Κυριακή 26 Μαΐου 2013

Μάης '68. Μαρτυρίες των Κώστα Βεργόπουλου και Νίκου Κούνδουρου

Αυθόρμητο ξέσπασμα

Του Κώστα Βεργόπουλου

Ο Μάης του '68 δεν οργανώθηκε από καμιά πολιτική ούτε κομματική οργάνωση. Ηταν ένα αυθόρμητο ξέσπασμα από τα βάθη της γαλλικής κοινωνίας, που υπερέβαινε τις οργανώσεις, είτε μεγάλες και γνωστές είτε, ακόμη περισσότερο, μικρές αριστερίστικες ομαδοποιήσεις που ανθούσαν τότε. Ενώ εκ των άνω το πολιτικό κλίμα ήταν εφησυχαστικό και η γαλλική κοινωνία θεωρούνταν ότι βρισκόταν σε νάρκωση και πλήξη, εν τούτοις τη διέτρεχαν σαρωτικές διεργασίες ανατροπής, που φανερώθηκαν από τις πρώτες μέρες του Μάη. Τελικά, όλες οι οργανώσεις, είτε μεγάλες είτε μικρές, παρ' όλο που αντιστάθηκαν στη νεανική εξέγερση, σύρθηκαν από αυτήν και την ακολούθησαν, έστω και αν εκ των ένδον δεν έπαψαν να την υπονομεύουν σε κάθε της βήμα, αλλά και όσον αφορά τα πολιτικά διδάγματα που αντλήθηκαν εκ των υστέρων από αυτήν.
Αυτό που με εντυπωσίαζε από τις πρώτες μέρες των γεγονότων του Μάη ήταν τα σκυθρωπά και αποφασισμένα για σύγκρουση πρόσωπα των νέων παιδιών, η συνειδητοποίηση της ανάγκης για αυτο-οργάνωση των νέων, ανεξάρτητα από την ιδιαίτερη ένταξη του καθενός, και η καθολική αφοσίωση στην εξέγερση κατά του συστήματος, που αποσπά την ανθρώπινη ουσία όχι μέσω της στέρησης, αλλά μέσω της υλικής ευμάρειας και του καταναλωτισμού. Το θέμα μάς αιφνιδίασε, αλλά και μας έμαθε πολλά, εμάς που προερχόμαστε από την Ελλάδα της μιζέριας και της καταστολής και είχαμε ζήσει σε συνθήκες κάθε άλλο παρά ευμάρειας. Ορισμένοι επιχείρησαν να διαβάλουν τη νεανική εξέγερση με το επιχείρημα ότι δεν ήταν της εργατικής τάξης, αλλά των καλοζωισμένων παιδιών της μεσαίας τάξης. Ομως, από τα μέσα του Μάη, η εργατική τάξη, παρ' όλο που δεν είχε ξεκινήσει αυτή πρώτη, ακολούθησε τη γενικότερη εξέγερση με καταλήψεις των χώρων εργασίας σε ολόκληρη τη Γαλλία. Μια γενικευμένη παλλαϊκή εξέγερση όλων των τάξεων, μέσα σε πνεύμα συναδέλφωσης και αλληλεγγύης χωρίς όρια, κατά του οργουελικού κράτους της επιτήρησης και άλωσης των πολιτών με τη μέθοδο της κατανάλωσης.

Επειτα από 45 χρόνια, οι συνθήκες έχουν αντιστραφεί. Ολο και περισσότεροι άνθρωποι και ιδίως οι νέοι είναι θύματα όχι βέβαια της υπερκατανάλωσης, αλλά της στέρησης, του αποκλεισμού από κάθε κατανάλωση και της αποξένωσης. Η κυρίευση των πολιτών σήμερα δεν διασφαλίζεται πλέον εκ των ένδον μέσω της κατανάλωσης, αλλά όλο και περισσότερο μέσω της μιντιακής παραπληροφόρησης αλλά και της απροσχημάτιστης καταστολής, που προβάλλεται εκβιαστικά ως δήθεν «μονόδρομος». Σήμερα, οι αιτίες για ένα νέο Μάη είναι πολύ περισσότερες και πολύ οξύτερες από ό,τι το 1968. Ωστόσο, εάν αυτό καθυστερεί, αυτό φυσικά δεν οφείλεται σε υποθετικό οργανωτικό ή προγραμματικό έλλειμμα, αλλά στη διεισδυτικότητα του συστήματος παραπληροφόρησης, όπως φυσικά και στη διοργάνωση σε επιστημονικότερες βάσεις της επιτήρησης των πολιτών και της καταστολής. Ομως, εάν το 1968 η υπερβολική ενσωμάτωση απέβη αιτία καταγγελίας του συστήματος, το σημερινό σύστημα παραμένει περισσότερο ευάλωτο, κινδυνεύει πάντα και μάλιστα πολύ περισσότερο από άλλοτε, λόγω της μαζικής παραγωγής των νέων απόκληρων. Μπορεί σήμερα η Ευρώπη να επιλέγει την ύφεση και την κάμψη παραγωγής σε όλους τους κλάδους, όμως ηγείται όλων των περιοχών του κόσμου στον τομέα της παραγωγής ανέργων. Η Ευρώπη δεν χάνει τη θέση της στη δημιουργία κοινωνικών γεγονότων με ιστορική και παγκόσμια εμβέλεια.
Ο Μάης του '68 δίδαξε ότι τα κοινωνικά γεγονότα επέρχονται όταν εδραιώνεται η πεποίθηση ότι κάθε πιθανότητα επανεμφάνισής τους έχει πλέον οριστικά εκλείψει. Η Ευρώπη, με τις σημερινές επιλογές της, εξελίσσεται έτσι ταχύτατα σε πρώτη παγκόσμια εστία κοινωνικών αναταραχών και νεανικών εξεγέρσεων για τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Όταν ενώθηκαν οι εργάτες με τους φοιτητές

Του Νίκου Κούνδουρου

Είμαστε εκεί, στα πεζοδρόμια του Παρισιού, μάρτυρες των ξένων πραγμάτων, και χαζεύαμε με έναν κόμπο στην καρδιά τούς οργισμένους Γάλλους να κατεβαίνουν στους δρόμους σαν ατελείωτα ανθρώπινα κύματα, να ξεχειλίζουν παντού σαν φουσκωμένο ποτάμι, να κυριεύουν τα πεζοδρόμια, τις πλατείες, τα πανεπιστήμια, τα σχολεία, τις φάμπρικες. Και καθώς ο ξεσηκωμός θέριευε μέρα με τη μέρα, μπήκαμε και οι Ελληνες στο παιχνίδι.
Κάνουμε κατάληψη του φοιτητικού σπιτιού στην Πανεπιστημιούπολη, δήλωση συμπαράστασης στους ξεσηκωμένους Γάλλους και, μαζί, πράξη αντιδικτατορική. Ελληνες με Ελληνες ξεκαθαρίζουν τους λογαριασμούς τους. Το Ελληνικό Περίπτερο λογαριαζότανε έδαφος ελληνικό. Κατεβάζουμε την ασπρογάλανη σημαία και σηκώνουμε τις κόκκινες και μαύρες σημαίες της επανάστασης, να μάθει η Ευρώπη και ο κόσμος όλος πως εδώ, στα λίγα μέτρα ελληνικής γης, καταργήθηκε η εξουσία των δικτατόρων.
Σκαλίζοντας τη μνήμη μου, ζωντανεύουν μέσα στο μυαλό μου εικόνες των φοιτητών αγκαλιασμένων με τους εργάτες, οι θεατρικές παραστάσεις στις αυλές των εργοστασίων, οι ατελείωτες συζητήσεις στις πλατείες, στα πεζοδρόμια, ο Σαρτρ σκαρφαλωμένος σ' ένα κασόνι να μιλά στον κόσμο κάτω από ένα τεράστιο πανό: «Εργάτες και φοιτητές, ενωθείτε». Λογής λογής Γάλλοι πάνω σε μάντρες και σε καρότσες καμένων αυτοκινήτων έβγαζαν λόγους, άλλοι εισβάλλανε στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση καταγγέλλοντάς τα σαν μέσα εξαπάτησης και μαζικής αποβλάκωσης. Και κάποια στιγμή, σαν μια έκρηξη αυτοκριτικής, φοιτητές αναγνωρίζουν πως σπουδάζοντας προορίζονταν να συνδράμουν την μπουρζουαζία στην εκμετάλλευση των εργαζομένων και αρνούνταν να υποταχτούν στον οργανισμό που παράγει στελέχη και τεχνοκράτες για το μισητό καπιταλιστικό σύστημα. Ονειρεύονται ένα πανεπιστήμιο όπου θα δοξάζεται η κριτική σκέψη. Ομως στους δρόμους έχει αρχίσει το σκληρό παιχνίδι. Πέτρες από τα πεζοδρόμια, ξύλα από οικοδομές, σίδερα από τους φράχτες των πάρκων στήνουν οδοφράγματα σε στρατηγικά σημεία. Μια καινούργια γενιά Γάλλων δείχνει πως η Γαλλία δεν είναι του Ντε Γκολ, μήτε των θωρακισμένων μισθοφόρων. Στη νότια άκρη της Ευρώπης, η Ελλάδα σωπαίνει.
Ανάρτηση από: http://www.enet.gr