Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2021

Πώς ένα ζιζανιοκτόνο αποκαλύπτει τη συνεργασία κυβερνήσεων με βιομηχανικούς κολοσσούς

Όταν το Μεξικό ανακοίνωσε ότι θα απαγορεύσει την ουσία γλυφοσάτη η Bayer θορυβήθηκε και ζήτησε τη βοήθεια της αμερικανικής κυβέρνησης η οποία την παρείχε χωρίς δεύτερη σκέψη

Ένα ακόμα κεφάλαιο έρχεται να προστεθεί στην υπόθεση του ζιζανιοκτόνου Roundup. Όπως αποκάλυψε η Guardian η Bayer, ιδιοκτήτρια εταιρία της Monsanto που παράγει το φυτοφάρμακο, συνεργαζόταν με άτομα της αμερικανικής κυβέρνησης με στόχο την πίεση στο Μεξικό.

Οι Μεξικάνοι είχαν ανακοινώσει πως σκοπεύουν να απαγορεύσουν τη γλυφοσάτη, βασικό συστατικό του Roundup. Ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (υπάγεται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας) την έχει χαρακτηρίσει ως συστατικό «πιθανώς καρκινογόνο» για τους ανθρώπους.

Ο γερμανικός κολοσσός φυτοφαρμάκων πιέζει με κάθε τρόπο ώστε να μην σταματήσει η κυκλοφορία του Roundup στο Μεξικό. Την ίδια ώρα διαπραγματεύεται στις ΗΠΑ έναν συμβιβασμό 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων με πολίτες που κατέφυγαν στη δικαιοσύνη υποστηρίζοντας πως ανέπτυξαν λέμφωμα non-Hodgkin από την έκθεση τους σε προϊόντα με γλυφοσατη της Monsanto.

H τακτική πίεσης δεν ήταν κάτι πρωτόγνωρο για την Bayer και τους ισχυρούς εκπροσώπους και υποστηρικτές των χημικών βιομηχανιών. Κάτι παρόμοιο συνέβη και την Ταϊλάνδη το 2019. Η ασιατική χώρα εξέφρασε την ανησυχία της για την γλυφοσάτη και επιχείρησε να απαγορεύσει το Roundup. Άλλαξε όμως στάση μετά από πιέσεις που δέχθηκε από τις ΗΠΑ.

Προς το παρόν τουλάχιστον το Μεξικό δείχνει να μην προτίθεται να αλλάξει την πολιτική του. Ο πρόεδρος της χώρας Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ ανακοίνωσε ότι οι αγρότες έχουν περιθώριό έως το 2024 να σταματήσουν να χρησιμοποιούν προϊόντα με γλυφοσάτη και να βρουν εναλλακτικούς τρόπους ζιζανιοκτονίας. Επίσης μέχρι τότε θα πρέπει να εξαλειφθεί και χρήση γενετικά μεταλλαγμένων σπόρων καλαμποκιού.

Σε συνεχή επαφή

Οι εξαγγελίες των Μεξικάνων προκάλεσαν αναστάτωση στις ΗΠΑ και την Bayer καθώς το Roundup είναι ένα από τα σημαντικά προϊόντα εξαγωγής. Σε μέιλ επίσημων φορέων των ΗΠΑ είναι ξεκάθαρο πως ο προβληματισμός είναι έντονος και τονίζει πως η υπηρεσία υγεία του Μεξικού «εξελίσσεται σε πολύ μεγάλο πρόβλημα».

H Guardian τονίζει πως τα στοιχεία που έχει στη διάθεση της δείχνουν πως τόσο η βιομηχανία φυτοφαρμάκων, όσο και υπηρεσίες της κυβέρνησης των ΗΠΑ πιέζουν ώστε το θέμα της γλυφσάτης και των γενετικά μεταλλαγμένων καλλιεργειών να συμπεριληφθούν μέσα στις τριμερή εμπορική συμφωνία Αμερικής-Μεξικού-Κανάδα. 

Η ένωση ιατροφαρμακευτικών εταιριών CropLife και η επίσημη περιβαλλοντική υπηρεσία των ΗΠΑ βρίσκονται σε επικοινωνία για το πώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη συμφωνία ώστε να βρεθεί λύση στο ζήτημα της γλυφοσάτης.

«Βλέπουμε όλο και περισσότερο πως η βιομηχανία φυτοφαρμάκων χρησιμοποιεί την αμερικάνικη κυβέρνηση ώστε να προωθήσει επιθετικά την ατζέντα της σε παγκόσμιο επίπεδο και να αποτρέψει τον κόσμο σε άλλες χώρες να ελέγχει την τροφή του» αναφέρει ο βιολόγος Νέιθαν Ντόνλεϊ.

Η εταιρία ζητά, η κυβέρνηση εκτελεί

Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο συναγερμός χτύπησε στα τέλη του 2019 όταν το Μεξικό ανακοίνωσε ότι δεν θα δεχθεί άλλες εισαγωγές προϊόντων γλυφοσάτης από την Κίνα. Οι μεξικάνικες αρχές μίλησαν για μέτρο προφύλαξης. Όταν ενημερώθηκε η Bayer έστειλε ένα ενημερωτικό μέιλ σε αξιωματούχο του υπουργείου εμπορίου των ΗΠΑ τονίζοντας ότι η κίνηση του Μεξικού «δημιουργεί την εντύπωση ότι το Roundup μπορεί να προκαλέσει περιβαλλοντική καταστροφή και μη αναστρέψιμα προβλήματα υγείας». Ο γερμανικός κολοσσός ζήτησε να αναλυθεί περαιτέρω το ζήτημα και να διερευνηθεί το ενδεχόμενο να τεθεί το θέμα στην εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά. Ενημέρωνε μάλιστα πως ήδη υπάρχουν επαφές με άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες αλλά και την πρεσβεία των ΗΠΑ στο Μεξικό.

«Έως σήμερα η εισαγωγές της Bayer δεν έχουν επηρεαστεί αλλά περιμένουμε να αντιμετωπίσουμε προβλήματα» ανέφερε ένα μείλ στις 5 Δεκεμβρίου 2019.

Η αντίδραση των ΗΠΑ ήταν άμεση. Τον Ιανουάριο του 2020, σε μια συνάντηση αξιωματούχων της Αμερικής και του Μεξικού, το θέμα της γλυφοσάτης τέθηκε ως προτεραιότητα. Οι Αμερικάνοι εξέφρασαν την ανησυχία τους υποστηρίζοντας ότι η απαγόρευση της ουσίας γίνεται χωρίς ξεκάθαρη επιστημονική δικαιολόγηση.

Τον Φεβρουάριο του 2020 και πάλι η Bayer επικοινώνησε με το αμερικανικό υπουργείο εμπορίου τονίζοντας ότι έχει θορυβηθεί από μια συνάντηση με υπουργείο περιβάλλοντος του Μεξικού όπου τους τονίστηκε ότι υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία για τους κινδύνους της γλυφοσάτης. Προσέθεσε ότι σκοπεύει να κάνει μια έρευνα ξεχωριστά για το Μεξικό.

Φτάνοντας τον Μάρτιο του 2020 η CropLife επεσήμανε με επιστολή της στην αμερικανική κυβέρνηση πως πλέον το θέμα είναι πολύ σοβαρό και «χρειάζεται άμεση προσοχή». Τόνιζε πως το Μεξικό παραβαίνει τους κανόνες τις συμφωνίες που έχει με τις ΗΠΑ. Η ένωση CropLife ιδρύθηκε από την Bayer και άλλες βιομηχανίες φυτοφαρμάκων. Ακολούθησε επικοινωνία της Bayer με το υπουργείο εμπορίου στο οποίο τόνιζε ότι πλέον υπάρχει ανάγκη για πολιτική παρέμβαση υψηλού επιπέδου.

Τον Μάιο ο ίδιος ο υπουργός εμπορίου των ΗΠΑ έθεσε το θέμα στην υπουργό οικονομίας του Μεξικού τονίζοντας ότι η στάση της χώρας της στο θέμα της γλυφοσάτης και τον μεταλλαγμένων καλλιεργειών υπονομεύει τις διμερείς τους σχέσεις. Τον Αύγουστο του 2020 η CropLife ευχαρίστησε την αμερικανική κυβέρνηση για την παρέμβαση της τονίζοντας ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα.

Κακό προηγούμενο...

Μέσα στους επόμενους μήνες η βιομηχανία φυτοφαρμάκων είτε μέσω της CropLife είτε της Bayer επεσήμανε στην αμερικανική κυβέρνηση ότι η απαγόρευση της γλυφοσάτης και εκ των πραγμάτων του Roundup στο Μεξικό θα δημιουργήσει ένα κακό προηγούμενο που μπορεί να ακολουθήσουν κι άλλες χώρες. «Ετήσιες εξαγωγές 20δισ. στο Μεξικό θα απειληθούν» ανέφερε μέιλ. Το Μεξικό αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό συνεργάτη των ΗΠΑ. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2019 οι εισαγωγές και εξαγωγές μεταξύ των δύο χωρών έφτασαν τα 614,5 δισ. δολάρια. Μεγάλο κομμάτι των προϊόντων στις εισαγωγές του Μεξικού από τις ΗΠΑ καταλαμβάνουν τα γενικά μεταλλαγμένα προϊόντα και τα φυτοφάρμακα.

Τόσο η βιομηχανία φυτοφαρμάκων όσο και η αμερικανική κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι τα ποσοστά παρασιτοκτόνων που παραμένουν στις τροφές δεν είναι επιβλαβή αλλά πολλοί επιστήμονες διαφωνούν. Η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν θέλησε να σχολιάσει τις αποκαλύψεις ενώ η Bayer αρκέστηκε να τονίζει ότι τόσο η γλυφοσάτη όσο και τα γενετικά μεταλλαγμένα προϊόντα είναι ασφαλή και αν το Μεξικό προχωρήσει με τις απαγορεύσεις θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στον αγροτικό του πληθυσμό. Η CropLife από τη μεριά της τόνισε ότι «οι κινήσεις του Μεξικού δημιουργούν ένα επικίνδυνο προηγούμενο και αδιαφορούν για τις ανάγκες των αγροτών ενώ υπονομεύουν την ακεραιότητα των επιστημονικών στάνταρ ως θεμέλιο του παγκόσμιο εμπορίου».

Αγαπημένο των Ελλήνων αγροτών

Έρευνες για την γλυφοσάτη έχει γίνει πάρα πολλές. Οι περισσότερες υποστηρίζουν ότι δεν αποτελεί κίνδυνο αλλά αντιμετωπίζονται με καχυποψία καθώς πίσω από προϊόντα όπως το Roundup υπάρχουν κολοσσοί και τεράστια συμφέροντα. Στην Ευρώπη αποτελεί το πλέον δημοφιλές ζιζανιοκτόνο. Το 2017 με πρωτοβουλία και την Ελλάδα τέθηκε σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης το θέμα της απαγόρευσης της γλυφοσάτης. Πλειοψήφισε η πρόταση για έγκριση κυκλοφορίας της ουσίας  έως τις 15 Δεκεμβρίου του 2022, αλλά με τον περιορισμό, που ισχύει μόνο στην Ευρώπη, τα σκευάσματα που περιέχουν τη συγκεκριμένη δραστική ουσία να μην περιέχουν τη βοηθητική ουσία (επιφανειοδραστική) POE-tallowamine, η οποία κατά την τοξικολογική αξιολόγησή της από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές βρέθηκε να έχει σημαντική τοξικότητα σε όλα τα καταληκτικά σημεία που διερευνήθηκαν, καθώς και ότι επηρεάζει αρνητικά την ανθρώπινη υγεία όταν χρησιμοποιείται σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα που περιέχουν γλυφοσάτη. Από το 2000 η δραστική ουσία δεν ανήκει αποκλειστικά στη Monsanto. Έτσι εκτός από το Roundup της Monsanto υπάρχουν δεκάδες σκευάσματα και άλλων εταιρειών που την περιέχουν.

Στην χώρα μας η χρήση του Roundup ήταν τρομακτικά διαδεδομένη στον αγροτικό κόσμο. Η ισχυρή του δράση ακόμα και σε ανθεκτικά ζιζάνια το έκανε το... αγαπημένο των αγροτών που το χρησιμοποιούσαν σε μόνιμη βάση. Τα τελευταία χρόνια, η χρήση του συγκεκριμένα του Roundup έχει μειωθεί και γίνεται με μεγαλύτερη προσοχή όμως κυκλοφορούν άλλα φυτοφάρμακα που περιέχουν επίσης γλυφοσάτη.

Ανάρτηση από: https://www.janus.gr/