνου Καραμανλή, σήμερα έχει γίνει αβίωτη. Και πως να μην συμβεί αυτό, όταν στα σχεδόν πέντε εκατομμύρια κατοίκους του λεκανοπεδίου, προστίθενται κάθε χρόνο άλλα εννέα εκατομμύρια τουρίστες, με αυξητική τάση στα 10 εκατομμύρια! Κατ΄ αντιστοιχίαν, καμία πόλη δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα με τέτοιους αριθμούς. Ως εκ τούτου, άλλωστε, και οι τεράστιες αντιδράσεις που υπάρχουν σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις για τον υπερτουρισμό.
Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2025
«Δημοκρατορία»: Η δικτατορία των democrats (Το Ιδιωτικό κατά του Δημοσίου)
Της Μαρίας Μαγγιώρου
Ι. «Γυμνή Μετάβαση»: Μεταβήκαμε, από την Πολιτική, στο γυμνό Ιδιωτικό
Το Συνέδριο, επειδή είναι επιστημονικό και πολιτικό, κινδυνεύει και από τις επιστημονικές και από τις πολιτικές προκαταλήψεις. Από τη μια μεριά, ο θετικισμός αντικαθιστά την κοινωνική αλήθεια με εμπειριστικά δεδομένα και από την άλλη, ο πραγματισμός την αντικαθιστά με βεβαιότητες δομής. Έτσι, λόγω «ορθολογικότητας», τα κοινωνικο-πολιτικά φαινόμενα παραμένουν αόρατα. Επιπλέον, ο στόχος του Συνεδρίου για «τεκμηρίωση» δεν μας γλυτώνει από την αντίληψη της ιστορίας ως «προόδου». Αναμένεται λοιπόν να αναπαραχθεί η κυρίαρχη-συστημική θέση περί «κρίσης της πολιτικής» σαν να περνάνε απλώς κρίση οι θεσμοί και περί «λαϊκισμού» σαν να είναι δικτατορία η «δημόσια σφαίρα» (η πολιτική εξουσία) και δημοκρατία η «ιδιωτική σφαίρα» (η αγορά).
Δεδομένου ότι τα ιστορικο-κοινωνικά πισωγυρίσματα και προπαντός ο θάνατος αποτελούν ταμπού για τη Δύση, η λέξη κρίση πάει κι έρχεται σαν να μην αφορά το σημείο που δείχνει προς ένα πιθανό τέλος. Κρίση της πολιτικής είχαμε όταν μιλούσαμε για διαπλοκή, σήμερα, η άλωση του Δημόσιου από το Ιδιωτικό έχει ολοκληρωθεί. Κρίση είχαμε όταν υψώθηκε το πολεμικό λάβαρο που έγραφε «δεν υπάρχει κοινωνία», σήμερα, απλώς δεν υπάρχει «κοινωνικό κράτος».
Επίσης, κρίση δικαιοσύνης είχαμε στο ξεκίνημα της παγκοσμιοποίησης, τότε που το «κράτος δικαίου» άρχισε να ξηλώνεται για να μπει τέλος στους κανονισμούς που αφορούσαν το Ιδιωτικό (deregulation), για να ισχύει μόνο το «εθελοντικό δίκαιο» (softlaw). Τελικά, έληξε η συναίνεση του 17ου αιώνα, με την οποία καθιερώθηκε το «σύστημα Κρατών» της διεθνούς κοινότητας, με αποτέλεσμα να καταλυθεί το διεθνές δίκαιο και η «γεωπολιτική» να καταστήσει γεωγραφικούς χώρους τις χώρες. Αλλά και σε εθνικό επίπεδο έληξε ο ιστορικός συμβιβασμός του 19ου αιώνα, ο οποίος επέτρεψε την ύπαρξη των Εθνών-Κρατών. Δεν υπάρχει κυβερνητική εξουσία χωρίς κράτος, η «διακυβέρνηση» είναι ιδιωτική εξουσία για τα ιδιωτικά συμφέροντα, δεν είναι πολιτική εξουσία για τα συμφέροντα του λαού.
Η δικτατορία του Ιδιωτικού χρησιμοποιεί τους πολιτικούς θεσμούς έχοντας καταστήσει τη «διακυβέρνηση» έναν τύπο mafiamanagement. Εμείς όμως συνεχίσουμε να νομίζουμε πως δεν αλλάζει το νόημα με την αλλαγή της λέξης, όπως νομίζουμε ότι είναι κοινωνία των πολιτών η ιδιωτική civilsociety των ΜΚΟ.
Κρίση πολιτικής είχαμε όταν η «σφαίρα του Ιδιωτικού» πάλευε να ξεφορτωθεί τη «σφαίρα του Δημοσίου» μαζί με τη δορυφορική της «σφαίρα της Κοινωνίας». Αφής στιγμής η Πολιτική και η Κοινωνία εξαερώθηκαν, βιώνουμε την απώλειά τους, όχι την κρίση τους. Κρίση θεσμών είχαμε κατά το πέρασμα στη μεταβιομηχανική κοινωνία. Πάει καιρός που οι τράπεζες μεταμορφώθηκαν, από ιδρύματα/θεσμούς για την «κοινωνική ανάπτυξη», σε χρηματοπιστωτικό καζίνο. Το ίδιο το κράτος δεν υπηρετεί πια την κοινωνία αλλά τον τζόγο των αγορών. Οι κυβερνήσεις έγιναν υπηρετριούλες της Αγοράς, του Ιδιωτικού.
Η Ευρωπαϊκή Διάσταση της Κρίσης των Πολιτικών Συστημάτων: Η Γαλλία και η Ελλάδα ως Παραδείγματα
Της Μαρίας Δεναξά
Η Ευρώπη, ως χώρος πολυπολιτισμικής συνύπαρξης και κοινών θεσμών, βιώνει τα τελευταία χρόνια μια βαθιά κρίση των πολιτικών συστημάτων της.
Αυτή η κρίση δεν περιορίζεται μόνο σε εθνικά σύνορα. Για εκείνους που οι ευρωπαϊκές χώρες αποτελούν το βασικό πεδίο αναφοράς τους -δηλαδή το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζουν και εργάζονται- είναι εύκολο να διακρίνουν, από την Ελλάδα έως τη Γαλλία κι από τη Γερμανία και την Ιταλία μέχρι την Πορτογαλία, τη διογκούμενη δυσπιστία των πολιτών απέναντι στους πολιτικούς, απέναντι στους θεσμούς, αλλά και απέναντι στην ίδια την ικανότητα των δημοκρατιών μας να ανταποκριθούν στα ολοένα σοβαρότερα και αυξανόμενα προβλήματα των κοινωνιών.
Κι αυτό γιατί, τις τελευταίες δεκαετίες, δεν έχουμε να κάνουμε με κυβερνήσεις που υπηρετούν το κοινό συμφέρον. Υπηρετούν το δικό τους και σε πολλές περιπτώσεις ξένα συμφέροντα, υπό την καθοδήγηση των ταγών της παγκοσμιοποίησης και την εποπτεία των Βρυξελλών, που λειτουργούν ως θερμοκήπιο της διαπλοκής και της θεσμικής αυθαιρεσίας.
Παρά τις μεγάλες διακηρύξεις και τα μεγάλα λόγια της Ένωσης με τα οποία γαλουχηθήκαμε, στις μέρες μας οι μάσκες έχουν πέσει. Το ευρωπαϊκό διευθυντήριο, ένας λαβύρινθος γραφειοκρατίας και εξουσίας, διακρίνεται για τον αυταρχισμό και τη διαφθορά του και κανένας ηγέτης ευρωπαικής χώρας δεν φαίνεται πρόθυμος να αντιμετωπίσει ουσιαστικά αλλά ούτε και να αντισταθεί.
Η Γαλλία, που άλλοτε παρουσιαζόταν ως ισχυρή κεντρική δύναμη της Ένωσης, σήμερα δείχνει να ταλαντεύεται ανάμεσα στην ακροδεξιά και την αποσύνθεση του παραδοσιακού πολιτικού της ιστού, ο οποίος κάποτε ήταν σεβαστό παράδειγμα. Η Ελλάδα, από την άλλη, παρά τα δεινά της, δείχνει να μην μαθαίνει από τα λάθη της και συνεχίζει να κουβαλά τις πληγές και τις παθογένειες ενός πολιτικού συστήματος που ουδέποτε αναγεννήθηκε πραγματικά από την μεταπολίτευση έως σήμερα.
Η κρίση των πολιτικών συστημάτων στη Γαλλία, την Ελλάδα και ευρύτερα στην Ευρώπη, οξύνθηκε μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και ενισχύθηκε από μεταγενέστερα γεγονότα: τη μεταναστευτική κρίση, την πανδημία COVID-19, απο τις αυστηρές δημοσιονομικές απαιτήσεις, τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας. Αυτά τα γεγονότα λειτούργησαν ως η αφορμή και η δικαιολογία για μια πρωτοφανή «καταλήστευση» και φτωχοποίηση, με κάθε τρόπο, των κοινωνιών μας υλική, πνευματική, ηθική και, πάνω απ’ όλα, πολιτική.
Ο μπάρμπα Σαμ, οι δεδομένοι της Αθήνας και οι 40 κλέφτες του Κιέβου!
Στην εκπομπή του «Ιδεοχώρου», ο Δημήτρης Λιάτσος και ο καλεσμένος του, οικονομολόγος και πολιτικός επιστήμων, Ηλίας Παπαναστασίου, συζητούν με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη του Ζελένσκι στην Αθήνα και την υποδοχή του από τον Ελληνα πρωθυπουργό και τη νέα πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα. Επίσκεψη, εν μέσω πολύ σοβαρών αποκαλύψεων διαφθοράς στην Ουκρανία που «δείχνουν» απευθείας ως υπαίτιους τον ίδιον και το περιβάλλον του.
























