Πέρα για πέρα δικαιολογημένο είναι το σοκ που προκάλεσαν σε όλο τον κόσμο τα Έγγραφα του Παναμά (Panama Papers) όπως χαρακτηρίστηκαν τα 11,5 εκ. περίπου ντοκουμέντα της νομικής εταιρείας Μοσάκ Φονσέκα, με έδρα τον Παναμά, που διέρρευσαν και αφορούσαν υπεράκτιες εταιρείες. Ο ανώνυμος χάκερ οδήγησε τις επιδόσεις του επαγγέλματός του σε νέα δυσθεώρητα επίπεδα αν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι τα Έγγραφα του Παναμά (βλέπε εδώ) καταλαμβάνουν χώρο 2,6 TB, όταν προηγούμενες διαρροές αντιπροσώπευαν μονοψήφια ποσοστά τοις χιλίοις των Εγγράφων του Παναμά. Ενδεικτικά, τα έγγραφα της HSBC 5,3 GB (2015), τα Lux Leaks 4,4 GB (2014) και τα Wikileaks, που άνοιξαν το δρόμο, το 2010, 17 GB. Ωστόσο, κι αυτό έχει τεράστια σημασία, σε αντίθεση με τις προηγούμενες διαρροές τα Έγγραφα του Παναμά δεν έχουν απελευθερωθεί στο σύνολό τους. Ένα μικρό μόνο μέρος μέχρι στιγμής έχει δοθεί στη δημοσιότητα, αρκετό ωστόσο για να προκαλέσει πολιτικούς κλυδωνισμούς, από τη μια άκρη του κόσμου ως την άλλη.
Ενδεικτικά, στον απόηχο των αποκαλύψεων, είχαμε την παραίτηση του 41χρονου ισλανδού συντηρητικού πρωθυπουργού Σίγκμουντουρ Γκουνλάουγκσον καθώς αποκαλύφθηκε ότι η υπεράκτια εταιρεία της συζύγου του διαχειριζόταν ομόλογα των ισλανδικών τραπεζών που κατέρρευσαν. Είχαμε την αποκάλυψη ότι ο πατέρας του σημερινού βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον γλύτωνε επί τρεις δεκαετίες τη φορολόγησή του στην Αγγλία με τη βοήθεια που του προσέφεραν υπεράκτιες εταιρείες. Είχαμε την αποκάλυψη για ένα περίπλοκο δίκτυο υπεράκτιων ακόμη κι από συνεργάτες της εθνικίστριας ηγέτιδας του Εθνικού Μετώπου της Γαλλίας, Μαρίν Λεπέν. Είχαμε την αποκάλυψη για στελέχη της Ζίμενς που συνεχίζει ατάραχη να λαδώνει ό,τι κινείται και να πρωτοστατεί σε κάθε αποκάλυψη που σχετίζεται με μαύρο χρήμα και διαφθορά, και πολλά ακόμη.
Παρόλα αυτά μια πιο προσεκτική ματιά στις αποκαλύψεις των Εγγράφων του Παναμά κι όλα όσα ακολούθησαν και γράφτηκαν φέρνει στην επιφάνεια ορισμένα όχι και τόσο βολικά ερωτήματα. Ξεχωρίζουμε δύο απ’ αυτά.
Πρώτο: γιατί δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα και τα 11,5 εκ. έγγραφα της νομικής εταιρείας Μόσακ Φονσέκα; Μιλώντας ο ισλανδός δημοσιογράφος και εκπρόσωπος Τύπου των Wikileaks, Κριστίν Χράφνσον, στις 5 Απριλίου στην Μπέλφαστ Τέλεγκραφ (βλέπε εδώ) υπενθύμισε πως όχι μόνο με τα Wikileaks, αλλά και με τις αποκαλύψεις που έμειναν στην ιστορία ως Cablegate το 2010 πάλι κι αφορούσαν διπλωματικά έγγραφα, οι συνεργάτες του Τζουλιάν Ασάντζ έδωσαν στη δημοσιότητα όλο το υλικό! Μάλιστα, ο αυστραλός δημοσιογράφος αντιπαρερχόταν τις οργισμένες δηλώσεις αμερικανών αξιωματούχων ότι με τις αποκαλύψεις του αποκάλυπτε κρατικά μυστικά, αντιτείνοντας ότι κάθε έγγραφο είχε ελεγχθεί ώστε να μην κινδυνέψει η ζωή ακόμη κι ενός αμερικανού στρατιώτη που υπηρετεί στο Ιράκ ή αλλού. Η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων, που χρηματοδοτείται από τα ιδρύματα Φορντ και Σόρος (το τελευταίο εκ των οποίων έχει σαφέστατη πολιτική ατζέντα κι είναι μακρύ χέρι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ) με ποια κριτήρια επέλεξε να δώσει στη δημοσιότητα τα συγκεκριμένα κι όχι κάποια άλλα έγγραφα;
Από πού ξεκινούν όχι πού καταλήγουν!
Το δεύτερο ερώτημα σχετίζεται με την προέλευση του πλούτου που τοποθετείται στις υπεράκτιες εταιρείες και φτάνει στο 8% του συνολικού παγκόσμιου πλούτου κι όχι με την τελική του κατάληξη. Κανένας πελάτης της νομικής εταιρείας Μοσάκ Φονσέκα που ειδικεύεται στο άνοιγμα εταιρειών στον Παναμά δεν την βρίσκει από αναζήτηση στο Google ή ανοίγοντας το Χρυσό Οδηγό. Προσφεύγει στις υπηρεσίες της κατόπιν σύστασης κάθε λογής ενδιάμεσων: κυρίως τραπεζών κι άλλων νομικών εταιρειών. Από τις 10 χώρες προέλευσης αυτών των ενδιάμεσων, όπως φαίνεται στον πίνακα που παραθέτουμε, οι 3 είναι ευρωπαϊκές: Αγγλία, Ελβετία και Λουξεμβούργο. Επίσης η τέταρτη χώρα στη σειρά από την οποία προέρχονται οι ενδιάμεσοι της Φονσέκα είναι οι ΗΠΑ! Ξέροντας ότι το πρόβλημα δεν είναι οι φορολογικοί παράδεισοι, όπου παρκάρουν μυθικά ποσά από τις πιο διαφορετικές πηγές, τόσο νόμιμες (με ζητούμενο τη χαμηλή φορολόγηση) όσο και παράνομες (με ζητούμενο την απόκρυψη τους καθώς μπορεί να προέρχονται από μίζες της κάθε Ζίμενς μέχρι εμπόριο ναρκωτικών και όπλων), το πρόβλημα σε τελική ανάλυση είναι η πηγή προέλευσης αυτών των ποσών: το σημείο αφετηρίας κι όχι το σημείο τερματισμού τους, ακόμη κι αν δεχτούμε πως ένα σοβαρό ποσό διακινείται αποκλειστικά μέσω εξωτικών παραδείσων, ακόμη κι αν αφορά δουλειές που κάνει η Ζίμενς στην Ελλάδα ή η Μερσέντες Μπενς στις ΗΠΑ.
Ο ένας εκ των ιδρυτών της νομικής εταιρείας που βρέθηκε στο επίκεντρο των πρόσφατων αποκαλύψεων, Ραμόν Φονσέκα, προσέφερε πολύ υλικό για περαιτέρω προβληματισμό και έρευνα στη συνέντευξη που παραχώρησε στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς στις 5 Απρίλη. Μεταξύ άλλων τόνισε: «εγγυώμαι πως στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και το Μαϊάμι, υπάρχει περισσότερο βρόμικο χρήμα απ’ ότι στον Παναμά». Ο Κάρλος Φονσέκα που ήταν σύμβουλος του προέδρου του Παναμά μέχρι πρόσφατα, όταν συγκεκριμένα η εταιρεία του αναμίχθηκε στο σκάνδαλο που απειλεί την πρόεδρο της Βραζιλίας, Ντίλμα Ρουσέφ, κι αναγκάστηκε να κλείσει το γραφείο της εταιρείας του στη Βραζιλία, επισήμανε επίσης στη βρετανική εφημερίδα πως παρότι η εταιρεία του είναι μεγάλος παίκτης στη διεθνή αγορά, δεν αντιπροσωπεύει παρά ένα μικρό μερίδιο του συνολικού κύκλου εργασιών της σχετικής βιομηχανίας, της τάξης του 5%. Επομένως, ακόμη κι αυτά τα 11,5 εκ. έγγραφα δεν είναι παρά η κορυφή ενός πολύ μεγάλου παγόβουνου. Σα να απάντησε «αν είστε σοβαροί ψάξτε κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας»!
Επιπλέον, στις τράπεζες που προμηθεύουν με πελατεία την παναμέζικη νομική εταιρεία βεβαιωμένα συγκαταλέγονται μεγαθήρια όπως HSBC, Societe Generale, Deutsche Bank, Commerzbank, Credit Suisse, UBS, κ.α. Δεν είναι μόνον ότι πολλές εξ αυτών χρεοκόπησαν το 2008 και σώθηκαν στη συνέχεια με δημόσιους πόρους, δηλαδή χρήμα των φορολογουμένων, που σημαίνει ότι αυτές ειδικά δε θα έπρεπε να πρωτοστατούν στη φυγή κεφαλαίων από τις χώρες τους. Το σημαντικότερο είναι πως αποτελεί κοροϊδία να ψάχνουμε τους πειρατές στην Καραϊβική όταν τους έχουμε δίπλα μας. Αν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενδιαφέρονται, όπως ισχυρίζονται, για τον έλεγχο των ροών του μαύρου και αδήλωτου χρήματος γιατί άραγε δε στέλνουν ένα αίτημα στις παραπάνω τράπεζες να τις ενημερώσουν για τις κινήσεις της εκλεκτής πελατείας τους ή τις εργασίες διαμεσολάβησης που φέρνουν σε πέρας ή τις οδηγίες που δίνουν οι διοικήσεις στα ακριβοπληρωμένα στελέχη τους για να καθοδηγούν την πελατεία τους;
Εν κατακλείδι, ο Παναμάς, οι Παρθένοι Νήσοι, οι Μπαχάμες κι οι Σεϋχέλες λειτουργούν ως φορολογικοί παράδεισοι στο πλαίσιο ενός διεθνούς καταμερισμού εργασίας στο πλαίσιο του ο οποίου, αδρομερώς, ο πλούτος που παράγεται στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τις λεγόμενες αναπτυσσόμενες οικονομίες καταφεύγει εκεί για παρκάρισμα και πολλαπλασιασμό χωρίς πολλές – πολλές ερωτήσεις και φόρους. Στο πλαίσιο αυτής της αυστηρότατης διανομής ρόλων να διασύρεται και να ενοχοποιείται ο κάθε Παναμάς όταν ΗΠΑ και ΕΕ κάνουν τα στραβά μάτια είναι τουλάχιστον υποκρισία…
Πολλώ δε μάλλον όταν η ιδεολογική ένδυση της ελευθερίας στην κίνηση των κεφαλαίων (δυνατότητα διεθνών επενδύσεων, που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θα φέρουν την ανάπτυξη κι άλλα τέτοια πολλά υποσχόμενα) έχουν προ πολλού αποδεχθεί ψευδο-επιχειρήματα…
Ανάρτηση από: http://www.epikaira.gr
