Ναγκόρνο-Καραμπάχ: Νίκη για Λονδίνο και Άγκυρα, ήττα για Σόρος και Αρμένιους

Του Τιερί Μεϊσάν

Το Πεντάγωνο το οποίο είχε προγραμματίσει τον πόλεμο στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ προσπεράστηκε από τους Βρετανούς συμμάχους του. Αλλά καμία από τις μεγάλες δυνάμεις δεν ανησύχησε για τους θανάτους που θα προκαλούσε. Επιπλέον, καθώς το Λονδίνο και η Άγκυρα έχουν ανανεώσει την ιστορική τους συμμαχία, η Ουάσιγκτον και η Μόσχα δεν κέρδισαν τίποτα, ενώ ο Τζορτζ Σόρος και οι Αρμένιοι έχασαν πολλά.

Μετά από 44 ημέρες πολέμου, η Αρμενία αναγκάστηκε να υπογράψει εκεχειρία με το Αζερμπαϊτζάν, αναγνωρίζοντας έτσι την απώλεια μέρους των εδαφών της. Ωστόσο, όπως είχαμε αναφέρει υπό τη μορφή ερωτηματικού, το αρχικό σχέδιο των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν να ωθήσει την Τουρκία στο λάθος, να την αφήσουν να σφαγιάσει ένα μέρος του αρμενικού πληθυσμού, στη συνέχεια να επέμβουν, να ανατρέψουν τον πρόεδρο Ερντογάν και να αποκαταστήσουν την ειρήνη.

Ωστόσο, αυτό το σχέδιο δεν λειτούργησε. Έκρυβε ένα βρετανικό τέχνασμα. Κάτω από το τραπέζι, το Λονδίνο εκμεταλλεύτηκε τη σύγχυση των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ για να προσπεράσει την Ουάσιγκτον. Χρησιμοποίησε την κατάσταση για να προσπαθήσει να στερήσει τη Ρωσία του χάρτη του Ναγκόρνο-Καραμπάχ και να ξαναρχίσει το “Μεγάλο Παιχνίδι” του 19ου αιώνα. Εκείνη την εποχή, ήταν σύμμαχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ενάντια στην Τσαρική Αυτοκρατορία. Όταν η Μόσχα το παρατήρησε, επέβαλε εκεχειρία για να σταματήσει το παιχνίδι της σφαγής-γενοκτονίας.

Η πολιτική της Μόσχας για το Ναγκόρνο Καραμπάχ – Από τους μπολσεβίκους στον Πούτιν

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου

Τον Απρίλιο του 1918, λίγους μόνο μήνες μετά την κατάρρευση του τσαρικού καθεστώτος και την ανάληψη της εξουσίας από τους μπολσεβίκους και ενώ διαρκούσαν ακόμα ο Μεγάλος Πόλεμος και ο ρωσικός εμφύλιος, δημιουργήθηκε στην περιοχή του Καυκάσου η λεγόμενη “Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Υπερκαυκασίας”, που απαρτίζονταν από την Γεωργία, την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν. Αυτή η ετερόκλητη Ομοσπονδία είχε όμως από την ίδρυσή της ημερομηνία λήξης.

Τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς διαλύθηκε και κάθε μία χώρα ανακήρυξε τη δική της ανεξαρτησία, εν μέσω πολεμικών συγκρούσεων. Έχοντας ζωντανό ακόμα το βαθύ τραύμα της γενοκτονίας από τους Νεότουρκους, η Αρμενία απαιτούσε την ένωση σε ένα κράτος όλων των περιοχών όπου κατοικούσαν Αρμένιοι, μεταξύ των οποίων και τον θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ (Αρτσάχ).

Η απαίτηση αυτή δεν βρήκε ασφαλώς κανέναν υποστηριχτή: Από τους μπολσεβίκους, μέχρι τους Νεότουρκους και βεβαίως τους Αζέρους (Καυκάσιοι Τάταροι ή “Τούρκοι”), οι οποίοι θεωρούσαν δικό τους το Ναγκόρνο Καραμπάχ, από την ύστερη εποχή των τσάρων (επαρχία Elisawetpol). Από την αρχή της αντιπαράθεσης, ένα βασικό μειονέκτημα για τους Αρμένιους ήταν το γεγονός ότι η πρόσβαση στην ορεινή περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ γίνονταν μόνο από την ανατολική πεδινή περιοχή που κατείχαν οι Αζέροι, γεγονός που προσέδιδε στην περιοχή και μια περίπλοκη οικονομική διάσταση.