Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015

Νοικοκυραίοι και … νοικοκύρηδες

Του Δημήτρη Ναπ. Γ.

Ενοχλεί πια πραγματικά, η εμμονή πολλών «επαναστατών» της αριστεράς, στους … «νοικοκυραίους». Η αυτάρεσκη και αντιλαϊκή έως βαθιά ελιτίστικη επανάληψη της λέξης για να την εμπεδώσουμε, παραπέμπει σαφώς σε μια εκτροπή της νεωτερικής αριστεράς από την εμπειρία του λαϊκού κινήματος στη Ελλάδα. Πιο απλά ο «σοσιαλισμός των διανοουμένων» νίκησε το αρχικό, λαϊκό, κοινωνικό σοσιαλισμό του εργατικού κινήματος.
Ταυτόχρονα δείχνει, ότι ένα μεγάλο κομμάτι της αριστεράς, παραμένοντας μικροαστικό στη βάση, αστικοποιήθηκε πολιτισμικά και με τον τρόπο αυτό προσπαθεί να ξορκίσει το παλιό φτωχικό και λαϊκό του παρελθόν (αλλά η ψυχανάλυση είναι μια άλλη ιστορία που δε θα ψάξω εδώ). Άλλωστε τη λέξη «νοικοκυραίος», το «καλάθι της νοικοκυράς» και άλλα συναφή, τα εισήγαγε η δημαγωγική και «λαοπλάνα» πολιτική του Παπανδρεικού ΠΑΣΟΚ και των επιγόνων του. Βασικά όμως στο πυρήνα του η κριτική της λέξης αυτής, παραπέμπει στον συντηρητισμό της δεξιάς και των ανθρώπων της, ενεργοποιώντας τα σύνδρομα της ιδιοκτησίας και του καθωσπρεπισμού που την χαρακτηρίζουν(και σε μεγάλο βαθμό αυτό έχει βάση).
Το ζήτημα όμως είναι, ότι αυτοί που με υπεροψία αναφέρονται στους νοικοκυραίους,  το πιθανότερο είναι πως δεν ζουν σε …επαναστατικές κολλεκτίβες και κοινόβια, δε συμμετέχουν σε … κοινωνικά αντάρτικα, δε ζουν όπως ο Μαρκήσιος ντε Σάντ (!) ή δεν είναι ενάντια στη κληρονομικότητα της ιδιοκτησίας ( μα πως αυτοί οι επαναστάτες ανέχονται την αναπαραγωγή αυτού του καπιταλιστικού πρωτογονισμού;). Η απέχθεια στους νοικοκυραίους αποδεικνύει (περισσότερο ή λιγότερο ) τη συμμετοχή τους στην πολιτισμική ηγεμονία του καπιταλιστικού αστισμού. Δεν είμαι «νοικοκυραίος», γιατί εντέλει πάντα ήθελα να είμαι ένας ντελικάτος, μοντέρνος ευαίσθητος πολίτης-ιδιοκτήτης του αστικού κόσμου (πάλι δεν απέφυγα την ψυχοανάλυση…). Αυτή η «αφοριστική αριστερά» θυμίζει μια Μαντάμ Σουσουδιάρικη νοοτροπία και συμπεριφορά, εντέλει αφόρητα … «νοικοκυρίστικη».
Συμφωνώ βέβαια, ότι η λέξη έχει αποκτήσει ένα νέο νόημα, ένα νέο μήνυμα, που δείχνει μια ακραία συντηρητική νοοτροπία και σαφώς απομακρύνεται από την ρίζα και την ετυμολογία της λέξης, που παραπέμπει στον «οίκο» και την αρχική ομηρική του ρίζα. Όμως η ζημιά έχει ήδη γίνει. Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε και μάλιστα σε στιγμές κρίσης, έχουν τη δική τους δυναμική και βάροςπου κάνει ζημιά. Ιδιαίτερα μια στιγμή που όπως σωστά λέει αυτή η «αριστερά», η Ελλάδα είναι απ-οικία χρέους ( …πάλι η ρίζα οίκος κι εδώ), ενώ ακόμα και οι πιο … ταξικιστές «ανταρσίες» και αντιρρησίες, μιλάνε για τους ανθρώπους που χάνουν τα σπίτια τους (τους …. οίκους τους δηλαδή, αν δεν κάνω λάθος). Και με τον εγωπαθή αυτό τρόπο η «αριστερά» αυτή, συκοφαντεί ισοπεδωτικά τον άνθρωπο που θέλει να ορίζει τη ζωή του ξεκινώντας από το σπίτι του.
Εντέλει τους «νοικοκυραίους» τους απεχθάνομαι κι εγώ, συμπαθώ όμως τους…  νοικοκύρηδες. Και το παλιό εργατικό κίνημα , οι λαϊκές τάξεις αν θέλετε (μέσα στις αντιφάσεις τoυς) είχε πολύ νοικοκυροσύνη μέσα του. Νοικοκυροσύνη που μπόλιαζε όλη την αγωνιστική του διάθεση για αλλαγή και απελευθέρωση. Ηχούν ακόμα στ’αυτιά μου φράσεις (ακόμα και από δεξιούς ) για παλιούς κομμουνιστές που ήταν οι …  νοικοκύρηδες. Οι λαϊκοί «άγιοι» της γειτονιάς, που νοικοκύρευαν τα λίγα μέσα και το βιός (όταν υπήρχε) που τους είχε αφήσει το αυταρχικό εμφυλιακό και μετεμφυλιακό κράτος, για να ζήσουν. Που «νοικοκύρευαν» τον εαυτό τους και τον … τόπο εξορίας τους για να παίρνουν δύναμη να συνεχίσουν το όραμά τους, δίνοντας παράδειγμα και παίρνοντας κρυφή ή φανερή αναγνώριση και από συντηρητικούς συμπολίτες τους που τραβούσαν κι αυτοί το δικό τους ζόρι επιβίωσης. Ήταν αυτοί που είχαν ένα «ήθος» νοικοκυριού, εντιμότητας και αγώνα που δεν περίσσευε, γιατί το είχαν ξεφτιλίσει οι μικροκομπιναδόροι, οι πρώην δοσίλογοι και λαικοτραμπούκοι της κατοχής που βασίλευαν ανενόχλητοι. Γιατί το είχαν ξεφτιλίσει οι γκοτζαμάνηδες και ο υπόκοσμος που στρατολογούσε το αυταρχικό καθεστώς για τη βρώμικη δουλειά, αλλά και οι «καθωσπρέπει οικογενειάρχες» που άλλα έδειχναν και άλλα έκαναν στην δημόσια και ιδιωτική τους ζωή.

Γι’αυτό ας είμαστε προσεκτικοί στις λέξεις, «σύντροφοι». Η κατεδάφιση, η ισοπέδωση και η «αποδόμηση» εννοιών και ποιότητας, ανήκει στο οπλοστάσιο του μεταμοντέρνου καπιταλιστικού μηδενισμού και όχι στη «νοικοκυροσύνη» της κοινότητας που αυτενεργεί και δημιουργεί τις νέες συνθήκες απελευθέρωσης.

Ανάρτηση από: https://tokoinonikoodofragma.wordpress.com