Στη Σχολή Δημοσιογραφίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου Μόσχας θέτω στους φοιτητές μια άσκηση: Να γράψουν τα υπέρ και τα κατά της ΕΣΣΔ. Δεν με ενδιαφέρει τι πιστεύουν για τη Σοβιετική Ένωση, αλλά ποια μορφή έχει πάρει στη σκέψη εκείνων που έχουν ακούσει διηγήσεις γι’ αυτή. Λαμβάνω ως απάντηση επτά κείμενα, τα οποία είναι αρκετά ειρωνικά: «Δουλεία, ισότητα, αηδία», ή «Ο φανταστικός κόσμος της Σοβιετικής Ένωσης»…

Τι λοιπόν θα ήθελαν αυτά τα εικοσάχρονα παιδιά να φέρουν πίσω από το σοβιετικό παρελθόν; Ιδού οι απαντήσεις τους:

-Δωρεάν εκπαίδευση και υγεία: 5 αναφορές.
-Σταθερότητα και βεβαιότητα για την αυριανή μέρα: 5 αναφορές .
-Συσπείρωση, φιλική διάθεση, ντομπροσύνη: 4 αναφορές.
-Ασφάλεια, απουσία εγκληματικότητας: 4 αναφορές.
-Καλή εκπαίδευση, πνευματική ζωή: 3 αναφορές.
-Κοινωνική ασφάλιση: 3 αναφορές.
-Αυτοπραγμάτωση, ανάπτυξη των τεχνών, μαζί και της τηλεόρασης: 3.
Δυο φορές αναφέρθηκαν: «Ανάπτυξη του αθλητισμού», «Ισχυρός στρατός», «Ποιοτική υγειονομική περίθαλψη», «Στέγη για όλους». Μια φορά: «Τεχνική βάση», «Αγάπη για την πατρίδα» και … «Υπέροχη γεύση τσίχλας» (!).