Κυριακή 26 Μαΐου 2013

Μάης του ’68: Μια αντιαυταρχική εξέγερση

Του Γιώργου Καραμπελιά


Στο Παρίσι βρέθηκα τον Σεπτέμβριο του 1967, σε ηλικία 20 ετών. Διέκοψα τις σπουδές μου στην Ιατρική, στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Οταν έφτασα εκεί, η πόλη βρισκόταν σε πολιτικό αναβρασμό, ιδιαίτερα με αφορμή το Βιετνάμ. Ο αναβρασμός ήταν τότε γενικευμένος, από τις ΗΠΑ, μέχρι την Τσεχοσλοβακία, το Μεξικό, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Κίνα. Αυτό το παγκόσμιο κίνημα βρήκε το σύμβολό του στο Παρίσι. Στη Γαλλία εξάλλου υπάρχει μια παλιά παράδοση συγκεντρωτισμού στην πρωτεύουσα, καθώς και μια πολύ παλιά ιστορία εξεγέρσεων, οι οποίες εκδηλώνονται, από το 1789 μέχρι την Κομμούνα του 1871 και τον Μάη του ’68, με εκρηκτικό τρόπο.
Οσοι φοιτητές ερχόμασταν από την Ελλάδα αποτελούσαμε ήδη ένα τμήμα αυτού του παγκόσμιου κινήματος της αμφισβήτησης, που αρχίζει με το «Μπέρκλεϊ» το 1963, το οποίο είχε εκδηλωθεί με δυναμικό τρόπο την περίοδο 1964-1967 έχοντας απλώς μπει στο γύψο από τη χούντα. Ετσι παράλληλα με τη συμμετοχή μας στις αντιδικτατορικές κινητοποιήσεις νιώθαμε κοντά στην αντιαυταρχική και νεολαιίστικη εξέγερση του Παρισιού.
Ιδιαίτερα όσοι βρισκόμασταν ήδη εκτός των κομμάτων της Αριστεράς και του ΚΚΕ -που είχε συνταχθεί με το Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας καταδικάζοντας την εξέγερση του ’68- προσπαθήσαμε να δώσουμε στη συμμετοχή μας στην εξέγερση του Μάη έναν διττό χαρακτήρα: συμμετοχή στις μεγάλες κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις και ταυτόχρονα προβολή του ιδιαίτερου προβλήματος της Ελλάδας. Γι’ αυτό και η κατάληψη στο ελληνικό περίπτερο της Πανεπιστημιούπολης, την οποία πραγματοποιήσαμε ύστερα από μια συνέλευσή μας στη Σορβόνη, συμβόλιζε ακριβώς αυτόν το χαρακτήρα. Συμμετείχαμε ταυτόχρονα στο κίνημα των καταλήψεων αυτοδιαχειριζόμενοι το κατειλημμένο κτήριο και προβάλλαμε τον αντιδικτατορικό αγώνα. Την περίοδο της κατάληψης του περιπτέρου, που κράτησε πάνω από 1 μήνα, αυτό είχε ανακηρυχθεί «ελεύθερο ελληνικό έδαφος» και είχε κόψει κάθε σχέση με τις ελληνικές αρχές και την πρεσβεία.
Μια ελάχιστα γνωστή παράμετρος της παρουσίας των Ελλήνων του Παρισιού στο ’68 ήταν η συμμετοχή αρκετών από εμάς στις προσπάθειες κινητοποίησης των Ελλήνων εργατών που δούλευαν τότε κυρίως στη «Σιτροέν». Τους φέραμε σε επαφή με τις επιτροπές δράσης στα εργοστάσια και τις γειτονιές μεταφράζοντάς τους στα ελληνικά τις προκηρύξεις και τα κείμενα του κινήματος και επιχειρώντας να τους εντάξουμε στο κοινό κίνημα φοιτητών και εργατών – αφού δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο Μάης αποτέλεσε και τη μεγαλύτερη γενική εργατική απεργία της Ιστορίας.
Οσοι Ελληνες συμμετείχαμε ενεργά και στο γαλλικό κίνημα επιχειρούσαμε να αποτελέσουμε το δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ του αντιαυταρχικού νεολαιίστικου κινήματος και του αντιδικτατορικού αγώνα της Ελλάδας. Αυτό το εγχείρημα απέδωσε καρπούς τα επόμενα χρόνια, μιας και εκατοντάδες ή και χιλιάδες Γάλλοι ενίσχυσαν με όλους τους τρόπους το ελληνικό αντιδικτατορικό κίνημα.
Οι ιδέες του ’68, της κριτικής στον καταναλωτικό καπιταλισμό και στο γραφειοκρατικό σοσιαλισμό, καθώς και της συμπαράστασης στα αντιαποικιακά κινήματα βρήκαν πρόσφορο έδαφος σ’ ένα σημαντικό μέρος των Ελλήνων φοιτητών και των αντιδικτατορικών αγωνιστών. Και αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στη συνέχεια, με τη διάχυση και τη διαπίδυση αυτών των ιδεών στο φοιτητικό κίνημα της Ελλάδας.
Μπορεί σήμερα όλα αυτά να μοιάζουν σαν μια μακρινή μουσική του παρελθόντος, δεδομένου ότι σ’ ένα μεγάλο μέρος τους οι ιδέες του Μάη ενσωματώθηκαν από το σύστημα και όχι μόνο μέσα από την ενσωμάτωση του Κον Μπεντίτ, του Γιόσκα Φίσερ ή του τότε «Μαοϊκού» Μπαρόζο. Πράγματι, ο καταναλωτικός καπιταλισμός προσπάθησε να μεταστρέψει την άρνηση του ολοκληρωτισμού σε ατομισμό και νεοφιλελευθερισμό, τη σεξουαλική επανάσταση σε πορνογραφία και τα αντιαυταρχικά συνθήματα σε τηλεοπτικά διαφημιστικά σλόγκαν. Ωστόσο, δεν μπόρεσε ποτέ να εξαλείψει εντελώς, σαράντα πέντε χρόνια μετά, εκείνο το πνεύμα της αδελφοσύνης, της ανιδιοτέλειας, της «επίθεσης στον ουρανό» και της «φαντασίας στην εξουσία», που εξακολουθούν και σήμερα να δονούν το πνεύμα όσων παλεύουν ενάντια στη «φοβερή εξουσία» και συνεχίζουν να οραματίζονται ένα διαφορετικό κόσμο.
Ανάρτηση από: http://www.enet.gr