Τετάρτη 17 Αυγούστου 2022

Ο ρουφιάνος στα ράφια

Του Γιάννη Πάσχου

Οι βιβλιοθήκες μας είναι μαρτυριάρες, είναι σκέτοι ρουφιάνοι. Είναι αποκαλυπτικές ακτινογραφίες των αναζητήσεων, των φόβων, των εμμονών και των ελπίδων μας. Αν παρατηρήσεις προσεκτικά τα βιβλία που έχει κάποιος στην βιβλιοθήκη του, διαβασμένα ή αδιάβαστα, είναι το πιθανότερο να ανιχνεύσεις τις επιθυμίες του, τη διάθεσή του, την περιέργεια, την τόλμη, τους ανεκπλήρωτους πόθους, τη διαθεσιμότητά του, ακόμη και τα τυχόν σαδομαζοχιστικά του ένστικτα. Οι τίτλοι των βιβλίων που επιλέγουμε τα μαρτυρούν όλα. Όλα είναι τόσο φανερά που, αν το συνειδητοποιούσαμε, θα σκεπάζαμε τις βιβλιοθήκες μας με μια ωραία κουρτίνα για να μην αποκαλυφθούμε στα καλά των καθουμένων.

Αλλά και ο τρόπος που είναι τοποθετημένα τα βιβλία στη βιβλιοθήκη μας, αποκαλύπτει πολλά για την προσωπικότητά μας. Η τάξη ή η μη τάξη που επικρατεί, αν είναι όρθια ή λοξά, ριγμένα εδώ και εκεί ή στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο χωρίς να φαίνονται οι τίτλοι τους ή να φαίνονται, όλα κάτι μαρτυρούν. Για παράδειγμα αν ένα βιβλίο του Μαρκησίου Ντε Σαντ είναι σε εμφανή θέση πλαγιαστά ριγμένο και ορατό από όλους την ημέρα των γενεθλίων σου που περιμένεις κόσμο, κάτι ενδιαφέρον ίσως να στριφογυρίζει στο κεφάλι σου. Αν στην ίδια περίοπτη θέση είναι η Βίβλος και η οικοδέσποινα σε υποδέχεται με ένα ημιδιαφανές, σέξυ φόρεμα κάτι άλλο μαρτυρικά ενδιαφέρον ίσως να την τυραννά.
Φωνάζουν οι βιβλιοθήκες και λένε αυτά που δεν τολμούμε να πούμε εμείς στους άλλους για εμάς. Είναι ζωντανές οι βιβλιοθήκες και ομολογούν τα πάντα για τον ιδιοκτήτη τους με τρόπο ανένοχο, αδιάσειστο και σαφή, σαν να είναι ο ιδιόκτητης τους ήρωας ενός λογοτεχνικού έργου που ξεχύνεται σε σελίδες που φυλλογυρίζουν αυτόνομες κι εμείς οι αναγνώστες του. Ακόμη και το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένη η βιβλιοθήκη έχει ενδιαφέρον αν συνδυαστεί με όλα τα παραπάνω, είναι η κορνίζα που επιλέξαμε για να εικονιζόμαστε εμείς οι ίδιοι, γυμνοί αδιακρίτως, στα διερευνητικά μάτια ενός καλού παρατηρητή.

Φυσικά, δεν είναι μόνο τα βιβλία στις βιβλιοθήκες που είναι μαρτυριάκα αλλά και τα διάφορα διακοσμητικά που είναι τοποθετημένα πάνω τους. Άλλα συμπεράσματα βγάζεις όταν ανάμεσα από τα βιβλία βλέπεις το κεφάλι του Λένιν και δίπλα ένα αντίγραφο της Ωραίας κοιμωμένης του Χαλεπά και άλλα αν δεις ένα αντίγραφο από το Φιλί του Ροντέν, ένα αγαλματίδιο μιας ημίγυμνης αναδυόμενης Αφροδίτης ή ένα ξύλινο γλυπτό από το Μπαλί που απεικονίζει μια στάση κάμα σούτρα.

Όλη αυτή την περίοδο της πανδημίας με τις διαδικτυακές συναντήσεις, το βρήκα πολύ ενδιαφέρον που οι άνθρωποι σε ποσοστό πάνω από ενενήντα τις εκατό επέλεγαν να μιλούν με φόντο τις βιβλιοθήκες τους. Αν ξεπερνούσες τον πρώτο φόβο που σου προκαλεί η βαρβάτη μόρφωση που έχει ο άλλος, αφού εκατοντάδες τόμοι βιβλίων παραμονεύουν πίσω από τον ομιλητή, διοχετεύοντας συνεχώς, σαν αόρατος αγωγός, τόνους γνώσεων στο κεφάλι του και παρατηρούσες ευλαβικά τα βιβλία στη βιβλιοθήκη του, μπορούσες να καταλάβεις αρκετά πράγματα για τον ομιλούντα και με λιγότερους φόβους πια και με βαθιά πιθανόν συμπάθεια να τον κρίνεις.

Κοιτώντας τη δική μου βιβλιοθήκη, καταλαβαίνω, ότι έχω ήδη εκτεθεί αρκετά, γι αυτό αποφεύγω να την βάζω φόντο στις διαδικτυακές μου συναντήσεις. Δεν με νοιάζει πλέον τόσο για τους άλλους, αλλά δεν αντέχω μόνιμα να ακούω τον ρουφιάνο στα ράφια να με παρατηρεί, γιουχαΐζοντάς με συχνάκις όταν μιλώ, προσπαθώντας να κρυφτώ από αυτό που πραγματικά είμαι. Ακόμη κι όταν τυχαίνει να αλλάζω τη σειρά των βιβλίων στη βιβλιοθήκη μου, να τα αρχειοθετώ με υπομονή σαν τυπικός τραπεζικός υπάλληλος, να αλλάζω τα διακοσμητικά, να αλλάζω τα πάντα, δυστυχώς, ακόμη και τότε, δεν μπορώ να αποφύγω την διεισδυτική ματιά του ρουφιάνου που με δείχνει με το δάχτυλό του. Πολλές φορές σκέφτηκα να την κάψω την βιβλιοθήκη, να την εξαφανίσω, να βάλω το ένα βίβλο πάνω στο άλλο στο πάτωμα και να τα στριμώξω με την ράχη τους στον τοίχο, αλλά κι αυτό, αν δεν είναι πια προκλητικό… 

*Η βιβλιοθήκη του Κηθ Ρίτσαρντ , των Ρόλλινγκ Στόουνς

Ανάρτηση από: https://sioualtec.blogspot.com