Ομότιμου Καθηγητή
Τμ. Φυσικής Ε.Κ. Π.Α
Κακοποιώ:
(μεταφορικά) συμπεριφέρομαι χωρίς σεβασμό και με εσφαλμένο τρόπο σε κάτι
Αυτό
ακριβώς συμβαίνει σε βάρος της Εκπαίδευσης χρόνια τώρα. Αυτό συνέβη πρόσφατα
κατά τη συζήτηση, και ψήφιση, του τελευταίου (ασφαλώς όχι) νομοσχεδίου «Εθνική
Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.), ΕΛΚΕ κλπ» της κυβέρνησης της Ν.Δ...
Ήδη η από την 6η Σεπτεμβρίου 2019 επιστολή της
νέας Υπουργού Παιδείας προς τα «Αξιότιμα Μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας»
προμήνυε το τι έμελλε να ακολουθήσει. Συμβούλια Ιδρύματος, αξιολόγηση με
«επιχειρηματικούς» δείκτες, πολύπλευρη εμπορευματοποίηση των λειτουργιών του
Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) των ΑΕΙ, δίδακτρα, spin-off εταιρίες, πατέντες, περαιτέρω
περιστολή της χρηματοδότησης, διαγραφές φοιτητών. Η ΝΔ δια της Υπουργού Παιδείας,
διεμήνυσε στο ΔΕΠ των ΑΕΙ της χώρας το
σύνολο της ΝΔμοκρατικής πολιτικής για την Ανώτατη Εκπαίδευση, ένα προχωρημένο
αντίγραφο του ΠΑΣΟΚικού νόμου «Διαμαντοπούλου». Ένα μήνα μετά την κατάργηση του
πανεπιστημιακού ασύλου.
Και
οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, όπως ανέχτηκαν-πολλοί υπερθεμάτισαν-την κατάργηση
του ασύλου, όπως αποδέχτηκαν -πολλοί εκμεταλλεύτηκαν- την διάλυση της
τεχνολογικής εκπαίδευσης, που προηγήθηκε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς
και την επιστημονική τερατογέννεση νέων τμημάτων και ΑΕΙ, έμειναν αδιάφοροι
στην διερευνητική των διαθέσεών τους, επιστολή της Υπουργού Παιδείας.
Και
η κυβέρνηση, εκτιμώντας ότι δεν θα συναντούσε σοβαρές αντιστάσεις, με τρόπο
στοχευμένο και μεθοδικό προχώρησε στη σταδιακή υλοποίηση των παραπάνω.
Αφού
εξαπάτησε τον Ελληνικό λαό, ψευδώς διαδίδοντας ότι μόνο με την κατάργηση του
ασύλου που πρότεινε θα μπορούσε να παρέμβει σε έκνομες καταστάσεις στους
πανεπιστημιακούς χώρους, δυνατότητα που είχε η αστυνομία και πριν την απόλυτη
κατάργησή του από την ΝΔ, στο όνομα της αυτοτέλειας και ανεξαρτησίας των ΑΕΙ,
της αριστείας, της αξιοκρατίας, της λειτουργικότητας, προχώρησε στην ψήφιση του
νομοσχέδιου «Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.), ΕΛΚΕ
κλπ».
Στη συζήτηση που
προηγήθηκε στην υποτιθέμενη ολομέλεια της Βουλής έχουν ενδιαφέρον κάποιες
παρατηρήσεις. Αρχικά έλειπαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης οι περισσότεροι
βουλευτές και παρουσιάζονταν μόνο όταν μιλούσαν οι αρχηγοί των κομμάτων. Η
συντριπτική πλειοψηφία των ομιλητών είχε άγνοια του αντικειμένου. Ο υπογράφων
στην υπερ40ετή θητεία του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ουδέποτε συνάντησε βουλευτή
του Ελληνικού κοινοβουλίου να επισκέπτεται ένα εργαστήριο, ένα αμφιθέατρο, μια
φοιτητική εστία, εκτός από πανηγυρικές εκδηλώσεις στην αίθουσα τελετών του
ΕΚΠΑ. Αρχής γενομένης από την υπουργό Παιδείας η οποία ουδέποτε είχε επαφή με το
Ελληνικό Δημόσιο Εκπαιδευτικό σύστημα. Καθ΄ όλη τη διάρκεια
της συζήτησης δεν αναφέρθηκε ποτέ ο όρος «βασική» έρευνα ή και «εφαρμοσμένη»
έρευνα.
Επειδή ο ρόλος του
πανεπιστημιακού δασκάλου είναι και μορφωτικός, αναφέρουμε πολύ επιγραμματικά
ότι η επιστημονική έρευνα κατηγοριοποιείται ανάλογα με τον επιδιωκόμενο σκοπό ή
κίνητρο. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ “βασική έρευνα είναι η πειραματική ή θεωρητική
εργασία της οποίας ο πρωταρχικός σκοπός είναι η απόκτηση νέας γνώσης θεμελιωδών
φαινομένων και παρατηρήσιμων γεγονότων, χωρίς να αποβλέπει σε καμία
συγκεκριμένη εφαρμογή ή χρήση.
Εφαρμοσμένη έρευνα είναι,
επίσης, πρωτότυπη έρευνα που διενεργείται με σκοπό την απόκτηση νέας γνώσης.
Αποβλέπει όμως πρωταρχικά σε ένα συγκεκριμένο πρακτικό σκοπό.” Το κίνητρο της
βασικής έρευνας είναι η γνώση ως αυτοσκοπός ενώ εκείνο της εφαρμοσμένης έρευνας
η γνώση για εξυπηρέτηση πρακτικών αναγκών ή επιθυμιών. Αντίστοιχα, τα
αποτελέσματα της βασικής έρευνας αποτιμώνται με αναφορά σε αμιγώς γνωσιακά
ωφέλη (αλήθεια, πληροφοριακό περιεχόμενο, επεξηγηματική
επάρκεια) ενώ εκείνα της εφαρμοσμένης έρευνας υπόκεινται σε επιπλέον
αξιολόγηση με βάση πρακτικά οφέλη, όπως η απλότητα και η χρηστικότητα.
Στις μέρες μας, μια εποχή
πλήρους εμπορευματοποίησης, τα παραπάνω κριτήρια παραμερίζονται και η
εμπορευματική αξία, το κέρδος που αποφέρει το παραγόμενο “προϊόν”, ακόμα και αν
αυτό είναι η διανοητική εργασία, αποτελεί το κύριο κριτήριο για τη χρησιμότητά
του, την οικονομική στήριξη και την ενίσχυσή του. Εκείνοι, λοιπόν που επενδύουν
στην περίφημη “αγορά”, επιθυμούν να κατευθύνουν τον προσανατολισμό της έρευνας
προς όφελός τους, ελέγχοντας όχι μόνο τους ερευνητές αλλά ακόμα και τους χώρους
που η έρευνα αυτή διεξάγεται. Στην κατεύθυνση αυτή έχουν επιδοθεί σε ένα πόλεμο
εναντίον της βασικής έρευνας που διεξάγεται από ανεξέλεγκτους από αυτούς
ερευνητές, σε δημόσια ερευνητικά κέντρα ή και πανεπιστήμια.
Αυτός είναι και ο πολιτικός στόχος
της ΝΔ και των πολιτικών συμμάχων της. Η χωρίς σεβασμό του επιστημονικού και
κοινωνικού ρόλο του Δημόσιου
πανεπιστημίου και των λειτουργών του, βίαια αναπροσαρμογή του προσανατολισμού
του σε μια αγοραία εμπορευματική κατεύθυνση, όπου το γνωσιακό ή ερευνητικό
προϊόν της πανεπιστημιακής λειτουργίας θα αξιολογείται και θα αποτιμάται στα
πλαίσια του ανταγωνισμού της «αγοράς».
Και όποιος δεν προσαρμόζεται θα
τιμωρείται, είτε με περικοπή της ήδη λιγοστής κρατικής χρηματοδότησης είτε με
στασιμότητα στην ακαδημαϊκή του εξέλιξη.
Και το πανεπιστήμιο θα
λειτουργεί «αυτοδιοίκητο» υπό τη σκέπη της
περίφημης «Εθνικής Αρχής Ανωτάτης Εκπαίδευσης» της οποίας ο Πρόεδρος
διορίζεται από τον Υπουργό Παιδείας και με τη σειρά του ουσιαστικά διορίζει όλα
τα υπόλοιπα μέλη σε ένα σχήμα απόλυτα ελεγχόμενο από την κυβέρνηση με
δικαιώματα «ζωής και θανάτου» στο Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο.
Παράλληλα, η αδυναμία της
κυβέρνησης να καταργήσει το άρθρο 16 του συντάγματος, να εγκαταλείψει δηλαδή
κάθε υποχρέωση του κράτους στη στήριξη της δημόσιας Εκπαίδευσης στη χώρα μας, και
να επιτρέψει την άνευ όρων εκμετάλλευση του χώρου της μεταλυκειακής εκπαίδευσης
από τους επιχειρηματικούς ομίλους που καραδοκούν, επιχειρεί μέσω της
αναγνώρισης των «πτυχίων» των ιδιωτικών κολεγίων, να υπονομεύσει το κύρος των
πτυχίων των αποφοίτων των ΑΕΙ της χώρας, να οδηγήσει σε υποβάθμιση του επιπέδου
τους, δυναμιτίζοντας τη λειτουργία πλείστων όσων επαγγελματικών τομέων όπου οι
«πτυχιούχοι» αυτών των περίφημων «κολλεγίων» με διάφορους τρόπους θα
απορροφηθούν.
Η Εφημερίδα των Συντακτών
αποκαλύπτοντας την επιστολή της προέδρου του ΔΟΑΤΑΠ προς την υπουργό παιδείας
απεκάλυψε τις μεθόδους εξαπάτησης και παραπλάνησης που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση
για να περάσει την καταστροφική πολιτική της.
Απέναντι σε όλα αυτά οι
πανεπιστημιακοί δάσκαλοι νομίζουν ότι μπορούν να καθορίσουν τη στάση τους
απέναντι στην επιβολή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής α λα κάρτ. Ναι στη
κατάργηση του ασύλου, ας δεχθούμε τα ΤΕΙ (βλ Εύριπος στο ΕΚΠΑ), ας
δημιουργήσουμε κάποιες εταιρίες μέσα στα ΑΕΙ (βλ Αρχιμήδης στο ΕΚΠΑ, όπου ο καλός ερευνητής γίνεται καλός
μάνατζερ), ας κάνουμε από το πουθενά χωρίς κριτήρια και μέτρο Κέντρα Αριστείας,
αλλά ας πούμε όχι στην περικοπή της χρηματοδότησης του 20% μετά από αξιολόγηση
με κυβερνητικούς όρους, ας πούμε όχι στην αναγνώριση των τίτλων των «κολεγίων» (βλ.
ΕΜΠ, Φιλοσοφική κλπ).
Αγαπητοί συνάδελφοι, η
επιστημονική, η ακαδημαϊκή ως και η κοινωνική μας ευθύνη δεν μπορεί να
εκφράζεται α λα καρτ. Η κακοποίηση όχι μόνο της Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης
αλλά της Εκπαίδευσης στη χώρα μας στο
σύνολό της, θα συνεχιστεί, θα γίνει
ανεξέλεγκτη και τότε θα σας συμπαρασύρει αν τώρα δεν αντισταθούμε στο σύνολό
της, μαζί με τους φοιτητές μας και την ελληνική κοινωνία που αγωνιά για το
μέλλον των παιδιών της.
Για να αποτρέψουμε το άθλιο
μέλλον που μας επιφυλάσσουν και που παρά τις ανοχές μας δεν μας αξίζει.
