Ἀρχὴ σοφίας ὀνομάτων ἐπίσκεψις, λέγανε οι Αρχαίοι μας… και καλό είναι να το
θυμηθούμε κι εμείς. Νόμισμα: παράγωγο του ρήματος “νομίζω”, που σημαίνει,
σε γενικές γραμμές, θεσπίζω κάτι ως νόμιμο. Η διαπίστωση ότι, κατά κανόνα, οι
άνθρωποι δεν είναι αυτάρκεις είναι πολύ παλιά. Και η προσπάθεια θεραπείας αυτού
του μειονεκτήματος συχνά έπαιρνε τη μορφή ληστρικών πολέμων. Στη συνέχεια,
καθώς παγιωνόταν η ανάγκη της ειρήνευσης, εμφανίστηκε το εμπόριο. Όσοι κατείχαν
περίσσεια ορισμένων αγαθών μπορούσαν να περνάνε από τους “πόρους”, δηλαδή
γενικώς τα “στενά”, και γίνονταν “ἐμποροι”. Οι άλλοι, οι δραματικώς φτωχοί, δεν είχαν καμιά
διέξοδο και έμεναν “άποροι”.
Επακολούθημα
της ανάπτυξης του εμπορίου υπήρξε η θέσπιση “ανταλλακτικής μονάδας” διεθνώς
αποδεκτής. Επικρατεί ουσιαστική άγνοια ως προς το τι αρχικώς επικράτησε, σε
ελληνικές χώρες, ως τέτοιου είδους μονάδα. Στην αχλύ, πάντως, της ασάφειας που
περιβάλλει την Πρωτοϊστορία μας, διαφαίνονται τα βοοειδή ως πρώτη μορφή
“νομίσματος”. Ο ελλαδικός χώρος, πράγματι, είναι εκείνος όπου έρρεε -και εν
πολλοίς ρέει- “γάλα και μέλι”, οπότε η οιονεί νομισματοποίηση αυτών των μεγαλόσωμων
θηλαστικών δεν συνιστούσε παραλογισμό.
Εξυπακούεται πως αυτό δεν μπορούσε να διαρκέσει επί πολύ. Εισέβαλαν λοιπόν κάποια στιγμή στην Ελλάδα τα πολύτιμα μέταλλα, χρυσός, άργυρος (ασήμι) και ίσως λευκόχρυσος (πλατίνα). Η εν λόγω εισβολή έγινε από τη Μικρά Ασία και ευστόχως έχει επισημανθεί η συγγένεια των λέξεων “Κροίσος”, όνομα του πάμπλουτου βασιλέα των Λυδών, και “χρυσός”. Δεν μπορεί, βέβαια, να αποκλειστεί η πιθανότητα πριν από τον χρυσό, άλλα μέταλλα να είχαν θεωρηθεί ως άξια αναγωγής σε “διεθνές ανταλλακτικό μέσον”. Ο χαλκός; Ο άργυρος; Κράμα χρυσού και αργύρου; Οι σχετικές συζητήσεις είναι, ακόμη και σήμερα, ζωηρές… οπότε παρέλκει η διατύπωση κατηγορηματικών απόψεων.
Σημασία πάντως έχει ότι ο χρυσός πλήρως καθιερώθηκε στην Ελλάδα λόγω της πολιτικής του βασιλιά των Μακεδόνων Φιλίππου Β΄ (359-336 π.Χ.). Χάρη στα χρυσοφόρα κοιτάσματα του Παγγαίου, αυτός ο πανέξυπνος μονάρχης μπόρεσε να επιβάλει την ηγεμονία του σχεδόν στο σύνολο του ελλαδικού κόσμου. Τότε, πράγματι, διατυπώθηκε το μέχρι σήμερα ισχυρό αξίωμα ότι «ένας γάιδαρος φορτωμένος χρυσάφι περνάει από εκεί που δεν περνάει ολόκληρος στρατός». Και έχοντας αυτά κατά νουν ο Ισοκράτης προέτρεψε τη Μακεδονική Μοναρχία να εκστρατεύσει κατά της περσικής επικράτειας, διότι, χάρη στις συσσωρευμένες από τους Πέρσες βασιλείς μεγάλες ποσότητες χρυσού, οι Έλληνες θα μπορούσαν να απαλλαγούν από την φτώχεια τους και να σταματήσουν τις μεταξύ τους συγκρούσεις.Η συνέχεια ΕΔΩ
Ανάρτηση από: https://slpress.gr/
