Μια επισκόπηση του «ΜΚΟ: στην υπηρεσία του ιμπεριαλισμού» του Τζέιμς Πέτρας από τον Σάμμυ Ισμαήλ στο Al Mayadeen. Μετάφραση: Παναγιώτης Παπαδομανωλάκης, δημοσιογράφος.
Σχόλιο μετάφρασης: Με την έναρξη της Ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης, ομάδες νεοκομπραδόρων του ΝΑΤΟ εμφανίστηκαν δυναμικά και στη χώρα μας, στο κενό που αφήνει η υποχώρηση του αντιιμπεριαλιστικού και επαναστατικού κινήματος. Οι πεζικάριοι του ιμπεριαλισμού προσπαθούν να αντλήσουν συμπάθεια κρυμμένοι πίσω από προσωπεία, όπως «πολιτικού πρόσφυγα», «ακτιβιστή ανθρωπίνων δικαιωμάτων», «εναλλακτικού δημοσιογράφου» κα., ώστε να επιβάλουν την αφήγηση των χρηματοδοτών τους. Για τον σκοπό αυτό μετέρχονται μεθόδους αποκλεισμού, διαπόμπευσης, ακόμα και λιντσαρίσματος, ενάντια σε οποιονδήποτε επιχειρεί να αρθρώσει μια θέση έστω και ελάχιστα αποκλίνουσα προς το κυρίαρχο ιμπεριαλιστικό αφήγημα. Εσχάτως, οι νατοϊκοί νεοκομπραδόροι αποκάλυψαν τον χαφιεδίστικο ρόλο τους, αφού έφτασαν μέχρι το σημείο να υπερθεματίζουν στα αφηγήματα της Αντιτρομοκρατικής, την οποία μάλιστα καλούν να τους προστατεύσει από τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν … στην Ελλάδα. Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν την ανάγκη πραγμάτευσης των συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων, ώστε να ξεμπροστιαστούν ως σύγχρονοι λακέδες του ιμπεριαλισμού.
Το «ΜΚΟ: Στην υπηρεσία του ιμπεριαλισμού» του Τζέιμς Πέτρας αναλύει επιστημονικά τον ιμπεριαλισμό στις σύγχρονες κοινότητες του παγκόσμιου Νότου. Ξεκινά με την παραδοχή ότι ο καπιταλισμός, και κατ’ επέκταση ο ιμπεριαλισμός, εξελίσσεται διαρκώς σε μια προσπάθεια να αυτοδιαιωνίζεται. Ο Τζέιμς Πέτρας παίρνει ως μονάδα ανάλυσης της μελέτης του για τον ιμπεριαλισμό τους νεοκομπραδόρους.
Σκοπός μελετών όπως αυτή είναι η βαθιά απογοήτευση από τον σύγχρονο αριστερό λόγο που έχει διαστρεβλώσει τον Επιστημονικό Σοσιαλισμό, με πρόσχημα τον εκσυγχρονισμό μιας ξεπερασμένης θεωρίας, σε μια ιδεολογία πολιτικού ακτιβισμού που θεσμοθετείται από ΜΚΟ και χρηματοδοτείται από δυτικά κονδύλια, ενώ χρησιμοποιεί επαναστατικά ιδιώματα.
Τα δεδομένα της αντίληψης του Πετρά για τον ιμπεριαλισμόΠρώτο δεδομένο: Ο ιμπεριαλισμός είναι αναγκαίο υποπροϊόν της ανάπτυξης του καπιταλισμού. Από τη καθιέρωση του ελεύθερου ανταγωνισμού περνάει στην μονοπωλιακή ανάπτυξη με τη δραστηριοποίηση τραπεζών και στη συνέχεια με την μεταφορά βιομηχανιών στο εξωτερικό για τη μεγιστοποίηση των κερδών με την κεφαλαιοποίηση της φτηνής εργασίας και των λεηλατημένων πόρων.
Δεύτερο δεδομένο: Ο ιμπεριαλισμός ως προηγμένη εποχή της ιστορίας διαδέχεται της αποικιοκρατίας. Οι στρατοί της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας πρωτοστάτησαν στις κατακτήσεις για την αποικιοποίηση άλλων εθνών, λεηλατώντας τους πόρους και εκμεταλλευόμενοι τους λαούς αυτών των εθνών για τους δικούς τους σκοπούς μέσω της άμεσης κατοχής.
Τρίτο δεδομένο: Ο ιμπεριαλισμός, όπως και ο καπιταλισμός από τον οποίο αναπτύσσεται, εξαρτάται από την αντίφαση της εκμετάλλευσης. Η λανθάνουσα αυτή αντίφαση συμβαδίζει (ή ισορροπεί) προς την επίλυση από μια επαναστατική αντίρροπη δύναμη (το αντιιμπεριαλιστικό κόμμα, το προλεταριακό κόμμα αντίστοιχα) που θα στοχεύει στην άρνηση του κατεστημένου (ιμπεριαλισμός, καπιταλισμός αντίστοιχα) και έτσι θα ανατρέπει το status quo.
Τέταρτο δεδομένο: Οι αντιδραστικές δυνάμεις στοχεύουν στη διαιώνιση της αντίφασης της εκμετάλλευσης. Αυτό που είναι καινούργιο για τον Τζέιμς Πέτρας και τη μικρή ομάδα επιστημονικά πειθαρχημένων αντιιμπεριαλιστών σοσιαλιστών ακαδημαϊκών είναι η αναγνώριση ότι οι αντιδραστικές δυνάμεις που στοχεύουν στη διαιώνιση της εκμετάλλευσης εξελίσσονται δυναμικά ιστορικά για να εξασφαλίσουν τα βέλτιστα αποτελέσματα, υποθέτοντας πως διαφορετικά δρώντα υποκείμενα απευθύνονται σε διαφορετικές δημογραφικές ομάδες και χρησιμοποιούν διαφόρων ειδών τακτικές, με καρότο και μαστίγιο, για να παρακινήσουν ή να τρομοκρατήσουν τις διαφορετικές δημογραφικές ομάδες.
Η λανθάνουσα αντίφαση της εκμετάλλευσης του καπιταλισμού επεκτείνεται στον ιμπεριαλισμό, δεδομένου ότι ο τελευταίος είναι υποπροϊόν του πρώτου. Η εκμετάλλευση των εργαζομένων από τον καπιταλιστή αναπτύσσει μια διεθνή διάσταση πέρα από την εθνική. Η μεταφορά της εκμετάλλευσης στο εξωτερικό πραγματοποιήθηκε αρχικά με την άμεση κατοχή και/ή τον εποικισμό (δηλαδή την αποικιοκρατία), στη συνέχεια με τον διαμεσολαβημένο έλεγχο (δηλαδή τον κομπραδορισμό) και στη συνέχεια με τη συμμετοχή κοινωνικών κινημάτων (νεοκομπραδορισμός).
Κομπραδόροι στη Νοτιοδυτική Ασία
Οι ευρωπαϊκές αποικίες των εποίκων καταρρέουν σιγά σιγά σε όλο τον κόσμο μέσω των απελευθερωτικών κινημάτων των ντόπιων πληθυσμών, αλλά και επειδή αμφισβητήθηκαν από τη σιγά σιγά αναδυόμενη αμερικανική αυτοκρατορία. Ο ιμπεριαλισμός διαδέχθηκε την αποικιοκρατία ως διεθνές καθεστώς συστηματικής εκμετάλλευσης. Οι αποικιοκρατικές τακτικές ηγεμονίας αντικαταστάθηκαν από ιμπεριαλιστικές τακτικές ηγεμονίας. Μια τακτική του ιμπεριαλισμού είναι η εδραίωση ντόπιων καθεστώτων υποταγμένων στον πρώην αποικιοκράτη με την εδραίωση της τοπικής αστικής τάξης (ή/και των φεουδαρχών) ως άρχουσας τάξης, που χαίρει στενής συγγένειας με τους πρώην αποικιοκράτες. Αυτή η φόρμουλα διακυβέρνησης επέτρεψε στους αποικιοκράτες να διατηρήσουν τα συμφέροντά τους στις πρώην αποικίες των εποίκων τους πίσω από τη βιτρίνα της αυτοδιάθεσης.
Λεβάντε
Στον Λίβανο, η απελευθέρωση από τον γαλλικό αποικισμό άφησε στο διάβα της μια χούφτα οικογενειών της ανώτερης τάξης από διάφορες αστικές ελίτ που είχαν την εξουσία. Ορισμένες από τις ολιγαρχίες συνδέονταν στενά με τους Γάλλους λόγω θρησκευτικής συγγένειας, οικογενειακούς δεσμούς και κυρίως κοινά συμφέροντα. Στο Ιράκ και την Ιορδανία, οι δυναστείες των Χασεμιτών διαδέχθηκαν τη βρετανική αποικιοκρατία.
Κόλπος
Η διαδοχή της εξουσίας στον Κόλπο ήταν διαφορετική. Η Αραβία και η Περσία δεν αποικίστηκαν, αλλά έπεσαν και αυτές θύματα ντόπιων κομπραδόρων με δεσμούς με τη Βρετανία. Στο Ιράν, η δυναστεία των Παχλαβί τοποθετήθηκε για να κυβερνήσει την πλούσια σε πετρέλαιο χώρα της κεντρικής Ασίας. Στην απέναντι πλευρά του Κόλπου, η φατρία των Σαούδ εδραιώθηκε ως ηγεμόνας του μεγαλύτερου μέρους της Αραβίας, κάνοντας επιδρομές και σφαγές στις διάφορες φυλές της χερσονήσου και στη συνέχεια δημιούργησε δεσμούς με τους Βρετανούς για την εξόρυξη και εξαγωγή πετρελαίου.
Παλαιστίνη
Η Παλαιστίνη αποτελεί τη μόνη εξαίρεση στην τάση αντικατάστασης των αποικιοκρατών από τους ντόπιους ηγεμόνες. Ο σιωνισμός διαδέχθηκε τη βρετανική αποικιοκρατία ως η εξουσία που κυβερνούσε την Παλαιστίνη. Παρά το γεγονός ότι είναι μια αποικιοκρατική οντότητα εποίκων, το «Ισραήλ» δεν εμπίπτει στην ομπρέλα του διεθνούς καθεστώτος της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, αλλά μάλλον εμπίπτει στην ομπρέλα του διεθνούς καθεστώτος του Pax Americana ιμπεριαλισμού- με αποτέλεσμα να γίνεται συνήθως αποδεκτό ότι το «Ισραήλ» λειτουργεί ως «μια προηγμένη αμερικανική στρατιωτική βάση» στην περιοχή.
Ορισμός των Νεοκομπραδόρων
Η αποαποικιοποίηση εξουδετέρωσε τις αποικιοκρατικές αυτοκρατορίες της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας αφήνοντας στο πέρασμά της μια πληθώρα σχετικά αυτόνομων εθνών-κρατών. Ο ιμπεριαλισμός διαδέχθηκε την αποικιοκρατία. Οι ΗΠΑ κληρονόμησαν τον τομέα της επικυριαρχίας των προκατόχων τους ευρωπαϊκών δυνάμεων.
Η τάξη των κομπραδόρων είναι η αστική τάξη που συνεταιρίστηκε από τους πρώην αποικιοκράτες και στη συνέχεια με τους σύγχρονους ιμπεριαλιστές για να ενεργεί εκ μέρους τους. Καταγόμενοι από φεουδαρχικές οικογένειες, αυτοί οι κομπραδόροι ήταν εκ φύσεως πλούσιοι και με επιρροή. Η εξουσία τους επί των ομοεθνών τους εδραιωνόταν περαιτέρω μέσω των δεσμεύσεών τους προς τους ξένους χειριστές τους.
Η τάξη των νεοκομπραδόρων, αντιθέτως, δεν εξαρτάται απαραίτητα από έναν αστικό χαρακτήρα (δηλ. ένας νεοκομπραδόρος δεν χρειάζεται να κατέχει μέσα παραγωγής). Οι νεοκομπραδόροι είναι τα διανοουμενίστικα στρώματα των μεσαίων και κατώτερων τάξεων. Ανεβαίνουν στην ιεραρχία των κοινωνικών τάξεων μέσω της εισροής ξένων κεφαλαίων που τους διοχετεύουν οι ξένοι χειριστές τους.
Ηγέτες ΜΚΟ
Ο Τζέιμς Πέτρας προσδιορίζει τους νεοκομπραδόρους ως τους ηγέτες των ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από δυτικά κεφάλαια/οργανισμούς όπως το Εθνικό Ίδρυμα για τη Δημοκρατία (NED) και άλλες παραλλαγές του, όπως το Ίδρυμα Ανοιχτής Κοινωνίας, το Εθνικό Δημοκρατικό Ινστιτούτο, η Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ, το Διεθνές Ρεπουμπλικανικό Ινστιτούτο, το Ινστιτούτο Πολιτικής Μέσης Ανατολής και τις ευρωπαϊκές εκδοχές όπως το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Δημοκρατία, οι οποίες χρησιμεύουν κυρίως ως βιτρίνες για τη συγκαλυμμένη κυβερνητική χρηματοδότηση μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Το ταμείο NED ιδρύθηκε συγκεκριμένα από τον Αμερικανό πρόεδρο Λίντον Τζόνσον τη δεκαετία του 1960 κατά τη διάρκεια της ιδεολογικής διαμάχης του ψυχρού πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ ως εναλλακτική λύση στη μυστική χρηματοδότηση της CIA. Αφού αποκαλύφθηκε ότι ιδιωτικές εφημερίδες και κόμματα στην Ανατολική Ευρώπη λάμβαναν χρηματοδότηση από τη CIA, ο πρόεδρος Τζόνσον, για να αποφύγει τη διπλωματική κλιμάκωση με τις κομμουνιστικές χώρες στα διεθνή φόρα, επέλεξε να αναδιαμορφώσει αυτή τη σχέση χορηγού-παραλήπτη στο εξωτερικό σε έναν μηχανισμό μεταξύ ιδιωτών, αντί για έναν μηχανισμό μεταξύ δημοσίου και ιδιωτών, συστήνοντας το NED. Επιπλέον, ο ιδρυτής του Ιδρύματος Ανοιχτής Κοινωνίας, ο Αμερικανός φιλάνθρωπος Τζορτζ Σόρος, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη μεθόδευση των έγχρωμων επαναστάσεων στην Ανατολική Ευρώπη, οι οποίες επέφεραν την εκεί κατάρρευση του σοσιαλισμού.
Οι εν λόγω ΜΚΟ, οι ηγέτες των οποίων αποτελούν την τάξη των νεοκομπραδόρων, είναι συγκεκριμένα εκείνες που ασχολούνται με τη διαμόρφωση και την εισαγωγή αφηγήσεων στον πολιτικό διάλογο, δηλαδή πρόκεται για μη κυβερνητικές οργανώσεις κομματικού τύπου ή εφημερίδας, καθώς και δεξαμενές σκέψης, και σίγουρα όχι ΜΚΟ όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα.
Μη παραγωγική τάξη
«Οι ηγέτες των ΜΚΟ μπορούν να εκληφθούν ως ένα είδος μιας νεοκομπραδόρικης ομάδας που δεν παράγει χρήσιμα αγαθά, αλλά λειτουργεί για να παράγει υπηρεσίες για τις χώρες-χορηγούς, κυρίως ανταλλάσσοντας την εγχώρια φτώχεια με ατομικά προνόμια» (J. Petras, 2007, σ:430).
Η εργασία των ΜΚΟ είναι «μη παραγωγική εργασία», δηλαδή είναι προσανατολισμένη στις υπηρεσίες και δεν παράγει αγαθά. Ωστόσο, ακόμη και το είδος των υπηρεσιών που παρέχουν είναι ιδιόμορφο. Δεν θα ήταν σκόπιμο να τις κατατάξουμε στην ίδια κατηγορία με τους δασκάλους, τους νοσηλευτές ή τους κοινωνικούς λειτουργούς, που προσφέρουν μια υπηρεσία απαραίτητη για την ανάπτυξη και την πρόοδο της κοινωνίας. Ενώ πολλοί ηγέτες ΜΚΟ μπορεί να παρουσιάζονται ως ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων πλήρους απασχόλησης, αυτό δεν είναι ούτε παραγωγική, ούτε αναγκαία, ούτε πολιτική εργασία. Είναι, όπως το περιέγραψε ο Πέτρας, εκμετάλλευση της φτώχειας των ομοεθνών τους για να συγκεντρώσουν τη λαϊκή υποστήριξη για τα κινήματά τους, τα οποία στοχεύουν στην προώθηση της ασφάλειας και των οικονομικών συμφερόντων του ιμπεριαλισμού, με αντάλλαγμα σταθερούς και παχυλούς μισθούς, που τους επιτρέπουν να αναρριχηθούν στην κοινωνική ιεραρχία, παρά το γεγονός ότι δεν αποτελούν μέρος της εθνικής αστικής τάξης.
Διανοούμενοι που χρησιμοποιούν αριστερό λόγο
Ένας άλλος χαρακτηριστικός ορισμός των νεοκομπραδόρων που επισημαίνει ο Πέτρας είναι το πνευματικό υπόβαθρο και το είδος του λόγου που χρησιμοποιούν για να κινητοποιήσουν τον κόσμο.
«Οι ΜΚΟ υιοθετούν τη γλώσσα της Αριστεράς: «λαϊκή εξουσία» «ενδυνάμωση», «ισότητα των φύλων», «βιώσιμη ανάπτυξη», «ηγεσία από κάτω προς τα πάνω» κλπ. Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η γλώσσα συνδέεται με ένα πλαίσιο συνεργασίας με τους χορηγούς και τις κυβερνητικές υπηρεσίες που τους υπαγορεύουν τη δραστηριότητα» (J. Petras, 2007, σ:434).
Με τη δημιουργία αυτών των δικτύων νεοκομπραδόρων, ο ιμπεριαλισμός κεφαλαιοποίησε τα δικά του κακώς κείμενα (δηλαδή τις εκμεταλλευτικές κοινωνικές συνθήκες του νεοφιλελευθερισμού) για να δώσει ώθηση στους «επαναστάτες» πεζικάριους του.
«Η ανάπτυξη των ριζοσπαστικών κοινωνικοπολιτικών κινημάτων και αγώνων παρείχε ένα προσοδοφόρο εμπόρευμα, το οποίο οι πρώην ριζοσπάστες και οι ψευτο-λαϊκοί διανοούμενοι μπορούσαν να πουλήσουν σε ενδιαφερόμενους, ανήσυχους και καλά χρηματοδοτούμενους ιδιώτες και δημόσια ιδρύματα, που είναι στενά συνδεδεμένα με ευρωπαϊκές και αμερικανικές πολυεθνικές και κυβερνήσεις». (J. Petras, 2007, σ:432).
Η ανάγκη του ιμπεριαλισμού για νεοκομπραδόρους μετέτρεψε τον πολιτικό ακτιβισμό σε αγορά εργασίας, όπου άνεργοι διανοούμενοι και απείθαρχοι αριστεροί ανταγωνίζονται για να πουλήσουν την επαναστατική τους εμπειρία και δυναμικότητα στα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα.
Οι νεοκομπραδόροι ξεφυτρώνουν σε περιόδους κρίσης για να αναλάβουν ανταγωνιστικές θέσεις προς την κυβέρνηση. Ηγούνται κοινωνικών κινημάτων που αναδύονται σε αντίθεση με την κυβέρνηση και αρχίζουν να διαμορφώνουν το λόγο υπέρ των συμφερόντων του χειριστή τους για την οικονομία και την ασφάλεια.
Οι λιγότερο χαρισματικοί νεοκομπραδόροι χρησιμεύουν ως ντόπιοι πληροφοριοδότες: επιλέγουν τους στόχους για τις κυρώσεις των χειριστών τους. Οι πιο χαρισματικοί νεοκομπραδόροι είναι επιφορτισμένοι με την ανώτερη επιδίωξη να διαμορφώνουν τον αντίλογο. Συχνά παρουσιάζονται ως ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προβάλλουν δημοφιλείς αξίες όπως ο φεμινισμός, η απελευθέρωση των ομοφυλοφίλων ή/και ο αντιρατσισμός.
Εν ολίγοις, οι νεοκομπραδόροι αποτελούν μια νέα κοινωνικοοικονομική τάξη που αναδύεται ως υποπροϊόν του ύστερου σταδίου του ιμπεριαλισμού, που απελευθερώνει τους διανοούμενους από το καθεστώς της κατώτερης μεσαίας τάξης.
Διαφορά με τους κομπραδόρους
«Η δυτική χρηματοδότηση των ΜΚΟ ως επικριτών ήταν ένα είδος εξαγοράς εγγυήσεων σε περίπτωση που οι κρατούντες αντιδραστικοί κλονίζονταν». (J. Petras, 2007, σ:432).
Ενώ η τάξη των νεοκομπραδόρων μοιάζει με την προηγούμενη τάξη των κομπραδόρων, αυτές διαφέρουν στην ουσία. Στην περίπτωση των κομπραδόρων, η αστική τάξη ωθείται προς τη συνεργασία με τον ιμπεριαλισμό υποκινούμενη από την ανάγκη να διαφυλάξει τα εθνικά της συμφέροντα από πιθανή επανάσταση.
Στην περίπτωση των νεοκομπραδόρων, αυτό που ωθεί τους διανοούμενους να συνεργαστούν με τον ιμπεριαλισμό είναι οι άσχημες οικονομικές συνθήκες. Οι ίδιοι είναι θύματα του ιμπεριαλισμού και του νεοφιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου που αυτός επιβάλλει. Σώζουν τους εαυτούς τους από την αγωνία του νεοφιλελευθερισμού «’επαναστατώντας» έναντι παχυλών μισθών.
Δυναμικές των κομπραδόρων και των νεοκομπραδόρων: αντιπαραβάλλοντας τις περιπτώσεις του Ιράν και του Λιβάνου
Οι νεοκομπραδόροι τυπικά προκύπτουν ως υποκατάστατο των κομπραδόρων σε περίπτωση λαϊκής επανάστασης.
Στο Ιράν, για παράδειγμα, ο Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, ο τελευταίος Σάχης του Ιράν, είχε διατελέσει ως ο κορυφαίος κομπραδόρος των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, χρησιμοποιώντας έναν από τους μεγαλύτερους στρατούς για να αστυνομεύει τη Μέση Ανατολή ενάντια στην επιρροή του κομμουνισμού και του αραβικού εθνικισμού. Ο Σάχης είχε στείλει στρατεύματα στο Ομάν για να καταπνίξει τη σοσιαλιστική επανάσταση με την ονομασία «εξέγερση του Ντοφάρ» που ξεσπούσε εναντίον του σουλτανάτου. Προσέφερε επίσης εκτεταμένη βοήθεια στην ακροδεξιά κυβέρνηση του Σαμούν τη δεκαετία του 1950 ενάντια σε αυτό που θεωρούσε αυξανόμενη επιρροή του ριζοσπαστικού αραβικού εθνικισμού, πέρα από την ίδρυση ενός γραφείου για την έδρα της SAVAK (Ιρανική Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ασφάλειας) στη Βηρυτό. Μετά τη βίαιη ανατροπή του Σάχη το 1979 από την Ισλαμική Επανάσταση, η οποία εδραίωσε ένα αντιιμπεριαλιστικό καθεστώς διακυβέρνησης στο Ιράν, οι κομπραδόροι (δηλαδή η αστική τάξη που συνεργαζόταν με τον ιμπεριαλισμό) εκτελέστηκαν μαζικά στα επαναστατικά δικαστήρια.
Μετά την επανάσταση, η ιρανική κυβέρνηση καθαρίστηκε από όλους τους κομπραδόρους. Έτσι, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός εισήγαγε τους νεοκομπραδόρους για να προπαγανδίσει τους στόχους του σε θέματα ασφάλειας και οικονομίας στο Ιράν, υπονομεύοντας την αντιιμπεριαλιστική πλέον κυβέρνηση.
Οι νεοκομπραδόροι συνήθως προκύπτουν ως υποκατάστατο των κομπραδόρων, ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις συνυπάρχουν.
Στο Λίβανο, για παράδειγμα, οι ΜΚΟ είχαν αρχίσει να ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια μετά τον πόλεμο του Ιουλίου του 2006, αφού η Χεζμπολάχ κατάφερε να αποκρούσει μια μεγάλης κλίμακας ισραηλινή εισβολή και να επιβάλει μια εξίσωση αποτροπής. Η Χεζμπολάχ εξελίχθηκε σε μια πιο εμφανή απειλή για τα αμερικανικά συμφέροντα ασφαλείας και ταυτόχρονα περισσότερα λιβανέζικα κόμματα άρχισαν να ζητούν τον αφοπλισμό του λιβανέζικου αντιστασιακού κινήματος.
Αρχικά, τα κόμματα του συνασπισμού της 14ης Μαρτίου ήταν οι πρωτεργάτες αυτής της ατζέντας. Ο συνασπισμός της 14ης Μαρτίου αποτελούταν από κομπραδόρους. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι μέρος της λιβανέζικης αστικής τάξης: ιδιοκτήτες τραπεζών και σταθμών μαυσίμων και μέτοχοι σε πολλές εταιρείες. Επιπλέον, μαζί με τα κόμματα του συνασπισμού της 8ης Μαρτίου, κατείχαν την κυβέρνηση του Λιβάνου επί 18 χρόνια. Ο συνασπισμός της 14ης Μαρτίου απέτυχε προφανώς να υλοποιήσει τον στόχο ασφαλείας των ΗΠΑ για τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ, ωστόσο δεν εκδιώχθηκε από την κυβέρνηση.
Η Χεζμπολάχ συνέχισε να συνυπάρχει με τα κόμματα της 14ης Μαρτίου, δεδομένης της συνεργατικής φύσης του λιβανέζικου πολιτικού συστήματος. Το 2019 ξέσπασαν διαδηλώσεις μεγάλης κλίμακας σε ολόκληρο τον Λίβανο κατά των εκμεταλλευτικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εφαρμόζει η λιβανέζικη κυβέρνηση και οι τράπεζες. Οι διαμαρτυρίες στρέφονταν ρητά κατά του «κατεστημένου» στο σύνολό του. Αυτή η ατμόσφαιρα ενός ριζοσπαστικού κοινωνικοπολιτικού κινήματος λειτούργησε ως το τέλειο πρόσφορο έδαφος για τους νεοκομπραδόρους των ΗΠΑ. Αυτό που αρχικά ξεκίνησε ως διαφωνία κατά του συστήματος Ponzi των λιβανέζικων τραπεζών και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της κυβέρνησης, διαστρεβλώθηκε από τα χρηματοδοτούμενα από τη Δύση κόμματα και πλατφόρμες μέσων ενημέρωσης σε εκκλήσεις για τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ.
Ακόμα και στις σπάνιες περιπτώσεις όπου συνυπάρχουν, οι νεοκομπραδόροι και οι κομπραδόροι παρουσιάζονται ως ανταγωνιστές. Οι δεύτεροι ανήκουν συνήθως στην άρχουσα ελίτ, δηλαδή στην ολιγαρχία, ενώ οι πρώτοι είναι οργανωμένοι σε ΜΚΟ, μικρές ομάδες της αντιπολίτευσης ή σε εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης.
«Η μάζα των ΜΚΟ έχει συνεταιριστεί με το μεγαλύτερο μέρος των πρώην ‘ελεύθερων’ δημόσιων διανοουμένων, οι οποίοι θα εγκατέλειπαν την ταξική τους προέλευση και θα εντάσσονταν στα λαϊκά κινήματα. Το αποτέλεσμα είναι ένα προσωρινό χάσμα μεταξύ των βαθύτατων κρίσεων του καπιταλισμού και της απουσίας σημαντικών οργανωμένων επαναστατικών κινημάτων». (J. Petras, 2007, σ:440)
Ανάρτηση από: https://avantgarde2009.wordpress.com/
