Κυριακή 15 Μαΐου 2016

Η νεκρανάσταση των «πλατειών»

Του Γεράσιμου Δεληβοριά

Εδώ και σαράντα τρία χρόνια, το ελληνικό (Επαναστατικό; Μαχητικό; Προοδευτικό; Δημοκρατικό; Αντισυστημικό; Όπως θέλει ο καθένας ας το ονομάσει) κίνημα, είναι ουραγός των ευρωπαϊκών αντίστοιχων κινημάτων.
 Αυτό ήταν μάλλον  φυσικό το 1973, καθώς  το ΚΚΕ που μονίμως επιτύγχανε να ποδηγετεί κάθε λαϊκή διαμαρτυρία και κίνημα, λόγω της χούντας αλλά και της διάσπασης του είχε καταντήσει μειοψηφία μέσα στο – φοιτητικό κυρίως – αντιφασιστικό κίνημα. Οι νεαροί κινηματίες, αναζητώντας καινούρια πρότυπα και οράματα για το ξεκίνημα τους, ζούσαν με τον πόθο να επιχειρήσουν τον δικό τους «Μάη» του 68, με τις καταλήψεις Πανεπιστημίων και εργοστασίων.
 Καταλήψεις εργοστασίων ήταν αδύνατο να γίνουν, οι καταλήψεις όμως Πανεπιστημίων, πρώτα της Νομικής κι ύστερα του Πολυτεχνείου στην Αθήνα αποδείχτηκαν πολύ πετυχημένες κινήσεις, καθώς προκάλεσαν την κινητοποίηση δεκάδων χιλιάδων, νεαρών κυρίως, δημιουργώντας για πρώτη φορά μια οργανωμένη αντιδικτατορική κίνηση.

 Αυτό  που το 73 ήταν τα φυσιολογικά εν πολλοίς βήματα ενός νεανικού κινήματος που έψαχνε το δρόμο του, το 2011 ήταν ένας κακόγουστος και φυσικά αποτυχημένος μιμητισμός. Στη Μαδρίτη, τη Βαρκελώνη και τώρα στο Παρίσι, το κίνημα των πλατειών οδήγησε στην ενεργοποίηση και τη συσπείρωση χιλιάδων νέων ανθρώπων και τον σχηματισμό νέων πολιτικών κινήσεων που συγκρούονται με τα γερασμένα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα, αναγκάζοντας τα τελευταία να προχωρήσουν θέλοντας και μη σε εκσυγχρονισμό.
 Στην Ελλάδα αντίθετα και ιδιαίτερα στο Κράτος των Αθηνών, είδαμε στην αρχή γελοίες καταστάσεις, όπως εκείνους τους ανεκδιήγητους  «300 Έλληνες», που ήταν μονάχα τέσσερις, αλλά ελπίζανε να ψαρέψουνε τους υπόλοιπους. Ύστερα φυσικά το «κίνημα των πλατειών» ξεφούσκωσε, αφήνοντας στον πάτο τον ΣΥΡΙΖΑ που βγήκε ο μοναδικός ωφελημένος της ιστορίας των κινητοποιήσεων.
 Ο λόγος φυσικά ήταν ότι το περίφημο «κίνημα των πλατειών» ήταν φτιαχτό και καπελωμένο εξ αρχής. Όσοι προσπάθησαν να το οργανώσουν, δεν είχαν την πρόθεση της διάδοσης ιδεών, ώστε οι νέοι κυρίως που έπρεπε να προσελκυσθούν να τις χρησιμοποιήσουν σαν οδηγό για δράση και πρωτοβουλίες που έπρεπε να πάρουν οι ίδιοι και μορφές οργάνωσης πραγματικά δημοκρατικές, μέσα στις οποίες ο καθένας θα ολοκληρωνόταν σαν πολίτης.
 Αντίθετα, όλη τους η προσπάθεια αναλώθηκε στην κατασκευή «επιτροπών» στις οποίες όλα τα μέλη ήταν οι ίδιοι οι οργανωτές, χαρίζοντας στους υπόλοιπους συμμετέχοντες το ρόλο της «μάζας» που ακολουθεί διαταγές.
 Η αγωνία τους να προλάβουν να «πιάσουν» τις καρέκλες των πάσης φύσεως «επιτροπών», δεν τους άφηνε να αφουγκραστούν την ελληνική πραγματικότητα και να καταλάβουν πως  η ελληνική κοινωνία στο μεγαλύτερο μέρος της δεν επιζητούσε τη σύγκρουση και την ανατροπή, αλλά την επιστροφή στις χρυσές εποχές της προ κρίσεως εποχής. Γι’ αυτό και άφησε να σαγηνευτεί από τις υποσχέσεις του Τσίπρα, που σαν τον «άγγελο εξάγγελο» του Σαββόπουλου χάιδευε τ’ αυτιά της.
 Η κατάσταση στη χώρα έχει αλλάξει δραματικά από το 2011. Στον «αντισυστημικό» χώρο όμως, μάλλον παραμένει η ίδια. Ο υπερφίαλος εγωισμός και η μισαλλοδοξία μαζί με την απουσία οποιασδήποτε ανάλυσης της σημερινής κατάστασης εξακολουθούν να βασιλεύουν. Όλα αυτά, δεν προοιωνίζουν επιτυχία στη μεθαυριανή εκδήλωση διαμαρτυρίας.
 Εδώ θα πρέπει να τονιστεί, ότι και η εκδήλωση της Κυριακής 15/5/16 έρχεται μετά την επιτυχημένη κινητοποίηση των νέων του Παρισιού, που βδομάδες τώρα συγκεντρώνονταν σε πλατείες συζητώντας τα προβλήματα τους και τα προβλήματα της γαλλικής κοινωνίας από τη συνεχιζόμενη κρίση. Αυτές οι συγκεντρώσεις, που πολλές φορές διαλύθηκαν από τη γαλλική αστυνομία ύστερα από εντολή της κυβέρνησης Ολάντ, προκάλεσαν τη συσπείρωση μεγάλου πλήθους ανθρώπων, κυρίως νέων και ανάγκασαν τις ηγεσίες των εργατικών συνδικάτων να προχωρήσουν στις κινητοποιήσεις που βλέπουμε σήμερα.
 Είναι κι αυτή η κίνηση λοιπόν ένας μιμητισμός, όσο κι αν προσπαθεί να «ελληνοποιηθεί» με το σύνθημα «Αρκετά!».
 Αντίθετα, στη Θεσσαλονίκη και σε αρκετές πόλεις της Βόρειας Ελλάδας παρατηρούνται κινήσεις και πρωτοβουλίες νέων ανθρώπων, με σκοπό τη δραστηριοποίηση πάνω στα προβλήματα της πόλης και της περιοχής τους.
 Είναι μια πολύ ελπιδοφόρα αρχή. Αν πρέπει να υπάρξει κάποιος «μιμητισμός», προς τα εκεί πρέπει να στραφεί. Απορρίπτοντας την έτσι κι αλλιώς αποτυχημένη λατρεία της «πλατείας», να μεταφερθεί όλη η πολιτική δραστηριότητα στην περιφέρεια και τις γειτονιές της πρωτεύουσας, με σκοπό τη δραστηριοποίηση των νέων και τη δημιουργία της κρίσιμης μάζας ανθρώπων που θα συνεγείρουν το έθνος σε μια διαφορετική πορεία από την ηττοπάθεια και την υποταγή.