Τετάρτη 25 Μαρτίου 2020

Του Ευαγγελισμού και της Επανάστασης

Του Θανάση Παπαθανασίου
Δρ. Θεολογίας

Του Ευαγγελισμού σήμερα. Που πάει να πει, γιορτάζουμε επειδή έχουμε Καλά Νέα: ότι ο θάνατος θα νικηθεί! Τι νόημα έχει άλλωστε να γιορτάζεις, αν το σήμερά σου δεν το ποτίζει η βροχή από το μέλλον;

Ο Ευαγγελισμός βοά ότι ζυγώνει Πάσχα. Μα αυτό σημαίνει κάτι πολύ ιδιαίτερο και πολύ σημαντικό για τη φετινή συγκυρία μας. Πάσχα είναι το ριζικά νέο, αυτό που δεν έχει ξαναϋπάρξει. Ανάσταση δεν είναι το ξαναζωντάνεμα στην πρότερη κατάσταση (αυτό θα ήταν σαν την φρικτή αθανασία του Σίσυφου). Ανάσταση είναι το πέρα κι από την πρότερη κατάσταση: συντριβή κάθε λογής θανάτου. Σήμερα όλοι λαχταράμε να νικηθεί ο ιός, και κανείς μας δεν θέλει να πάει απ' αυτόν. Σ' αυτήν όμως την (απόλυτα ανθρώπινη) λαχτάρα φωλιάζει ένας κίνδυνος: να θεωρηθεί κανονικότητα η πρότερη κατάσταση! Ε όχι, δεν είναι κανονικότητα η αποθέωση του εγωισμού ως κλειδιού για την επιτυχία, η επιτυχία ως λεηλασία του κοινωνικού, ο δαρβινισμός ως ατμομηχανή της ανάπτυξης, τα ιερά είδωλα στη θέση του ζωντανού Χριστού...

Ο εγκλεισμός στο σπίτι ευνοεί τον ύπνο, μα εδώ χρειάζονται αγρυπνίες για το έκτακτο και για το άτακτο. Το έκτακτο να μη θρονιαστεί θεσμικά, κι ο άτακτος Προμηθέας να μην "ξεχαστεί" στον Καύκασο. Τη Δημοκρατία και τα μάτια μας...
Γιορτή διπλή σήμερα, του Ευαγγελισμού: Γιορτή της πίστης και γιορτή της επανάστασης. Και γι' αυτό ας ακούσουμε τους δυο χορούς, σε συν-τονισμό:

Τον παιάνα της Παναγίας, πρώτα: «Η ψυχή μου δοξάζει τον Κύριο [...]. Διασκόρπισε τους περήφανους και χάλασε τα σχέδια που είχαν στο νου τους. Καθαίρεσε άρχοντες από τους θρόνους τους και ύψωσε ταπεινούς. Ανθρώπους που πεινούσαν τους γέμισε με αγαθά, και πλούσιους τους έδιωξε με χέρια αδειανά" (Λουκ. 1:47-53).

Της επανάστασης, τώρα: Είναι ζεστόκαρδη η έκκληση του μεγάλου Μακρυγιάννη, να «είμαστε εις το 'εμείς' κι όχι εις το 'εγώ'». Ακούγεται ειρηνική, κι ο πονηρός ο άνθρωπος, ο λάτρης του "εγώ", ακριβώς αυτήν θα επικαλεστεί για μην φάει πόρτα. Αλλά η έκκληση θεμελιώνεται ακριβώς στην αντιδιαστολή! Την οποία αντιδιαστολή και υπομνηματίζει ο μέγιστος Ρήγας Φεραίος, ο αποτυχημένος: «Ω, βασιλεύ του κόσμου, ορκίζομαι εις σε, στην γνώμην των τυράννων να μην ελθώ ποτέ [να μη συμφωνήσω ποτέ]. Μήτε να τους δουλεύσω [ούτε να τους υπηρετήσω], μήτε να πλανηθώ, εις τα ταξίματά τους για να παραδοθώ» (Θούριος).

Για τους ψυχωμένους, αυτό ήταν όρκος. Για μας, τους λιπόψυχους, ας είναι προσευχή.

Θ.Ν.Π. / 25-3-2020 (του Ευαγγελισμού, μια μέρα φέτος μισοσυννεφιασμένη και μισοφώτεινη, γλυκόπικρη).

ΥΓ: Η φωτογραφία, από το: https://globalworship.tumblr.com/post/105233311695/the-annunciation-india-song-paintings