Η κυβέρνηση κληρονόμησε έναν ογκόλιθο δύσκολων προβλημάτων και προσπαθεί, με διαπραγματεύσεις με τους δανειστές μας γι’ αυτά, να καταλήξει σε μια συμφωνία που θα βάλει τη χώρα σε μια νέα τροχιά. Υπάρχουν όμως προβλήματα που δεν έχουν καμιά σχέση με τις διαπραγματεύσεις αυτές. Για πολλά από αυτά υπήρχαν προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης δεν περιλαμβάνονταν όλες. Στο άρθρο αυτό θα αναφερθώ μόνο σε μία, καίριας, όμως, σημασίας για την πορεία του τόπου. Πρόκειται για την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιου συστήματος διεξαγωγής όλων των εκλογών στη χώρα μας.
Πάγιο αίτημα της Αριστεράς, διαχρονικά, είναι η καθιέρωση της απλής αναλογικής. Το αίτημα αυτό περιλαμβανόταν στις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ πριν από τις εκλογές του 2009. Συνεπής προς αυτές ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε στις 14.3.2012 σχετική πρόταση νόμου, η οποία δεν συζητήθηκε στη Βουλή. Μετά, όμως, τις εκλογές του Ιουνίου 2012 δεν επανακατατέθηκε η ίδια πρόταση. Διαπιστώνοντας την ολιγωρία αυτή, έστειλα στις 12 Δεκεμβρίου 2012 στον τότε γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα αρμόδιο υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης μια επιστολή στην οποία ανέφερα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επανακαταθέσει τη δική του πρόταση για την απλή αναλογική.
Στον φάκελο μαζί με την επιστολή εκείνη εσώκλεια ένα βιβλίο μου που εκδόθηκε το 2000. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου αυτού δίνεται αναλυτικά ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να εφαρμοστεί στη χώρα μας η απλή αναλογική με το όριο του 3% χωρίς καμιά αλλαγή στην κατανομή των εδρών στις 56 εκλογικές περιφέρειες. Φυσικά με τον ίδιο τρόπο μπορεί να εφαρμοστεί η απλή αναλογική και με χαμηλότερο όριο καθώς και κατάτμηση των εκλογικών περιφερειών Α' και Β' Αθήνας και Α' Θεσσαλονίκης. Ανεξάρτητα από την τύχη που θα είχε τότε η πρόταση νόμου για την καθιέρωση της απλής αναλογικής, η επανακατάθεση και η συζήτησή της στη Βουλή ήταν θέμα αρχής για τον ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς η πρόταση δεν επανακατατέθηκε στα επόμενα δύο χρόνια.
Στον φάκελο μαζί με την επιστολή εκείνη εσώκλεια ένα βιβλίο μου που εκδόθηκε το 2000. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου αυτού δίνεται αναλυτικά ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να εφαρμοστεί στη χώρα μας η απλή αναλογική με το όριο του 3% χωρίς καμιά αλλαγή στην κατανομή των εδρών στις 56 εκλογικές περιφέρειες. Φυσικά με τον ίδιο τρόπο μπορεί να εφαρμοστεί η απλή αναλογική και με χαμηλότερο όριο καθώς και κατάτμηση των εκλογικών περιφερειών Α' και Β' Αθήνας και Α' Θεσσαλονίκης. Ανεξάρτητα από την τύχη που θα είχε τότε η πρόταση νόμου για την καθιέρωση της απλής αναλογικής, η επανακατάθεση και η συζήτησή της στη Βουλή ήταν θέμα αρχής για τον ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς η πρόταση δεν επανακατατέθηκε στα επόμενα δύο χρόνια.
Δύο φορές τη δεκαετία του ’80 υπήρχε η δυνατότητα καθιέρωσης της απλής αναλογικής. Και στις δύο βίωσα προσωπικά τη μεγάλη απογοήτευση να χάνεται αυτή η δυνατότητα. Πιο συγκεκριμένα:
Στην προεκλογική «Διακήρυξη Κυβερνητικής Πολιτικής» του ΠΑΣΟΚ το 1981 υπήρχε η δέσμευση για την άμεση καθιέρωση της απλής αναλογικής. Στις προγραμματικές, όμως, δηλώσεις, παρά την αντίθεσή μου στη διαδικασία σύνταξής τους (στην οποία μετείχα), αντί για την απλή αναλογική, μπήκε η φράση «σύστημα απλής αναλογικής», «σύστημα» το οποίο «μεταφράστηκε» το 1985 (όταν είχα παραιτηθεί τόσο από υπουργός όσο και από βουλευτής και μέλος του ΠΑΣΟΚ) σε ένα εκλογικό σύστημα πιο καλπονοθευτικό από την «ενισχυμένη αναλογική» της Ν.Δ.
Η δεύτερη ευκαιρία παρουσιάστηκε το 1989 με την κυβέρνηση Ν.Δ.-ενιαίου Συνασπισμού, όταν κατατέθηκε πρόταση νόμου από τον ενιαίο Συνασπισμό για την κατάργηση της διάταξης για το +1 του τότε ισχύοντος εκλογικού νόμου, κατάργηση που θα καθιστούσε το σύστημα εκείνο σχεδόν απλή αναλογική. Είχα οριστεί εισηγητής της πρότασης αυτής, η οποία μπορούσε να ψηφιστεί τότε από τη Βουλή, αλλά, δυστυχώς, η δυνατότητα αυτή ακυρώθηκε με απόφαση της τότε ηγεσίας του ενιαίου Συνασπισμού (!) –ο οποίος μετείχε τότε σε κυβέρνηση με τη Ν.Δ.– να μην προχωρήσει η συζήτησή της.
Ο υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης, σε συνέντευξή του στην «Εφημερίδα των Συντακτών» της 15.3.15 απαντώντας σε σχετική ερώτηση, δήλωσε τα εξής:
«Η Βουλή αυτή μπορεί να διαμορφώσει μια πλειοψηφία η οποία θα προχωρήσει στην αλλαγή του εκλογικού νόμου και την εφαρμογή της απλής αναλογικής ως πάγιου συστήματος με συνταγματική θωράκιση. Προς αυτή την κατεύθυνση θα πάρουμε την αναγκαία πρωτοβουλία εντός της τετραετίας της διακυβέρνησης».
Η φράση «εντός της τετραετίας» του αρμόδιου υπουργού ενέχει τον κίνδυνο να χαθεί για τρίτη φορά η δυνατότητα ψήφισης της απλής αναλογικής, δεδομένου ότι σπάνια οι κυβερνήσεις εξαντλούν την τετραετία. Επιπλέον, με δεδομένη τη σημερινή συγκυρία, η ανάγκη διεξαγωγής πρόωρων εκλογών μπορεί να προκύψει ανά πάσα στιγμή. Αν συμβεί αυτό πριν ψηφιστεί η απλή αναλογική, θα έχει χαθεί για τρίτη φορά η δυνατότητα καθιέρωσής της με υπαιτιότητα του ΣΥΡΙΖΑ.
Αποτελεί πολιτική και ηθική υποχρέωση της σημερινής κυβέρνησης να καταθέσει τώρα το νομοσχέδιο για την καθιέρωση της απλής αναλογικής και να προωθήσει την άμεση ψήφισή του από τη Βουλή με εξασφαλισμένη πλειοψηφία άνω των 200 βουλευτών, ώστε στις επόμενες εκλογές, όποτε αυτές διεξαχθούν, να εφαρμοστεί επιτέλους το μόνο εκλογικό σύστημα που είναι σύμφωνο με τη διάταξη του άρθρου 1 παράγραφος 2 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο «Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία». Σε ό,τι αφορά τη συνταγματική κατοχύρωσή της αυτή μπορεί να γίνει αν η κυβέρνηση τη συμπεριλάβει στην πρότασή της για αναθεώρηση του Συντάγματος, η οποία όμως θα ολοκληρωθεί στην επόμενη Βουλή.
*Πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.
Ανάρτηση από: http://www.efsyn.gr
